Giáo án Ngữ Văn 7 (Cánh diều) - Bài 6: Truyện ngụ ngôn và tục ngữ "Ếch ngồi đáy giếng, đẽo cày giữa đường" - Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ

Nội dung text: Giáo án Ngữ Văn 7 (Cánh diều) - Bài 6: Truyện ngụ ngôn và tục ngữ "Ếch ngồi đáy giếng, đẽo cày giữa đường" - Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ

1. Kế hoạch bài dạy Ngữ Văn 7 Năm học: 2023-2024 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Ngày soạn Ngày 15/1/2024 15/1/2024 Dạy 17/1/2024 17/1/2024 18/1/2024 18/1/2024 7/1/2024 Tiết 4/4/4 2/5/2 (TKB) Lớp 7A 7B BÀI 6. TRUYỆN NGỤ NGÔN VÀ TỤC NGỮ TIẾT 73, 74, 75 ĐỌC, HIỂU VĂN BẢN ẾCH NGỒI ĐÁY GIẾNG; ĐẼO CÀY GIỮA ĐƯỜNG I. MỤC TIÊU 1. Về kiến thức - Nắm được những kiến thức cơ bản về thể loại truyện ngụ ngôn, phương thức biểu đạt, cách đọc, bố cục văn bản. - GV hướng dẫn HS đọc và tìm hiểu các chi tiết thể hiện tính cách nhân vật, bối cảnh của truyện và ý nghĩa của bối cảnh trong việc xây dựng tính cách nhân vật và ý nghĩa truyện . - Thấy được những đăc sắc nghệ thuật trong việc xây nhân vật, bối cảnh truyện. + Rút ra được bài học của văn bản; tác động đối với tư tưởng, tình cảm của bản thân 2. Về năng lực * Năng lực chung - Giao tiếp và hợp tác trong làm việc nhóm và trình bày sản phẩm nhóm. - Phát triển khả năng tự chủ, tự học qua việc đọc và hoàn thiện phiếu học tập ở nhà. - Giải quyết vấn đề và tư duy sáng tạo trong việc chủ động tạo lập văn bản. * Năng lực đặc thù - Nhận biết được một số yếu tố hình thức (chi tiết, cốt truyện, nhân vật, vần, nhịp, hình ảnh, ...); nội dung (đề tài, chủ đề, ý nghĩa, bài học, ... của truyện ngụ ngôn. 3. Về phẩm chất: - Có quan niệm sống đúng đắn và ứng xử nhân văn; khiêm tốn và học hỏi; tự tin, dám chịu trách nhiệm. II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU 1.Thiết bị: Máy chiếu,ti vi 2.Học liệu: Tư liệu về văn bản : “ Ếch ngồi đáy giếng” III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC A. VĂN BẢN ẾCH NGỒI ĐÁY GIẾNG HOẠT ĐỘNG 1:HOẠT ĐỘNG MỞ ĐẦU a. Mục tiêu:Tạo hứng thú cho HS, thu hút HS sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ học tập. b. Nội dung:GV đặt cho HS những câu hỏi gợi mở vấn đề. c. Sản phẩm:Nhận thức và thái độ học tập của HS. d. Tổ chức thực hiện: -Phương pháp: Vấn đáp, thuyết trình -Kĩ thuật: động não Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập. ------------------------------------------------------------------------------------------------ GV: Phạm Thị Quỳnh Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
2. Kế hoạch bài dạy Ngữ Văn 7 Năm học: 2023-2024 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ?:GV cho HS xem phim hoạt hình về truyện ngụ ngôn Chú gà trống kiêu căng: GV đặt câu hỏi: Câu chuyện trên mang đến cho em bài học nhận thức gì? Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập : HS xem, suy nghĩ, trả lời. Bước 3: Báo cáo, thảo luận. - HS suy nghĩ, trình bày, chia sẻ, trả lời câu hỏi; - GV gọi HS khác nhận xét, bổ sung câu trả lời của bạn, nhận xét, đánh giá, bổ sung, chốt kiến thức. Bước 4: Kết luận, nhận định. GV: Nhận xét câu trả lời của HS, dẫn dắt vào truyện ngụ ngôn, xâu chuỗi, dẫn vào bài. - Như các em đều biết, việc học của chúng ta không chỉ học những tri thức có ở nhà trường, mà còn cần không ngừng học hỏi những điều từ thế giới bao la rộng lớn và trong cuộc sống. Ở bài 6, các em sẽ được làm quen và tìm hiểu hai thể loại dân gian: truyện ngụ ngôn và tục ngữ. Trước hết, chúng ta cùng đi vào phần Giới thiệu bài học và Tri thức ngữ văn HOẠT ĐỘNG 2. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI a. Mục tiêu: - Nắm được những kiến thức cơ bản về thể loại truyện ngụ ngôn, phương thức biểu đạt, cách đọc, bố cục văn bản. - GV hướng dẫn HS đọc và tìm hiểu các chi tiết thể hiện tính cách nhân vật, bối cảnh của truyện và ý nghĩa của bối cảnh trong việc xây dựng tính cách nhân vật và ý nghĩa truyện Ếch ngồi đáy giếng. - Thấy được những đăc sắc nghệ thuật trong việc xây nhân vật, bối cảnh truyện. + Rút ra được bài học của văn bản; tác động đối với tư tưởng, tình cảm của bản thân b. Nội dung. - Vận dụng kĩ năng đọc thu thập thông tin, trình bày thể loại, phương thức biểu đạt, cách đọc, bố cục văn bản. -Tìm hiểu nội dung và nghệ thuật của văn bản. - HS trả lời, hoạt động cá nhân, hoạt động nhóm. c. Sản phẩm: - Câu trả lời của HS về thể loại, phương thức biểu đạt, bố cục và nội dung, nghệ thuật của văn bản. ------------------------------------------------------------------------------------------------ GV: Phạm Thị Quỳnh Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
3. Kế hoạch bài dạy Ngữ Văn 7 Năm học: 2023-2024 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- d. Tổ chức hoạt động - Phương pháp: Đọc, vấn đáp, thuyết trình, thảo luận nhóm, phân tích, bình giảng, nêu vấn đề - Kỹ thuật: Động não. PHIẾU HỌC TẬP 01 Đặc điểm truyện ngụ ngôn Hình thức: . Nhân vật: . Bối cảnh Nội dung, ý nghĩa: . PHIẾU HỌC TẬP 02 Đặc điểm của tục ngữ, thành ngữ. Tục ngữ Thành ngữ Ví dụ Cấu tạo Nội dung, ý nghĩa PHIẾU HỌC TẬP SỐ 3 Bối cảnh của Ếch khi ở trong đáy giếng Ếch khi ra ngoài giếng câu chuyện. Môi trường Suy nghĩ, nhận thức Hành động, thái độ Nhận xét/kết quả Hoạt động của thầy và trò Dự kiến sản phẩm Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập I.ĐỌC-TÌM HIỂU CHUNG - Hướng dẫn cách đọc và yêu cầu HS đọc. 1.Đọc Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập: -HS luyện đọc. Bước 3: Báo cáo, thảo luận. -HS đọc văn bản - HS nhận xét. Bước 4: Kết luận, nhận định ------------------------------------------------------------------------------------------------ GV: Phạm Thị Quỳnh Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
