Bài giảng Ngữ văn Lớp 7 - Câu đặc biệt - Trường THCS Vàm Rẫy

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn Lớp 7 - Câu đặc biệt - Trường THCS Vàm Rẫy

1. PHÒNG GD & ĐT HUYỆN HÒN ĐẤT Ngữ văn 7 TRƯỜNG THCS VÀM RẦY KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ GIÁO & CÁC EM HỌC SINH THÂN MẾN !
2. KIỂM TRA BÀI CŨ: 1.Trong các câu sau, câu nào là câu rút gọn? a) Mùa xuân đến rồi! b) Ngày mai, tôi đi chơi. c) Học ăn, học nói, học gói, học mở. 2. Có nên sử dụng câu rút gọn như trường hợp dưới đây không? Thầy giáo gọi Nam lên kiểm tra bài cũ, Nam chần chừ không muốn lên. - Thầy: Em có học bài không? - Nam: Không.
3. TÌNH HUỐNG: Nam và các bạn đang chơi trên sân trường, bỗng trời đổ mưa. Nam kêu lên: - Mưa! Nga bảo “ Mưa” là từ, Tùng lại bảo đó là câu.
4. Tiếng Việt: CÂU ĐẶC BIỆT
5. I. Thế nào là câu đặc biệt? Ôi, em Thuỷ! Tiếng kêu sửng sốt của cô giáo làm tôi giật mình. Em tôi bước vào lớp. (Khánh Hoài) Hãy lựa chọn câu trả lời đúng trong các câu sau? A. Đó là câu bình thường có đủ chủ ngữ- vị ngữ. B. Đó là câu rút gọn, lược bỏ chủ ngữ, vị ngữ. C. Đó là câu không thể có chủ ngữ, vị ngữ.
6. TÌNH HUỐNG: Nam và các bạn đang chơi trên sân trường, bỗng trời đổ mưa. Nam kêu lên: - Mưa! Nga bảo “ Mưa” là từ, Tùng lại bảo đó là câu.
7. Hãy xác định câu đặc biệt, câu rút gọn trong các ví dụ dưới đây ? a. Mùa xuân. Mùa xuân đã về. Câu đặc biệt b. A hỏi B: - A: Mùa đầu tiên trong năm gọi là gì? - B: Mùa xuân. Câu rút gọn Thảo luận: Hãy so sánh điểm giống và khác nhau giữa câu đặc biệt với câu rút gọn?
8. * Giống nhau: Có cấu tạo gồm một từ hoặc một cụm từ. * Khác nhau: Câu rút gọn: Câu đặc biệt: - Về bản chất, câu rút gọn được - Câu đặc biệt không được tạo tạo ra theo mô hình chủ ngữ - ra theo ra theo mô hình chủ vị ngữ. ngữ - vị ngữ. - Dựa vào hoàn cảnh sử dụng có - Từ hoặc cụm từ trong câu đặc biệt làm trung tâm cú thể xác định thành phần rút pháp của câu. Không thể gọn của câu, qua đó có thể xác định từ hoặc cụm từ đó làm thành phần nào trong khôi phục các thành phần bị câu. lược bỏ thành câu đầy đủ.
9. Ghi nhớ: Câu đặc biệt là loại câu không cấu tạo theo mô hình chủ ngữ - vị ngữ.
10. Trời. Đêm. Sấm. Chớp.
11. II. Tác dụng của câu đặc biệt TÁC DỤNG Liệt kê, thông Xác định Bộc lộ báo sự tồn tại thời gian, Gọi cảm xúc của sự vật, hiện đáp CÂU ĐẶC BIỆT tượng nơi chốn a. Một đêm mùa xuân. Trên dòng sông êm ả, cái đò cũ của bác tài Phán từ từ trôi. (Nguyên Hồng) b. Đoàn người nhốn nháo lên. Tiếng reo. Tiếng vỗ tay. (Nam Cao) c. “Trời ơi!”, cô giáo tái mặt và nước mắt giàn giụa. (Khánh Hoài) d. An gào lên: - Sơn ! Em Sơn! Sơn ơi! - Chị An ơi! Sơn đã nhìn thấy chị. (Nguyễn Đình Thi)
12. Ghi nhớ: Câu đặc biệt thường được dùng để: - Xác định thời gian, nơi chốn diễn ra sự việc được nói đến trong đoạn; - Liệt kê, thông báo về sự tồn tại của sự vật, hiện tượng; - Bộc lộ cảm xúc; - Gọi đáp.
13. Đọc và cho biết tác dụng của câu đặc biệt trong các ví dụ sau? • 1. Sài Gòn. Mùa xuân năm 1975. Các cánh quân đã sẵn sàng cho trận tấn công lịch sử. Xác định nơi chốn, thời gian • 2. Ôi, đẹp quá! Sao lại có bông hoa bằng lăng nở muộn thế kia. Bộc lộ cảm xúc.
14. III. LUYỆN TẬP Bài tập 1 . SGK T 29Bài tập 1 + Bài tập 2: Xác định câu đặc biệt, câu rút gọn và nêu tác dụng của nó? - Tổ 1: Câu a - Tổ 2: Câu b - Tổ 3: Câu c - Tổ 4: Câu d -> Chú ý: + Một gạch câu rút gọn (Chỉ ra được thành phần bị rút gọn) + Hai gạch câu đặc biệt
15. Bài tập 3: Viết đoạn văn ngắn tả cảnh quê hương em, trong đó có một vài câu đặc biệt. Gợi ý: - Hình thức: + Phương thức biểu đạt: Biểu cảm, miêu tả. + Độ dài : 5 –> 8 câu + Có sử dụng một vài câu đặc biệt. - Nội dung: Cảnh quê hương em.
16. Bài tập 3: Ôi! Thật đẹp biết bao, quê hương tôi. Ở mỗi mùa, quê tôi đều có những nét đẹp riêng, không thể quên. Mùa xuân. Làng quê như một tấm thảm xanh khổng lồ, đẹp ngút ngàn tầm mắt. Mùa hè. Quê tôi là một bản nhạc được hòa tấu bởi lũ ve ẩn náu dưới cánh phượng già và tiếng nô đùa í ới gọi nhau của bọn trẻ. Dù ai đi đâu, về đâu, cũng sẽ không quên được hồn quê, điệu quê. Tôi cũng vậy, tôi yêu quê nhiều lắm. Quê ơi!
17. XIN CẢM ƠN QUÝ THẦY CÔ CÙNG CÁC EM