Bài giảng Ngữ văn Lớp 7 - Văn bản "Một thứ quà của lúa non: Cốm"

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn Lớp 7 - Văn bản "Một thứ quà của lúa non: Cốm"

1. “MỘT THỨ QUÀ CỦA LÚA NON- CỐM” - THẠCH LAM-
2. Khởi động Trò chơi: Món ngon Hà Nội
3. Bánh cuốn Thanh Trì
4. Bún ốc
5. Bún riêu cua
6. Bún chả
7. Bún bung
8. Miến lươn
9. I. Tìm hiểu chung: 1. Tác giả: - Thạch Lam ( 1910 - 1942) sinh tại Hà Nội. - Là nhà văn trong nhóm tự lực văn đoàn. - Ông có sở trường về truyện ngắn và tuỳ bút. - Văn của Thạch Lam nhẹ nhàng tinh tế, giàu chất thơ, nhân ái. 2. Tác phẩm: a. Xuất xứ: "Một thứ quà của lúa non : Cốm" in TuỳĐặc điểmbút: tuỳLàbútmột: thiênthểvề văn,biểu trong tập tuỳ bút “Hà Nội băm sáu phố phường” thườngcảm, đậmmiêuchấttả,trữghitìnhchépnênnhữnggần (1943). hìnhvới thơảnh,. Bênsự cạnhviệc cóđó thựccũngmàcó nhàcác vănyếu quantố nghịsát, chứngluận, suykiếntư,để b. Thể loại: Tùy bút. bộctriết lộlí. cảmTuỳ xúc,bút khôngsuy nghĩcó củacốt c. PTBĐ: Biểu cảm. mìnhtruyệntrướcnhưngcácđềuhiệncó cảmtượnghứngvà vấnchủ đềđạocủa. đời sống.
10. NHỮNG TÁC PHẨM TIÊU BIỂU
11. c. Bố cục: 3 phần Phần1: Từ đầu đến “thuyền rồng” Nguồn gốc và sự hình thành cuả cốm. Phần2: Tiếp đến “nhũn nhặn”: Giá trị của cốm. Phần3: còn lại Cách thưởng thức cốm.
12. II. Tìm hiểu chi tiết: 1. Nguồn gốc và sự hình thành cuả cốm. a. Nguồn gốc: - Hương thơm của lá sen trong làn gió hạ lướt trên hồ. - Mùi thơm mát của bông lúa non trên cánh đồng. → Dùng các động từ, tính từ để miêu tả. => Cốm được làm ra từ hương vị thanh khiết của đồng quê ( những hạt lúa non).
13. b. Sự hình thành của cốm: - Cách chọn lúa: người có chuyên môn. - Cách chế biến: + Truyền từ đời này qua đời khác. + Bí mật, trân trọng, khắt khe, giữ gìn. → Cách chế biến công phu, nhiều công đoạn và đòi hỏi sự khéo léo.
14. - Cô hàng cốm: xinh xinh gọn ghẽ đòn gánh → Cốm gắn liền với vẻ đẹp duyên dáng, lịch thiệp của con người. → Yêu quí trân trọng cội nguồn trong sạch, đẹp đẽ, giàu sắc thái dân tộc của cốm. => Cốm được làm ra từ hương vị thanh khiết của đồng quê, sự khéo léo của con người .
15. 2. Cảm nghĩ về giá trị của cốm: - Thức quà riêng của đất nước, thức dâng của cánh đồng lúa. - Cốm làm quà sêu tết, góp phần trong hạnh phúc lứa đôi của con người. Vì: + Hoà hợp màu sắc : xanh tươi - đỏ thắm. + Hoà hợp hương vị : thanh đạm - ngọt sắc -> nâng đỡ nhau - hương vị lâu bền, hạnh phúc bền lâu. → Cốm góp phần cho nhân duyên của con người tốt đẹp hơn. ➔ Cốm mang vẻ đẹp của giá trị vật chất, tinh thần . Đây là nét đẹp văn hóa dân tộc cần trân trọng và giữ gìn.
16. 3. Sự thưởng thức cốm: - Ăn cốm: ăn từng chút ít, thong thả và ngẫm nghĩ. → hương vị dịu dàng thanh đạm. - Mua cốm: nhẹ nhàng, nâng niu, kính trọng lộc của trời. → Ngôn ngữ trang trọng, giàu chất thơ, thể hiện thái độ trân trọng của tác giả => Cảm nhận, giữ gìn, nâng niu trân trọng phong tục tập quán tốt đẹp vì đó là nét văn hoá ẩm thực của người Việt.
17. III. Tổng kết: 1. Nghệ thuật: - Lời văn trang trọng, tinh tế, đầy cảm xúc, giàu chất thơ. - Chọn lọc chi tiết gợi nhiều liên tưởng. - Sáng tạo trong lời văn xen kể và tả chậm rãi, ngẫm nghĩ, mang nặng tính chất tâm tình, nhắc nhở nhẹ nhàng. 2. Ý nghĩa: Bài văn là sự thể hiện thành công những cảm giác lắng đọng, tinh tế mà sâu sắc của Thạch Lam về văn hóa và lối sống của người Hà Nội . * Ghi nhớ/ sgk 163.