4. Kế hoạch bài dạy Ngữ Văn 7 Năm học: 2023-2024 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- - GV nhận xét , đánh giá, sửa lỗi sai cho HS. - GV chuyển mục tiếp: tìm hiểu chung về tác giả, tác phẩm. Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ 2. Tìm hiểu chung *GV yêu cầu HS theo dõi SGK tr.3, đọc -Thể loại: Truyện ngụ ngôn và tục ngữ: thầm phần Tri thức ngữ vănvà trình bày các a. Truyện ngụ ngôn: thông tin đã chuẩn bị trong - Hình thức: Ngắn gọn, được viết bằng Nhóm 1: Phiếu học tập 01. văn xuôi hoặc văn vần.Ngôn ngữ truyện *GV nêu câu hỏi: giàu hình ảnh, có thể pha yếu tố hài hước. Dựa vào tri thức em vừa tìm hiểu, hãy chia - Nhân vật: là con người hoặc con vật, đồ sẻ những truyện ngụ ngôn mà em đã từng vật được nhân cách hoá, có đặc điểm như đọc hoặc nghe kể. con người. Câu hỏi gợi ý để làm phiếu HT 1: - Bối cảnh: là khung cảnh, môi trường - Truyện ngụ ngôn có thường có hình thức hoạt động của nhân vật ngụ ngôn, nơi xảy như thế nào? ra sự kiện câu chuyện. - Truyện thường kể về những nhân vật nào? Ai là nhân vật chính? - Nội dung:mượn chuyện loài vật để kín - Bối cảnh của truyện có gì độc đáo? đáo nói chuyện con người -> khuyên nhủ, - Truyện ngụ ngôn đem đến cho người đọc răn dạy những bài học cho con người điều gì? trong cuộc sống. Nhóm 2: Phiếu học tập 02. b. Tục ngữ, thành ngữ: Câu hỏi gợi ý để làm phiếu HT 2: Dựa vào tri thức em vừa tìm hiểu, hãy chia Đặc điểm của tục ngữ, thành sẻ những hiểu biết của em về tục ngữ. Tục ngữ. ngữ khác thành ngữ ở điểm nào? Lấy ví dụ? -GV yêu cầu hs trình bày: + Hình thức Tục ngữ Thành ngữ +Nhân vật chính +Ngôi kể Ví dụ - Nắng chóng - Đẽo cày +Bố cục trưa, mưa chóng giữa đường + Tình huống truyện. tối. - Rán sành ra mỡ Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ - Gần mực thì - HS tái hiện lại kiến thức vào Phiếu HT, đen, gần đèn thì chia sẻ. rạng; -Hs trình bày. - GV quan sát, hỗ trợ. Cấu Một câu nói ngắn Chưa thành Bước 3: Báo cáo, thảo luận tạo gọn, hàm súc, có câu, mà là - HS lên trình bày kết quả, chia sẻ hiểu biết vần điệu, có hình những cụm bản thân. ảnh. từ ngắn - Các HS khác nhận xét, bổ sung. gọn, có vần Bước 4: Kết luận, nhận định điệu, hình - GV nhận xét và chuẩn kiến thức: ảnh. + Ngụ: Hàm chứa ý kín đáo; Ngôn: Lời nói Nội Nhằm đúc kết Giúp lời ăn -> Ngụ ngôn là lời nói có ngụ ý, tức lời nói dung, kinh nghiệm về tiếng nói có ý kín đáo để người đọc, người nghe tự suy ý thế giới tự nhiên, sinh động, ra mà hiểu. nghĩa con người. ------------------------------------------------------------------------------------------------ GV: Phạm Thị Quỳnh Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
5. Kế hoạch bài dạy Ngữ Văn 7 Năm học: 2023-2024 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- + Kho tàng TNN rất phong phú và đa dạng. có tính biểu Có những TNN dân gian, có TNN do các nhà cảm cao. văn sáng tác nên. Nổi tiếng thế giới có - Hình thức: văn xuôi truyện ngụ ngôn Ê-dốp, La-phon-ten, ở - Nhân vật chính: Con ếch (loài vật) Việt Nam cũng có một kho TNN rất phong - Ngôi kể : ngôi thứ ba phú, đa dạng: “Rùa và thỏ, Hai chú dê qua -Bố cục : 2 phần cầu, Thầy bói xem voi, ”. Chứa đựng trong - Phần 1 : Từ đầu → vị chú tể : Ếch khi ở những câu chuyện ấy là bài học cuộc sống trong giếng sâu sắc cho con người chúng ta. TNN - Phần 2 : Còn lại : Ếch khi ra khỏi giếng thường ngắn, không có nhiều tình tiết, sự - Tình huống truyện việc, chỉ tập trung vào một hoặc vài chi tiết, Bị nước đẩy lên mặt đất, con ếch lâu năm kết thúc bất ngờ. Truyện thường dùng cách ngồi đáy giếng vẫn vênh váo, tự phụ, nói ẩn dụ, ngôn ngữ phóng đại, giàu hình xem bầu trời bằng cái vung và mình là ảnh để thể hiện nội dung. chúa tể nên đã bị một con trâu dẫm bẹp - >tình huống bộc lộ tác hại vì sự ngộ nhận của bản thân. Bước 1: GV giao nhiệm vụ: II. ĐỌC, HIỂU VĂN BẢN. - Nhân vật chính trong truyện là nhân vật 1. Nhân vật con ếch nào? Căn cứ vào đâu để em xác định đây - Nhân vật chính trong truyện là con ếch. là nhân vật chính? Nhiều chi tiết trong truyện kể về cuộc - Hãy nêu một số chi tiết trong truyện giúp sống, suy nghĩ, hành động của nhân vật: em hiểu về tính cách của nhân vật ấy. + “Cất tiếng kêu ồm ộp làm vang động cả - Qua đó, nhân vật bộc lộ những nét tính giếng, khiến các con vật kia rất hoảng cách như thế nào? sợ”. Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ + “Cứ tiếng bầu trời trên đầu chỉ bé bằng -Hs trình thực hiện theo yêu cầu của giáo chiếc vung và nó thì oai như một vị chúa viên. tể”. Bước 3: Báo cáo, thảo luận: + “Khi ra ngoài, quen thói cũ, nghênh - GV gọi một số HS trả lời câu hỏi. ngang đi lại khắp nơi và cất tiếng kêu ồm - Các HS khác nhận xét, bổ sung. ộp”. Bước 4: Kết luận, nhận định: GV nhận => Tính cách của nhân vật: kiêu ngạo, xét và chỉnh sửa, bổ sung (nếu cần). huênh hoang, hống hách, coi mình là nhất, xem thường mọi sự vật, tự coi mình là vị chúa tể. Bước 1. Chuyển giao nhiệm vụ 2. Bối cảnh của câu chuyện: - GV tổ chức, hướng dẫn HS trả lời câu hỏi * Bối cảnh câu chuyện xoay quanh cuộc theo nhóm phiếu học tập số 03 sống và suy nghĩ của ếch khi ở trong Kĩ thuật Khăn trải bàn. giếng và khi ra ngoài giếng. GV giao cho 4 nhóm HS thảo luận, ghi ý kiến cá nhân sau đó ghi ý kiến chung của cả Bối Ếch khi Ếch khi ra nhóm: cảnh ở trong ngoàigiếng câu đáy chuyện giếng Hoàn “sống sau một trận mưa to, cảnh lâu ngày nước trong giếng sống trong dềnh lên, tràn bờ ------------------------------------------------------------------------------------------------ GV: Phạm Thị Quỳnh Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
