Bài giảng Ngữ văn Lớp 7 - Từ láy

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn Lớp 7 - Từ láy

1. ? Các từ láy sau đây có gì giống nhau và khác nhau về đặc điểm âm thanh ? đăm đăm: Láy lại tiếng gốc → Từ láy toàn bộ mếu máo: Láy bộ phận m → Từ láy bộ phận liêu xiêu : Láy bộ phận iêu → Từ láy bộ phận
2. Xét ví dụ b. ? Vì sao các từ láy sau không nói là bật bật, thẳm thẳm ? - bật bật → bần bật : biến đổi phụ âm cuối để tạo sự hài hòa về âm thanh. - thẳm thẳm → thăm thẳm : biến đổi thanh điệu để tạo sự hài hòa về âm thanh. Ghi nhớ/ SGK/42 (học thuộc)
3. - Từ láy toàn bộ: Các tiếng lặp lại nhau hoàn toàn ( nhỏ nhỏ, xiêu xiêu ) hoặc tiếng đứng trước biến đổi thanh điệu hoặc phụ âm cuối để tạo ra sự hài hòa về âm thanh ( nho nhỏ, đèm đẹp, xôm xốp ). - Từ láy bộ phận: Giữa các tiếng có sự giống nhau về phụ âm đầu ( long lanh, nhăn nhó ) hoặc phần vần (lác đác, lí nhí).
4. ? Nghĩa của từ láy ha hả, oa oa,tích tắc, gâu gâu được tạo thành do đặc điểm gì về âm thanh ? Ví dụ a. ha hả, oa oa, tích tắc, gâu gâu → mô phỏng âm thanh. Ví dụ b. ? Các từ láy trong mỗi nhóm ở SGK có điểm gì chung về - Lí nhí, li ti, ti hí. âm thanh và ý nghĩa ? → Cùng vần i, gợi sự nhỏ bé. - Nhấp nhô, phập phồng, bập bềnh. → Lặp lại phụ âm đầu và vần ấp. Trạng thái vận động khi lên khi xuống, gồ ghề không bằng phẳng
5. Ví dụ c. So sánh nghĩa của từ láy so với nghĩa của tiếng gốc -mềm mại - mềm , đo đỏ - đỏ → Nghĩa giảm nhẹ hơn -Ào ào – ào , ầm ầm - ầm → Nghĩa nhấn mạnh hơn Ghi nhớ / SGK/42 (học thuộc)
6. - Nghĩa của từ láy được tạo bởi đặc điểm âm thanh của tiếng và sự hòa phối âm thanh giữa các tiếng. - Trong trường hợp từ láy có tiếng gốc có nghĩa thì nghĩa của từ láy có thể có những sắc thái riêng so với tiếng gốc : sắc thái biểu cảm, sắc thái nhấn mạnh hoặc giảm nhẹ.
7. III/ Luyện tập : Nhóm 1,2: Bài tập 1/SGK/43 Nhóm 3,4: Bài tập 2/SGK/43 Nhóm 5,6: Bài tập 3/SGK/43 Nhóm 7,8: Bài tập 4/SGK/43
8. Bµi tËp 1: T×m c¸c tõ l¸y vµ s¾p xÕp theo b¶ng ph©n lo¹i c¸c tõ l¸y trong ®o¹n v¨n sau: MÑ t«i, giäng kh¶n ®Æc, tõ trong mµn nãi väng ra: -Th«i, hai ®øa liÖu mµ ®em chia ®å ch¬i ra ®i. Võa nghe thÊy thÕ, em t«i bÊt gi¸c run lªn bÇn bËt, kinh hoµng ®a cÆp m¾t tuyÖt väng nh×n t«i. CÆp m¾t ®en cña em lóc nµy buån th¨m th¼m, hai bê mi ®· sng mäng lªn v× khãc nhiÒu. §ªm qua, lóc nµo chît tØnh, t«i còng nghe tiÕng nøc në, tøc tëi cña em. T«i cø ph¶i c¾n chÆt m«i ®Ó khái bËt lªn tiÕng khãc to, nhng níc m¾t cø tu«n ra nh suèi, ít ®Çm c¶ gèi vµ hai c¸nh tay ¸o. S¸ng nay dËy sím, t«i khÏ më cöa, rãn rÐn ®i ra vên, ngåi xuèng gèc c©y hång xiªm. Chît thÊy ®éng phÝa sau, t«i quay l¹i: em t«i ®· theo ra tõ lóc nµo. Em lÆng lÏ ®Æt tay lªn vai t«i. T«i kÐo em ngåi xuèng vµ khÏ vuèt lªn m¸i tãc. Chóng t«i cø ngåi im nh vËy. §»ng ®«ng, trêi höng dÇn. Nh÷ng b«ng hoa thîc dîc trong vên ®· tho¸ng hiÖn trong mµn s¬ng sím vµ b¾t ®Çu khoe bé c¸nh rùc rì cña m×nh. Lò chim s©u, chim chiÒn chiÖn nh¶y nhãt trªn cµnh vµ chiªm chiÕp hãt. Ngoµi ®êng, tiÕng xe m¸y, tiÕng « t« vµ tiÕng nãi chuyÖn cña nh÷ng ngêi ®i chî mçi lóc mét rÝu ran. C¶nh vËt vÉn cø nh h«m qua, h«m kia th«i mµ sao tai häa gi¸ng xuèng anh em t«i nÆng nÒ nh thÕ nµy.
9. Bài tập 1. Phân loại : Từ láy toàn bộ Từ láy bộ phận bần bật rực rỡ, rón rén thăm thẳm lặng lẽ, ríu ran chiêm chiếp nặng nề nức nở Nhảy nhót, tức tưởi
10. Bµi tËp 2: §iÒn c¸c tiÕng l¸y vµo tríc hoÆc sau c¸c tiÕng gèc ®Ó t¹o ra tõ l¸y: lÊp lã thâm thÊp Nho nhá chênh chÕch nhøc nhối anh ¸ch kh¸ckhang
11. Bài tập 3/ Tìm từ thích hợp điền vào chỗ trống : a/ nhẹ nhàng b/ nhẹ nhõm a/ tan tành b/ tan tác a/ xấu xa b/ xấu xí
12. Bài tập 4 -Anh ấy tính tình nhỏ nhen,ích kỉ. -Món tiền nhỏ nhoi ấy có đáng là bao.