Bài giảng Khoa học tự nhiên Lớp 7 Sách Chân trời sáng tạo - Bài 22: Vai trò của trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng ở sinh vật

Nội dung text: Bài giảng Khoa học tự nhiên Lớp 7 Sách Chân trời sáng tạo - Bài 22: Vai trò của trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng ở sinh vật

1. Dạy Học tốt tốt
2. - Khi chơi thể thao, nhiệt độ cơ thể tăng hơn mức bình thường, đồng thời nhịp hơ hấp cũng tăng lên. Hiện tượng này được giải thích như thế nào?
3. => Khi ta vận động cơ thể chuyển hĩa hĩa năng thành năng lượng, giải phĩng nhiệt năng khiến cơ thể chúng ta nĩng lên, nhịp tim và hơ hấp tăng để cung cấp oxygen cho quá trình chuyển hĩa năng lượng.
4. CHỦ ĐỀ 7. TRAO ĐỔI CHẤT VÀ CHUYỂN HĨA NĂNG LƯỢNG Ở SINH VẬT BÀI 22. VAI TRỊ CỦA TRAO ĐỔI CHẤT VÀ CHUYỂN HĨA NĂNG LƯỢNG Ở SINH VẬT I. Khái niệm trao đổi chất và chuyển hĩa NL ở sinh vật:
5. * Khái niệm trao đổi chất: - Quan sát hình, thảo luận nhĩm thực hiện phiếu học tập số 1 1. Người sinh sản muộn và đẻ ít con. 2. Vì lý do xã hội, khơng thể áp dụng các phương pháp lai và gây đột biến. Hình 1 Hình 2
6. * Khái niệm trao đổi chất: - Quan sát hình, thảo luận nhĩm 1. Người sinh sản 1. a/ Cơmuộn thể người và đẻ lấy ít connhững. chất gì từ mơi trường và thải những2 chất. Vì gìlý ra do khỏi xã cơ hội thể, ? b/ Cáckhơng chất được thể lấyáp từdụng mơi trườngcác được ph sửư dụngơng đểpháp làm gì? lai và gây đột biến. c/ Trao đổi chất ở sinh vật gồm những quá trình nào? d/ Thế nào là trao đổi chất? Hình 22.1
7. 1. Người sinh sản 1. a/ Cơmuộn thể người và đẻ lấy ít connhững. chất gì từ mơi trường và thải những2 chất. Vì gìlý ra do khỏi xã cơ hội thể, ? khơng thể áp dụng các phương pháp lai và gây đột biến. Hình 22.1
8. a) b/ Các chất được lấy từ mơi trường được sử dụng để làm gì?
9. b) Các chất được lấy từ mơi trường được chuyển hĩa, tạo thành năng lượng phục vụ cho các hoạt động sống của sinh vật. c/ Trao đổi chất ở sinh vật gồm những quá trình nào?
10. c/ Lấy các chất cần thiết từ mơi trường (như nước, khí oxygen, chất dinh dưỡng, ) và thải các chất khơng cần thiết (như khí carbon dioxide, chất cặn bã, ) ra ngồi mơi trường. d/ Thế nào là trao đổi chất?
11. d/ Trao đổi chất ở sinh vật là quá trình cơ thể sinh vật lấy các chất từ mơi trường cung cấp cho quá trình chuyển hố trong tế bào, đồng thời thải các chất khơng cần thiết ra ngồi mơi trường.
12. BÀI 22. VAI TRỊ CỦA TRAO ĐỔI CHẤT VÀ CHUYỂN HĨA NĂNG LƯỢNG Ở SINH VẬT I. Khái niệm trao đổi chất và chuyển hĩa NL ở sinh vật: - Trao đổi chất ở sinh vật là quá trình cơ thể sinh vật lấy các chất từ mơi trường cung cấp cho quá trình chuyển hố trong tế bào, đồng thời thải các chất khơng cần thiết ra ngồi mơi trường.