6. Kế hoạch bài dạy Ngữ Văn 7 Năm học: 2023-2024 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- một cái , đưa ếch ta ra giếng”, ngoài.Thay đổi “xung (rộng lớn hơn) quanh ->Bị động do chỉ vài khách quan con nhái, cua ốc - Bối cảnh câu chuyện trong văn bản “Ếch nhỏ”; ngồi đáy giếng” đã giúp nhân vật bộc lộ tính tiếng cách và làm nổi vật ý nghĩa của truyện như kêu của thế nào? ếch Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ khiến - HS tiếp nhận nhiệm vụ, trả lời theo nhóm các con sau khi thống nhất các ý kiến riêng của các vật kinh cá nhân trong nhóm. hãi. Bước 3: Báo cáo, thảo luận =>Nhỏ - Cá nhân trả lời, HS khác nghe nhận xét, bé, chật góp ý bổ sung hoàn thiện câu trả lời. hẹp Bước 4: Đánh giá, kết luận Suy Bầu trời Chưa thay đổi, - GV nhậnxéttháiđộvà kếtquả làmviệccủa nghĩ, bé bằng vẫn nghĩ mình HS. nhận cái là chúa tể -Chuẩn kiến thức&chuyển dẫn sangmục thức vung, ếch tưởng mình là một vị chúa tể Hành Cất Nghênh ngang động, tiếng đi lại khắp nơi, thái độ kêu ồm cất tiếng kêu ồm ộp, ộp, nhâng nháo nhìn vang bầu trời. => động nhân hoá làm các con vật trong giếng hoảng sợ Nhận =>Môi Bị con trâu dẫm xét/ trường bẹp. kết quả hạn hẹp =>Chủ quan dẫn đến kiêu ngạo sẽ nông phải trả giá cạn, chủ đắt bằng tính quan, mạng. ------------------------------------------------------------------------------------------------ GV: Phạm Thị Quỳnh Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
7. Kế hoạch bài dạy Ngữ Văn 7 Năm học: 2023-2024 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- kiêu ngạo, ngộ nhận về mình * Ý nghĩa của bối cảnh truyện: - Giúp nhân vật bộc lộ tính cách: + kiêu ngạo, huênh hoang, xem thường mọi vật. + suy nghĩ thiển cận; cái nhìn hạn hẹp, không chịu mở mang hiểu biết của bản thân. - Làm nổi bật ý nghĩa của câu chuyện: + phê phán những kẻ hiểu biết hạn hẹp mà tự cao tự đại, huênh hoang; + khuyên nhủ mọi người phải nỗ lực không ngừng để mở rộng tầm nhìn và hiểu biết của bản thân, không được chủ quan, kiêu ngạo. Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ 3. Bài học - GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi: - Không được chủ quan, kiêu ngạo, coi Từ truyện này, em rút ra được bài học gì thường những đối tượng xung quanh. Sự cho bản thân? thiếu hiểu biết kết hợp với thói kiêu ngạo, Kĩ thuật Think – Pair – Share huênh hoang không chỉ dạn nứt những B1: Think (Nghĩ): HS suy nghĩ độc lập về mối quan hệ tốt đẹp mà còn dễ dẫn đến vấn đề được nêu ra; tự hình thành nên ý thất bại cho bản thân, thậm chí có thể trả tưởng của mình. giá bằng cả tình mạng. B2: Pair (Bắt cặp):HS được ghép cặp với - Nếu không biết tường tận, thấu đáo về nhau để thảo luận về những ý tưởng vừa sự vật, hiện tượng hay một vấn đề nào đó có. thì không nên đáng giá chủ quan,hồ đồ. B3:Share (Chia sẻ): HS chia sẻ ý tưởng vừa - Thế giới vốn rất rộng lớn, phong phú và thảo luận với nhóm lớn hơn hoặc chia sẻ nhiều điều bí ẩn mà dù cả đời vẫn chưa trước lớp. chắc đã tìm hiểu, khám phá được hết. Do đó để mở mang vốn hiểu biết của bản thân, chúng ta cần khiêm tốn, học hỏi không ngừng. ------------------------------------------------------------------------------------------------ GV: Phạm Thị Quỳnh Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
8. Kế hoạch bài dạy Ngữ Văn 7 Năm học: 2023-2024 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- - HS tiếp nhận nhiệm vụ. Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ - HS lắng nghe, quan sát, đọc, trả lời câu hỏi. - Gv quan sát, lắng nghe, gợi ý. Bước 3: Báo cáo kết quả - HS trình bày sản phẩm. - GV gọi HS nhận xét, bổ sung câu trả lời của bạn. Bước 4: Đánh giá kết luận - GV nhận xét, bổ sung, chốt lại kiến thức: Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ III. TỔNG KẾT - GV nêu câu hỏi: 1. Nghệ thuật: 1) Khái quát giá trị nghệ thuật và nội dung - Xây dựng nhân vật hết sức gần gũi với của truyện “Ếch ngồi đáy giếng”. đời sống. 2) Rút ra cách đọc hiểu truyện ngụ ngôn. - Các sự kiện hài hước, độc đáo khiến câu - HS tiếp nhận nhiệm vụ. chuyện trở nên hấp dẫn, lôi cuốn. Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ - Tạo bối cảnh câu chuyện độc đáo. - HS suy nghĩ, trả lời. - Kết cấu ngắn gọn, dễ hiểu, ý nghĩa sâu - GV quan sát, hỗ trợ. sắc. Bước 3: Báo cáo, thảo luận - GV gọi đại diện một số nhóm trả lời câu 2. Nội dung: hỏi Văn bản Ếch ngồi đáy giếng đem đến bài - Các HS khác nhận xét, bổ sung. học về cách sống cho mỗi người: không Bước 4: Đánh giá kết luận nên chủ quan, kiêu ngạo coi thường người - Gv nhận xét, bổ sung, chốt lại. khác, cố chấp, suy nghĩ thiển cận, không chịu mở mang nhận thức của bản thân. 3. Cách đọc hiểu truyện ngụ ngôn: - Đọc kĩ văn bản để xác định được các sự kiện chính của truyện được kể. - Nhận diện hình tượng nhân vật chính; - Đi sâu tìm hiểu lai lịch, hoàn cảnh, hình dáng, cử chỉ, hoạt động, lời nói, ý ------------------------------------------------------------------------------------------------ GV: Phạm Thị Quỳnh Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
9. Kế hoạch bài dạy Ngữ Văn 7 Năm học: 2023-2024 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- nghĩ, của các nhân vật được thể hiện trong truyện. - Phát hiện bài học mà truyện muốn gửi gắm - Liên hệ, rút ra bài học có ý nghĩa cho bản thân. 3. HOẠT ĐỘNG 3: LUYỆN TẬP a. Mục tiêu: HS hiểu được kiến thức trong bài học để thực hiện bài tập GV giao. b. Nội dung: Trả lời câu hỏi; tham gia trò chơi học tập. c. Sản phẩm:Câu trả lời đúng của HS. d. Tổ chức thực hiện: - Phương pháp: Đọc, vấn đáp, thuyết trình - Kỹ thuật: Động não. *Nhiệm vụ 1:Trắc nghiệm củng cố GV tổ chức trò chơi Hái táo may mắn Bước 1: GV giao nhiệm vụ. GV phổ biến luật chơi: Một quả táo trên cây tương đương với một câu hỏi trắc nghiệm. HS trả lời đúng thì quả táo sẽ rơi xuống và đạt được điểm tốt của GV. Gợi ý nhóm câu hỏi: Câu 1. Thế nào là truyện ngụ ngôn? A. Là truyện kể bằng văn xuôi hoặc văn vần. B. Là truyện thông qua việc mượn chuyện về loài vật, đồ vật hoặc chính con người để nói bóng gió chuyện con người. C. Là truyện có ý nghĩa răn dạy con người những đạo lí của cuộc sống. D. Là truyện chứa đựng nhiều yếu tố hoang đường, li kì, giống như truyện cổ tích. Câu 2. Mục đích của truyện ngụ ngôn là gì? A. Phản ánh cuộc sống. B. Tố cáo xã hội. C. Khuyên nhủ, răn dạy con người D. Gây cười. Câu 3. Truyện Ếch ngồi đáy giếng thuộc thể loại nào sau đây: A. Truyện cổ tích B. Truyện cười C. Truyện ngụ ngôn D. Truyền thuyết Câu 4: Trong truyện Ếch ngồi đáy giếng, con ếch sống trong một cái giếng nhỏ, chung quanh nó toàn là những con vật yếu đuối, điều này làm ếch có suy nghĩ thế nào? A. Ếch tưởng trong thế giới này chỉ có những con vật nhỏ hơn nó. B. Ếch cho rằng cái giếng là nơi sâu nhất. C. Ếch tưởng bầu trời nhỏ bé bằng cái vung và nó là một vị chúa tể. D. Ếch nghĩ nó không có bà con, họ hàng. Câu 5: Trong truyện Ếch ngồi đáy giếng, chúng ta thấy ếch là kẻ thế nào? A. Hiểu biết hạn hẹp B. Hoà đồng với các loài vật xung quanh C. Hiểu biết nông cạn, kiêu ngạo D. Hiểu biết hạn hẹp nhưng sống thân thiện. ------------------------------------------------------------------------------------------------ GV: Phạm Thị Quỳnh Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
10. Kế hoạch bài dạy Ngữ Văn 7 Năm học: 2023-2024 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Câu 6: Nét nghệ thuật của truyện Ếch ngồi đáy giếng là: A. Xây dựng hình tượng gần gũi với đời sống. B. Cách nói bằng ngụ ngôn, giáo huấn tự nhiên, đặc sắc. C. Cách kể bất ngờ hài hước, kín đáo. D. Tất cả các đáp án trên Câu 7. Hậu quả của thái độ tự cao, tự đại của ếch là gì? A. Ếch bị các con vật trên bờ cách li và phải trở về giếng cũ. B. Ếch bị một con voi giẫm chết, C. Ếch bị con người bắt và ăn thịt. D. Ếch bị một con trâu đi qua giẫm cho bẹp. Câu 8. Truyện Ếch ngồi đáy giếng phê phán điều gì? A. Phê phán những kẻ ỷ quyền thế bắt nạt người khác. B. Phê phán những người hiểu biết nông cạn mà thường tỏ ra huênh hoang, tự cho mình là nhất. C. Phê phán những người thích khoa trương, cho mình là giàu có. D. Phê phán những kẻ tham lam, độc ác, thích bòn rút của người khác. Câu 9. Truyện Ếch ngồi đáy giếng khuyên chúng ta điều gì? A. Phải biết cố gắng học tập, không ngừng mở rộng tầm hiểu biết của bản thân, không được chủ quan, kiêu ngạo. B. Phải biết yêu thương, đùm bọc lẫn nhau. C. Phải biết lượng sức mình, không nên làm những việc vô nghĩa. D. Phải biết tránh xa những thói hư, tật xấu. Câu 10. Thành ngữ Ếch ngồi đáy giếng thường được dùng chỉ điều gì? A. Những người quanh năm sống một chỗ, không đi đến nơi nào khác. B. Những người không có gì nhưng lại thích khoe khoang. C. Những người có hiểu biết nông cạn nhưng lại luôn cho mình là người hiểu biết. C. Những người có vốn sống dồi dào nhưng không biết trau dồi bản thân. Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: GV lần lượt đọc câu hỏi. HS tham gia trò chơi. Bước 3: Báo cáo, thảo luận:HS trả lời câu hỏi Bước 4: Kết luận, nhận định: GV nhận xét và chỉnh sửa, bổ sung (nếu cần). *Nhiệm vụ 2: Nhận biết các yếu tố của truyện ngụ ngôn Ếch ngồi đáy giếng Bước 1: GV giao nhiệm vụ. HS thảo luận theo cặp đôi và hoàn thành bảng sau (phiếu học tập 05) Các dấu hiệu cần xem Dấu hiệu nhận biết yếu tố truyện ngụ ngôn trong xét Ếch ngồi đáy giếng Đề tài Sự kiện, tình huống Cốt truyện Nhân vật Bối cảnh (Không gian, thời gian) Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: Các cặp đôi thảo luận về các yếu tố của truyện ngụ ngôn trong Ếch ngồi đáy giếng (thời gian: 5 phút) ------------------------------------------------------------------------------------------------ GV: Phạm Thị Quỳnh Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