13. Lấy Thải vào ra 2/ Quá trình nào sau đây thuộc trao đổi Việcchất ởnghiên sinh vật cứu? di a/ Phân giảitruyền protein ở trong ng tếư ờibào . b/ Bài tiết mồ hơi. c/ Vận chuyểngặp thứcnhững ăn từ miệngkhĩ xuống dạkhăn dày. gì? d/ Lấy carbon dioxide và thải oxygen ở thực vật. a/ trao đổi chất. b/ trao đổi chất. Nguyên c/ khơng thuộc trao đổi chất. liệu d/ trao đổi chất.
14. 3/ Thế nào là quá trình chuyển hố các chất trong tế bào? Cho ví dụ? => Chuyển hố các chất trong tế bào là tập hợp tất cả các phản ứng hố học diễn ra trong tế bào, được thể hiện qua quá trình tổng hợp và phân giải các chất. - Ví dụ: Tổng hợp đường glucose từ nước và carbon dioxide trong quá trình quang hợp ở thực vật; phân giải đường glucose trong quá trình hơ hấp tế bào. (Các phân tử hữu cơ bị phân giải ⟶ CO2 và H2O + ATP)
15. * Khái niệm chuyển hĩa năng lượng: 4/ Thế nào là chuyển hố năng lượng? 5/ Sự biến đổi nào sau đây là chuyển hố năng lượng trong cơ thể sinh vật? a/ Quang năng -> Hố năng: b/ Điện năng -> Nhiệt năng: c/ Hố năng -> Nhiệt năng: d/ Điện năng -> Cơ năng:
16. - Chuyển hố năng lượng là sự biến đổi năng lượng từ dạng này sang dạng khác. - a/ Quang năng -> Hố năng: (trong cơ thể QH ở thực vật). b/ Điện năng -> Nhiệt năng: (ngồi cơ thể). c/ Hố năng -> Nhiệt năng: (trong cơ thể quá trình phân giải chất hữu cơ trong tế bào). d/ Điện năng -> Cơ năng: (ngồi cơ thể).
17. - Sinh vật cĩ sử dụng hết tồn bộ các chất được lấy từ mơi trường khơng? Giải thích? => Sinh vật khơng thể sử dụng hết các chất được lấy từ mơi trường, một phần các chất cơ thể khơng chuyển hĩa được sẽ được đào thải ra ngồi cơ thể. (Ví dụ: Cellulose trong thực vật)
18. BÀI 22. VAI TRỊ CỦA TRAO ĐỔI CHẤT VÀ CHUYỂN HĨA NĂNG LƯỢNG Ở SINH VẬT I. Khái niệm trao đổi chất và chuyển hĩa NL ở sinh vật: - Trao đổi chất ở sinh vật là quá trình cơ thể sinh vật lấy các chất từ mơi trường cung cấp cho quá trình chuyển hố trong tế bào, đồng thời thải các chất khơng cần thiết ra ngồi mơi trường. - Chuyển hố năng lượng là sự biến đổi năng lượng từ dạng này sang dạng khác. - Quá trình trao đổi chất luơn đi kèm với chuyển hĩa năng lượng. II. Vai trị của trao đổi chất và chuyển hĩa năng lượng ở cơ thể sinh vật:
19. 6/ Quá trình trao đổi chất và chuyển hố năng lượng cĩ vai trị gì đối với cơ thể sinh vật? Cho ví dụ?
20. Mệt Mạnh mỏi khỏe Thiếu Tràn đầy năng năng lượng lượng
21. - Quá trình trao đổi chất và chuyển hố năng lượng là điều kiện cơ bản giúp duy trì sự sống, sinh trưởng, phát triển và sinh sản ở các lồi sinh vật. Ví dụ: + Cây xanh cần cĩ quá trình quang hợp để phục vụ cho sinh trưởng và phát triển. + Khi ta ăn thức ăn, cơ thể chuyển hĩa thức ăn thành năng lượng giúp duy trì hoạt động sống của sinh vật. - Điều gì sẽ xảy ra đối với sinh vật nếu quá trình trao đổi chất và chuyển hố năng lượng bị ngừng lại? Giải thích? => Sinh vật sẽ khơng cĩ năng lượng để duy trì các hoạt động sống bình thường và chết.