11. Kế hoạch bài dạy Ngữ Văn 7 Năm học: 2023-2024 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Bước 3: Báo cáo kết quả Gọi đại diện một số cặp đôi. Bước 4.GV đánh giá, chuẩn kiến thức. Gợi ý: Các dấu hiệu cần xem xét Dấu hiệu nhận biết yếu tố truyện ngụ ngôn trong Ếch ngồi đáy giếng Đề tài Bài học về cách nhìn nhận sự vật Sự kiện, tình huống Bị nước đẩy lên mặt đất, con ếch lâu năm ngồi đáy giếng vẫn vênh váo, tự phụ, xem bầu trời bằng cái vung và mình là chúa tể nên đã bị một con trâu dẫm bẹp ->tình huống bộc lộ tác hại vì sự ngộ nhận của bản thân. Cốt truyện Cốt truyện xoay quanh sự kiện thay đổi môi trường sống của ếch nhằm đưa ra bài học về tính cách, về tinh thần học hỏi. Nhân vật ếch (loài vật) Không gian, thời gian - Không gian: trong giếng và ngoài giếng. - Thời gian: sống lâu ngày, hằng ngày, một hôm (không cụ thể) 4. HOẠT ĐỘNG 4. VẬN DỤNG. a) Mục tiêu: HS vận dụng kiến thức bài học vào giải quyết tình huống trong thực tiễn. b) Nội dung: Trả lời câu hỏi về tình huống thực tiễn rút ra từ bài học. c) Sản phẩm: Câu trả lời của HS. d) Tổ chức thực hiện. -Phương pháp: Vấn đáp, thuyết trình. -KĨ thuật: Động não. Cách 1: Thu hoạch qua sưu tầm và vận dụng ngoài giờ học Bước 1: GV giao nhiệm vụ. ? Sưu tầm một số văn bản truyện ngụ ngôn và tranh ảnh hoạt hình minh hoạ cho các truyện ngụ ngôn? Bài học rút ra từ truyện ngụ ngôn đó? HS tiếp nhận và thực hiện nhiệm vụ: + Nghe yêu cầu + HS ghi chép kết quả sưu tầm của mình theo mẫu bảng tổng hợp vào sổ tay “Năng nhặt chặt bị”. SỔ TAY “NĂNG NHẶT CHẶT BỊ” – BÀI HỌC CUỘC SỐNG TT Tên truyện sưu tầm Tranh ảnh, tư liệu liên Bài học cuộc sống được được quan rút ra 1 Ve và kiến (bản dịch Phim hoạt hình Ve và - Làm việc gì cũng phải thơ của Nguyễn Văn kiến; một số bản dịch có kế hoạch và kiên trì Vĩnh) khác. thực hiện kế hoạch đó. - Chăm chỉ, cần cù, biết tiết kiệm lo xa cho tương lai phòng khi ốm đau, bệnh tật, già yếu 2 .. ------------------------------------------------------------------------------------------------ GV: Phạm Thị Quỳnh Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
12. Kế hoạch bài dạy Ngữ Văn 7 Năm học: 2023-2024 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: HS thực hiện nhiệm vụ học tập Gv quan sát, khích lệ và hỗ trợ nếu cần. Bước 3: Báo cáo, thảo luận: - HS trình bày kết quả (có thể sử dụng thêm các hình ảnh nếu cần). - Nhóm khác nhận xét, bổ sung. Bước 4: Kết luận, nhận định: GV nhận xét và chỉnh sửa, bổ sung (nếu cần). Cách 2: Thể hiện cảm nhận về các truyện đã học, đã đọc bằng cách vẽ tranh minh hoạ và kể lại truyện bằng tranh. Bài tập nhóm (Về nhà): Bước 1: GV giao nhiệm vụ. Lớp chia 4 nhóm. Các nhóm tự chọn một trong hai bài tập. - BT1: Vẽ tranh minh hoạ một câu chuyện và kể lại câu chuyện theo tranh. - BT2: Tự lên kịch bản, đóng vai diễn lại một câu chuyện ngụ ngôn đã học, đã đọc. Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: Các nhóm hoàn thành sản phẩm vẽ tranh và kịch bản tại nhà theo phân công. Bước 3: Báo cáo, thảo luận: Các nhóm báo cáo sản phẩm tranh vẽ hoặc diễn các cảnh truyện trong tiết học tự chọn hoặc buổi chiều. Bước 4: Kết luận, nhận định: GV nhận xét và cho điểm các nhóm. GV cung cấp Rubric đánh giá sản phẩm học tập nhóm: Nhiệm vụ Mức 1 Mức 2 Mức 3 -Vẽ tranh minh hoạ - Các nét vẽ chưa - Các nét vẽ đẹp -Bức tranh với nhiều nội dung các văn bản đẹp và bức tranh còn nhưng bức tranh đường nét đẹp, phong truyện đã học, đã đọc đơn điệu về hình chưa thật phong phú, hấp dẫn. -Kể lại truyện theo ảnh, màu sắc. phú. Kể chuyện diễn cảm, tranh - Kể chưa rành - Kể được đầy đủ rút ra được bài học từ (10 điểm) mạch, rõ ràng, chưa chi tiết nhưng câu chuyện đầy đủ chi tiết chưa diễn cảm, (9 - 10 điểm) (5–6 điểm) chưa rút ra bài học. (7– 8 điểm) Đóng vai diễn lại Kịch bản đúng Kịch bản đủ nội Kịch bản đầy đủ nội cảnh truyện hướng nhưng chưa dung nhưng chưa dung và hấp dẫn, cuốn (10 điểm) đầy đủ nội dung , hấp dẫn, các diễn hút người đọc, diễn diễn viên chưa nhập viên diễn có ý viên diễn xuất tốt, vai tốt. thức diễn xuất mang lại cảm xúc cho (5 – 6 điểm) nhưng chưa tạo người xem. được ấn tượng (9 - 10 điểm) sâu. (7 – 8 điểm) Cách 3: Sưu tầm các câu thành ngữ, tục ngữ, ca dao có nội dung tương tự, liên quan đến truyện Ếch ngồi đáy giếng Bước 1. *GV chuyển giao nhiệm vụ cho HS: ? Sưu tầm các câu thành ngữ, tục ngữ, ca dao có nội dung tương tự, liên quan đến truyện Ếch ngồi đáy giếng ------------------------------------------------------------------------------------------------ GV: Phạm Thị Quỳnh Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
13. Kế hoạch bài dạy Ngữ Văn 7 Năm học: 2023-2024 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- * HS tiếp nhận và thực hiện nhiệm vụ: + Nghe yêu cầu + HS ghi chép kết quả sưu tầm của mình ra giấy Kĩ thuật hói chuyên gia Bước 2. Thực hiện nhiệm vụ: - HS thực hiện nhiệm vụ học tập theo kĩ thuật hỏi chuyên gia - GV quan sát, khích lệ và hỗ trợ nếu cần. Bước 3. Báo cáo, thảo luận: - Đại diện các nhóm trình bày kết quả thảo luận của các nhóm Lưu ý: có thể sử dụng thêm các hình ảnh (nếu cần). - Nhóm khác nhận xét, bổ sung. Bước 4. Kết luận, nhận định: GV nhận xét và chỉnh sửa, bổ sung (nếu cần). Gợi ý: - Ếch ngồi đáy giếng - Coi trời bằng vung - Con cóc nằm nép bờ ao Lăm le lại muốn đớp sao trên trời. - Thùng rỗng kêu to. B VĂN BẢN ĐẼO CÀY GIỮA ĐƯỜNG HOẠT ĐỘNG 1: MỞ ĐẦU a. Mục tiêu: Kết nối,tạo hứng thú cho HS, chuẩn bị tâm thế tiếp cận kiến thức mới. b. Nội dung: HS làm việc cá nhân qua trò chơi Thử tài của bạn c. Sản phẩm: Phần ghép tiếng của HS theo hình ảnh. d. Tổ chức thực hiện: -Phương pháp: Vấn đáp, thuyết trình. -KĨ thuật: Động não. Hoạt động của thầy và trò Dự kiến sản phẩm Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ - GV có thể kết hợp nhiều cách: *Cách 1: Khơi gợi vấn đề cho HS trình bày: Câu 1: Kể một câu chuyện (em đọc được, nghe được hoặc tự mình trải qua) đã để lại cho em bài học sâu sắc. Em rút ra được bài học gì từ câu chuyện? Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ - HS tiếp nhận nhiệm vụ, nhìn hình và kể theo hình ảnh. Bước 3: Báo cáo, thảo luận - HS chia sẻ, trình bày cởi mở, Bước 4: Kết luận, nhận định. - GV nhận xét thái độ làm việc, câu trả lời của HS, dẫn dắtđể kết nối hình ảnh và lời kể chuyện của HS xem đã phù hợp chưa. Khen thưởng cho những em nhớ được truyện và có đọc truyện nhiều lần, nhớ tình tiết truyện, có giọng kể truyền cảm. *GV dẫn vào bài: Các em ạ, mỗi câu chuyện ngụ ngôn đều mang đến những thông điệp, bài học, những giá trị đạo đức vô cùng đáng quý, giúp ta có nhận thức đúng đắn và phát huy tư duy để trưởng thành. Mỗi câu chuyện trong bài học hôm nay sẽ mang đến cho chúng ta một nhận thức sâu sắc về cuộc sống. ------------------------------------------------------------------------------------------------ GV: Phạm Thị Quỳnh Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
14. Kế hoạch bài dạy Ngữ Văn 7 Năm học: 2023-2024 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Truyện ngụ ngôn “Đẽo cày giữa đường” sẽ mang đến cho chúng ta bài học thú vị gì? HOẠT ĐỘNG 2. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI a. Mục tiêu: - Nắm được những kiến thức cơ bản về thể loại truyện ngụ ngôn, tục ngữ, phương thức biểu đạt, cách đọc, bố cục văn bản. - GV hướng dẫn HS đọc và tìm hiểu các chi tiết thể hiện tính cách nhân vật, bối cảnh của truyện và ý nghĩa của bối cảnh trong việc xây dựng tính cách nhân vật và ý nghĩa truyện : “ Đẽo cày giữa đường” - Thấy được những đăc sắc nghệ thuật trong việc xây nhân vật, bối cảnh truyện. + Rút ra được bài học của văn bản; tác động đối với tư tưởng, tình cảm của bản thân. b. Nội dung. - Vận dụng kĩ năng đọc thu thập thông tin, trình bày thể loại, phương thức biểu đạt, cách đọc, bố cục văn bản. -Tìm hiểu nội dung và nghệ thuật của văn bản. - HS trả lời, hoạt động cá nhân, hoạt động nhóm. c. Sản phẩm: - Câu trả lời của HS về thể loại, phương thức biểu đạt, bố cục và nội dung, nghệ thuật của văn bản. d. Tổ chức hoạt động - Phương pháp: Đọc, vấn đáp, thuyết trình, thảo luận nhóm, phân tích, bình giảng, nêu vấn đề - Kỹ thuật: Động não. PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1 Tìm hiểu đặc điểm truyện “Đẽo Trả lời cày giữa đường” . Thể loại Hình thức kể: . Nhân vật chính: . Ngôi kể . Bố cục . PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2 (Tìm hiểu những lần góp ý và phản ứng của người thợ mộc) Người góp ý Nội dung góp ý Cử chỉ, hành động, ý nghĩ của người thợ mộc Thứ nhất: Thứ hai: Thứ ba: Kết quả của việc đẽo cày .. Hoạt động của thầy và trò Dự kiến sản phẩm Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học I.ĐỌC-TÌM HIỂU CHUNG tập 1.Đọc - Hướng dẫn cách đọc và yêu cầu HS đọc. ------------------------------------------------------------------------------------------------ GV: Phạm Thị Quỳnh Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
15. Kế hoạch bài dạy Ngữ Văn 7 Năm học: 2023-2024 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập: -HS luyện đọc. Bước 3: Báo cáo, thảo luận. -HS đọc văn bản - HS nhận xét. Bước 4: Kết luận, nhận định - GV nhận xét , đánh giá, sửa lỗi sai cho HS. - GV chuyển mục tiếp: tìm hiểu chung về tác giả, tác phẩm. Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học 2. Tìm hiểu chung tập -Thể loại: Truyện ngụ ngôn. - Gv yêu cầu Hs trình bày phiếu học - Hình thức: Văn xuôi. tập số 1 đã chuẩn bị ở nhà. - Nhân vật chính: Người thợ mộc Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập: - Ngôi kể : Ngôi thứ ba -HS chuẩn bị phiếu học tập ở nhà. - Bố cục : 3 phần + Phần 1 (Đoạn 1): Bối cảnh của truyện. Bước 3: Báo cáo, thảo luận. + Phần 2 (Đoạn 2): Những lần góp ý và phản -HS trình bày ứng của người thợ mộc. + Phần 3 (Đoạn 3): Kết quả của việc đẽo cày Bước 4: Kết luận, nhận định. giữa đường. -GV yêu cầu HS nhận xét. - Tình huống truyện -GV nhận xét, chốt kiến thức. - Một người thợ mộc bỏ hết vốn liếng mua gỗ về đề đẽo cày bán.. - Mỗi lần có khách ghé vào và góp ý về việc đẽo cày, anh ta đều làm theo. - Cuối cùng, chẳng có ai đến mua cày, bao nhiêu vốn liếng đi sạch. Bước 1. Chuyển giao nhiệm vụ II. ĐỌC, HIỂU VĂN BẢN - GV tổ chức, hướng dẫn HS trả lời câu 1. Hoàn cảnh của người thợ mộc hỏi cá nhân. - Người thợ mộc dốc hết vốn liếng ra để mua Nêu bối cảnh của câu chuyện “Đẽo cày gỗ để làm nghề đẽo cày => là sự kiện chính giữa đường”(Câu chuyện lấy bối cảnh của câu chuyện. trong không gian ở đâu và trong thời - Bối cảnh truyện: gian nào)? + Không gian: Bên vệ đường, nơi có nhiều người qua lại. Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ + Thời gian: cụ thể: “Một hôm”, “mấy hôm - HS tiếp nhận nhiệm vụ, trả lời cá nhân. sau”. Bước 3: Báo cáo, thảo luận - Cá nhân trả lời, HS khác nghe nhận xét, góp ý bổ sung hoàn thiện câu trả lời. Bước 4: Kết luận, nhận định -GV yêu cầu HS nhận xét. -GV nhận xét, chốt kiến thức. Bước 1. Chuyển giao nhiệm vụ 2. Những lần góp ý và hành động của người Thảo luận nhóm Mảnh ghép: thợ mộc ------------------------------------------------------------------------------------------------ GV: Phạm Thị Quỳnh Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