22. BÀI 22. VAI TRỊ CỦA TRAO ĐỔI CHẤT VÀ CHUYỂN HĨA NĂNG LƯỢNG Ở SINH VẬT I. Khái niệm trao đổi chất và chuyển hĩa NL ở sinh vật: - Trao đổi chất ở sinh vật là quá trình cơ thể sinh vật lấy các chất từ mơi trường cung cấp cho quá trình chuyển hố trong tế bào, đồng thời thải các chất khơng cần thiết ra ngồi mơi trường. - Chuyển hố năng lượng là sự biến đổi năng lượng từ dạng này sang dạng khác. - Quá trình trao đổi chất luơn đi kèm với chuyển hĩa năng lượng. II. Vai trị của trao đổi chất và chuyển hĩa năng lượng ở cơ thể sinh vật: Quá trình trao đổi chất và chuyển hố năng lượng đĩng vai trị quan trọng với sinh vật như cung cấp nguyên liệu cấu tạo nên tế bào và cơ thể , cung cấp năng lượng cho các hoạt động sống. Nhờ đĩ, sinh vật cĩ thể duy trì sự sống, sinh trưởng, phát triển và sinh sản.
23. Vận dụng Nhiệt độ cơ thể của một vận động viên đang thi đấu và một nhân viên viên đang làm việc trong văn phịng cĩ gì khác nhau? Giải thích? => Nhiệt độ vận động viên sẽ cao hơn người làm việc văn phịng. - Khi vận động viên vận động, cơ thể anh ta cần sử dụng rất nhiều năng lượng, dẫn đến quá trình trao đổi chất và năng lượng diễn ra nhanh hơn, cơ thể tỏa nhiều nhiệt hơn.
24. CÂU HỎI 1 : Chất nào sau đây là sản phẩm của quá trình trao đổi chất được động vật thải ra mơi trường? A. Carbon dioxide. B. Oxygen. C. Chất dinh dưỡng. D. Vitamin.
25. CÂU HỎI 2 Trong quá trình quang hợp, cây xanh chuyển hĩa năng lượng ánh sáng mặt trời thành dạng năng lượng nào sau đây? A. Cơ năng. B. Hĩa năng. C. Quang năng. D. Nhiệt năng
26. CÂU HỎI 3 Nguồn năng lượng cơ thể sinh vật giải phĩng ra ngồi mơi trường dưới dạng nào là chủ yếu? A. Cơ năng. B. Quang năng. C. Nhiệt năng. D. Hĩa năng
27. CÂU HỎI 4 Hồn thành chú thích trong hình bên về quá trình trao đổi chất ở thực vật? 1.Carbon dioxide 2. Oxygen, nước 3.Chuyển hĩa 4. Nước và muối khống
28. CÂU HỎI 5 Hãy nối vai trị của quá trình trao đổi chất và chuyển hĩa năng lượng đối với cơ thể sinh vật ở cột A và ví dụ ở cột B sao cho phù hợp và ghi kết quả cột C Cột A Cột B Cột C 1/ Cung cấp A/ Quá trình tổng hợp protêin 1/ A,D nguyên liệu B/ Quá trình phân giải lipid 2/ Cung cấp C/ Quang năng được chuyển 2/ B,C năng lượng thành hĩa năng trong quang hợp D/ Hĩa năng được chuyển thành nhiệt năng trong hơ hấp tế bào
29. VẬN DỤNG 1. Hiểu biết của học sinh áp dụng vào cuộc sống rèn luyện cơ thể: Tại sao một chế độ ăn kiêng nghiêm ngặt sẽ làm giảm quá trình trao đổi chất của cơ thể? 2. Em hãy dự đốn quá trình chuyển hĩa năng lượng nào diễn ra khi một con báo đang chạy, biết trong tế bào tồn tại nhiều dạng năng lượng khác nhau như cơ năng, nhiệt năng, hĩa năng. Giải thích?