16. Kế hoạch bài dạy Ngữ Văn 7 Năm học: 2023-2024 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Vòng 1: Hoàn thành Phiếu học tập 02 Người Nội dung Cử chỉ, hành động, theo 04 nhóm: (5 phút) góp ý góp ý ý nghĩ của người - GV tổ chức, hướng dẫn HS trả lời câu thợ mộc hỏi; chia nhóm lớp, giao nhiệm vụ; thảo Thứ 1 - Phải đẽo - Cho là phải_ luận theo nhóm cày cho -> đẽo. + Có mấy người góp ý về việc đẽo cày? cao, cho to ->cày vừa to vừa + Nêu những nội dung góp ý. thì mới dễ cao. + Trước những lời góp ý về việc đẽo cày. cày, người thợ mộc đã có những hành Thứ 2 - Đẽo nhỏ - Cho là “có lí” (là động như thế nào? hơn, thấp phải), ->liền đẽo. + Người thợ mộc đã phải chịu hậu quả hơn thì ->cày vừa nhỏ, vừa như thế nào? mới dễ thấp. Vòng 2:GV chia nhóm mới – nhóm cày. mảnh ghép. (05 phút) Thứ 3 - Đẽo cày - Nghe nói được - Chia sẻ kết quả vòng chuyên gia cho thật nhiều lãi, - Thảo luận trả lời câu hỏi: cao, thật to gấp đôi, ->Đẽo hết số gỗ còn 1) Vì sao người thợ mộc lại phải chịu gấp ba để lại loại cày để voi hậu quả: “Vốn liếng đi đời nhà ma.”? voi cày cày 2)Nếu là người thợ mộc trong câu được. chuyện này, em sẽ làm gì trước những Kết quả: Chẳng ai đến mua, gỗ hỏng hết, lời khuyên như vậy? vốn liếng đi sạch. (Gợi ý: Em sẽ cảm ơn những người đã - Đặc điểm tính cách nhân vật người thợ cho lời khuyên. Sau đó tự mình tìm hiểu, mộc: suy xét kĩ về loại cày mà mọi người hay - Hành động của nhân vật: Mỗi người góp sử dụng và loại cày nào sẽ dễ dàng để một ý, anh thợ mộc đều làm theo một cách bán). mù quáng, mà không có chính kiến để cân - GV nêu câu hỏi phụ gợi ý: nhắc, xem xét những ý kiến đó có đúng hay Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ phù hợp với công việc của mình như thế nào. - HS tiếp nhận nhiệm vụ, trả lời và làm =>Đặc điểm nhân vật: việc theo nhóm, thảo luận và hoàn thiện + Thiếu kiến thức. vào trong phiếu HT. + Dễ thay đổi, không có chủ kiến, không có Bước 3: Báo cáo, thảo luận lập trường, suy nghĩ không chín chắn. - Cá nhân trả lời; cử nhóm cử đại diện + Không biết kết hợp giữa ý kiến góp ý của báo cáo sản phẩm Phiếu HT. mọi người với suy nghĩ của chính mình để cân Bước 4: Kết luận, nhận định nhắc, lựa chọn. -GV yêu cầu HS nhận xét. =>Hậu quả: “Vốn liếng đi đời nhà ma.” -GV nhận xét, chốt kiến thức. Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ 3. Bài học Thảo luận nhóm 3 phút: kĩ thuật * Bài học từ câu chuyện: khăn trải bàn. - Câu chuyện muốn khuyên nhủ mọi người - GV giao cho 4 nhóm HS thảo luận, ghi biết giữ lập trường, quan điểm vững vàng, ý kiến cá nhân sau đó ghi ý kiến chung kiên định và bền chí để đạt được mục tiêu của của cả nhóm: mình. - GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi: - Khi đứng trước một quyết định của bản thân, 1) Từ truyện này, em rút ra được bài học chúng ta không nên dao động trước ý kiến của gì cho bản thân? người khác. Cần phải biết lắng nghe, nhưng ------------------------------------------------------------------------------------------------ GV: Phạm Thị Quỳnh Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
17. Kế hoạch bài dạy Ngữ Văn 7 Năm học: 2023-2024 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 2) Ý nghĩa chính của thành ngữ“Đẽo nghe một cách chọn lọc, có cân nhắc, có suy cày giữa đường” là gì? nghĩ đúng đắn. - HS tiếp nhận nhiệm vụ. * Ý nghĩa chính của thành ngữ“Đẽo cày giữa đường”: hàm ý chê bai người không có lập trường, chính kiến của bản thân,, luôn thay đổi theo ý kiến của người khác, cuối cùng chẳng đạt được kết quả gì. Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ - HS lắng nghe, quan sát, đọc, trả lời câu hỏi. - Gv quan sát, lắng nghe, gợi ý. Bước 3: Báo cáo, thảo luận. - HS trình bày sản phẩm. - GV gọi HS nhận xét, bổ sung câu trả lời của bạn. Bước 4: Kết luận, nhận định - GV nhận xét, bổ sung, chốt lại kiến thức: Những người làm việc nhưng không có chính kiến riêng của bản thân, chuyên nghe người khác nói rồi tin và làm theo, cuối cùng không đạt được kết quả như mong đợi.+ Cần có chính kiến riêng; cần phải có ý thức tiếp thu, lắng nghe ý kiến của người khác nhưng phải biết chọn lọc, không làm theo một cách thiếu hiểu biết, mù quáng... Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ III. TỔNG KẾT - GV nêu câu hỏi: 1. Nghệ thuật: 1) Khái quát giá trị nghệ thuật và nội - Cách xây dựng nhân vật: gần gũi, sống động dung của truyện “Đẽo cày giữa đường”. thông qua nhiều phương diện như ý nghĩ, hành 2) Rút ra cách đọc hiểu truyện ngụ động, việc làm. ngôn. - Tạo bối cảnh câu chuyện độc đáo. - HS tiếp nhận nhiệm vụ. - Các tình tiết truyện sắp xếp hợp lí, mức độ Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ gay cấn tăng dần, tạo sức lôi cuốn. - HS suy nghĩ, trả lời. - Kết cấu ngắn gọn, dễ hiểu, ý nghĩa sâu sắc. - GV quan sát, hỗ trợ. - Cách kể bất ngờ hài hước, kín đáo. Bước 3: Báo cáo, thảo luận - GV gọi đại diện một số nhóm trả lời 2. Nội dung: câu hỏi - Mượn câu chuyện về người thợ mộc để ám - Các HS khác nhận xét, bổ sung. chỉ những người thiếu chủ kiến khi làm việc Bước 4: Đánh giá kết luận và không suy xét kĩ khi nghe người khác góp - Gv nhận xét, bổ sung, chốt lại. ý. ------------------------------------------------------------------------------------------------ GV: Phạm Thị Quỳnh Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
18. Kế hoạch bài dạy Ngữ Văn 7 Năm học: 2023-2024 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- GV lưu ý HS về cách đọc hiểu truyện ngụ ngôn: - Đọc kĩ văn bản để xác định chủ đề của truyện; - Nhận diện hình tượng nhân vật chính; - Phân tích đặc điểm nhân vật, các sự việc tiêu biểu, tình huống truyện để từ đó lĩnh hội tư tưởng, thông điệp được gửi gắm qua Vb, đánh giá được bài học nhận thức, luân lí ngụ ý trong truyện. - Liên hệ, rút ra bài học có ý nghĩa cho bản thân. HOẠT ĐỘNG 3: LUYỆN TẬP a. Mục tiêu: Giúp HS củng cố nội dung của 2VB. b. Nội dung: HS dựa vào nội dung đã tìm hiểu để trả lời. c. Sản phẩm: Câu trả lời đúng của HS. d. Tổ chức thực hiện: -Phương pháp: Vấn đáp, thuyết trình. -KĨ thuật: Động não. Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ - GV tổ chức cho HS thảo luận nhóm để tìm câu trả lời. BÀI TẬP: Chỉ ra điểm giống nhau và khác nhau của 3 VB truyện ngụ ngôn bằng cách hoàn thành bảng sau: So sánh Nội dung Giống Khác + "Đẽo cày giữa đường": + "Ếch ngồi đáy giếng": *GỢI Ý ĐÁP ÁN: So sánh Nội dung Giống Đều là những kinh nghiệm quý báu, những đạo lí làm người đúng đắn mà mỗi cá nhân cần học hỏi khi sống trong xã hội. Khác + "Đẽo cày giữa đường": khuyên nhủ con người cần phải có hiểu biết và chính kiến, không được mù quáng. + "Ếch ngồi đáy giếng": Phê phán thói huênh hoang, khuyên nhủ con người phải cố gắng mở rộng tầm hiểu biết, không được chủ quan, kiêu ngạo. Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ -HS suy nghĩ, làm việc nhóm để hoàn thành nhiệm vụ. Bước 3: Báo cáo, thảo luận - Đại diện nhóm HS trình bày, HS khác theo dõi, nhận xét, bổ sung. Bước 4: Kết luận, nhận định -GV nhận xét câu trả lời của HS. HOẠT ĐỘNG 4: VẬN DỤNG. a. Mụctiêu:HS vận dụngkiến thứcbài học trình bày hiểu biết về bài học rút ra từ câu chuyện. b. Nội dung: HS vận dụng kĩ năng viết đoạn để trả lời câu hỏi. c. Sản phẩm: Đoạn văn của HS. ------------------------------------------------------------------------------------------------ GV: Phạm Thị Quỳnh Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
19. Kế hoạch bài dạy Ngữ Văn 7 Năm học: 2023-2024 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- d. Tổ chức thực hiện: -Phương pháp: Vấn đáp, thuyết trình. -KĨ thuật: Động não. Hoạt động của thầy và trò Dự kiến sản phẩm Bước 1.Chuyển giao nhiệm vụ - GV giao nhiệm vụ cho HS (có thể thực hiện ngay trên lớp hoặc về nhà): Bài tập :Viết đoạn văn (khoảng 5 - 7 câu) có sử dụng thành ngữ "đẽo cày giữa đường" hoặc "ếch ngồi đáy giếng". Đoạn văn cần đáp ứng các yêu cầu: - Về nội dung: Trình bày được một nội dung hoàn chỉnh có liên quan trực tiếp đến thành ngữ "đẽo cày giữa đường". - Về hình thức: Viết đoạn văn đủ số câu theo yêu cầu. Các câu trong đoạn phải đúng ngữ pháp, tập trung vào chủ đề, đảm bảo sự liền mạch. Tránh các lỗi về chính tả và dùng từ. Trong đoạn, phải có thành ngữ "đẽo cày giữa đường" được sử dụng một cách phù hợp. Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ - HS thực hiện nhiệm vụ theo đúng yêu cầu các nhiệm vụ, sau đó chỉnh sửa. Bước 3: Báo cáo, thảo luận - GV gọi HS lên trình bày. -HS khác nhận xét, bổ sung. Bước 4: Kết luận, nhận định - GV nhận xét ý thức làm bài của HS, chất lượng sản phẩm học tập. - Cho điểm hoặc phát thưởng. ĐOẠN VĂN THAM KHẢO Có một lần, em và mẹ đi chợ để chọn những chiếc váy xòe xếp li cho em. Những chiếc váy có rất nhiều màu sắc: nào là màu hồng, màu xanh, màu đỏ,... Em chỉ được chọn hai chiếc nên phân vân mãi. Cô bán hàng thì bảo em chọn một cái màu đỏ và một cái màu xanh. Một chị cũng đến chọn váy bảo, em nên chọn cái màu be và màu hồng. Mỗi người một ý, em không biết phải nghe theo ai. Mẹ đã bảo em đừng như đẽo cày giữa đường, phải có chính kiến của mình. Vậy là em đã chọn được hai chiếc váy mà mình thích, chúng có màu hồng và màu xanh. Bảng kiểm Đánh giá kĩ năng viết đoạn văn STT Tiêu chí Đạt Chưa đạt 1 Đảm bảo hình thức đoạn văn với dung lượng khoảng 5 - 7 câu. 2 Đoạn văn có một chủ đề nhất định, có sử dụng thành ngữ "đẽo cày giữa đường" 3 Lí lẽ dẫn chứng thuyết phục. 4 Đoạn văn đảm bảo tính liên kết giữa các câu trong đoạn văn. ------------------------------------------------------------------------------------------------ GV: Phạm Thị Quỳnh Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
20. Kế hoạch bài dạy Ngữ Văn 7 Năm học: 2023-2024 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 5 Đoạn văn đảm bảo về yêu cầu về chính tả, cách sử dụng từ ngữ, ngữ pháp. *Giao bài,hướng dẫn học bài,làm bài và chuẩn bị bài tiếp theo - Hoàn thành các bài tập. -Nắm được nội dung, ý nghĩa của văn bản. -Chuẩn bị bài: Soạn bài “ Tục ngữ về thiên nhiên, lao động và con người xã hội” + Đọc văn bản +Trả lời các câu hỏi tìm hiểu bài( SGK/9) **************************************** Ngày soạn Ngày 20/1/2024 20/1/2024 Dạy 22/1/2024 22/1/2024 ------------------------------------------------------------------------------------------------ GV: Phạm Thị Quỳnh Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