30. 1. Hiểu biết của học sinh áp dụng vào cuộc sống rèn luyện cơ thể: Tại sao một chế độ ăn kiêng nghiêm ngặt sẽ làm giảm quá trình trao đổi chất của cơ thể? => Việc ăn kiêng sẽ làm giảm hàm lượng các chất dinh dưỡng cung cấp cho cơ thể -> Thiếu nguyên liệu cho quá trình chuyển hĩa các chất -> giảm tốc độ quá trình trao đổi chất.
31. 2. Em hãy dự đốn quá trình chuyển hĩa năng lượng nào diễn ra khi một con báo đang chạy, biết trong tế bào tồn tại nhiều dạng năng lượng khác nhau như cơ năng, nhiệt năng, hĩa năng. Giải thích? => Hĩa năng -> cơ năng: do quá trình phân giải chất hữu cơ để cung cấp năng lượng cho sự co dãn của các cơ trong cơ thể báo. => Hĩa năng -> Nhiệt năng: quá trình trao đổi chất tăng làm lượng nhiệt giải phĩng ra mơi trường tăng.
32. BÀI 22. VAI TRỊ CỦA TRAO ĐỔI CHẤT VÀ CHUYỂN HĨA NĂNG LƯỢNG Ở SINH VẬT I. Khái niệm trao đổi chất và chuyển hĩa NL ở sinh vật: - Trao đổi chất ở sinh vật là quá trình cơ thể sinh vật lấy các chất từ mơi trường cung cấp cho quá trình chuyển hố trong tế bào, đồng thời thải các chất khơng cần thiết ra ngồi mơi trường. - Chuyển hố năng lượng là sự biến đổi năng lượng từ dạng này sang dạng khác. - Quá trình trao đổi chất luơn đi kèm với chuyển hĩa năng lượng. II. Vai trị của trao đổi chất và chuyển hĩa năng lượng ở cơ thể sinh vật: - Quá trình trao đổi chất và chuyển hố năng lượng đĩng vai trị quan trọng với sinh vật như cung cấp nguyên liệu cấu tạo nên tế bào và cơ thể , cung cấp năng lượng cho các hoạt động sống. Nhờ đĩ, sinh vật cĩ thể duy trì sự sống, sinh trưởng, phát triển và sinh sản.
33. Bài 1. a. Tốc độ trao đổi chất lần lượt là: (B) người đang ngủ → (C) người đang đi bộ → (A) người đang chơi thể thao. b. (A) Người đang chơi thể thao ( C ) Người chạy bộ Cơ thể vận động mạnh, cường độ cao , Cơ thể vận động cơ thể đẩy nhanh quá trình trao đổi chất nhẹ, Quá trình trao giúp tạo nhiều năng lượng, khiến nhịp đổi ổn định. tim, nhịp thở tăng, cơ thể nĩng lên và đổ nhiều mồ hơi.
34. Bài 2. => Một số biện pháp giúp tăng cường quá trình trao đổi chất: - Ăn uống đầy đủ và đa dạng chất dinh dưỡng. - Cĩ kế hoạch tập luyện thể dục thể thao hợp lí -
35. Hướng dẫn về nhà - Học bài trả lời câu hỏi SGK. - Đọc mục “Em cĩ biết”. - Nghiên cứu bài mới, bài 23. Quang hợp ở thực vật + Mơ tả được một cách tổng quát quá trình quang hợp ở tế bào lá cây: + Nêu được vai trị của lá cây với chức năng quang hợp. + Nêu được khái niệm, nguyên liệu, sản phẩm của quang hợp. Viết được phương trình quang hợp (dạng chữ). + Vẽ được sơ đồ diễn tả quang hợp diễn ra ở lá cây, qua đĩ nêu được quan hệ giữa trao đổi chất và chuyển hố năng lượng.