Kế hoạch bài dạy Ngữ Văn 7 (Cánh diều) - Bài 4: Mở rộng thành phần chính của câu bằng cụm chủ vị - Năm học 2023-2024 - Nguyễn Thảo Phương

Nội dung text: Kế hoạch bài dạy Ngữ Văn 7 (Cánh diều) - Bài 4: Mở rộng thành phần chính của câu bằng cụm chủ vị - Năm học 2023-2024 - Nguyễn Thảo Phương

1. Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 7 Năm học: 2023 – 2024 ------------------------------------------------------------------------------------------------------------ Ngày soạn Ngày 17/11/2023 15/11/2023 Dạy 21/11/2023 22/11/2023 25/ 10/2023 Tiết (TKB) 4/3 1/1 Lớp 7C 7E BÀI 4: VĂN BẢN NGHỊ LUẬN THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT MỞ RỘNG THÀNH PHẦN CHÍNH CỦA CÂU BẰNG CỤM CHỦ VỊ I. MỤC TIÊU 1. Về năng lực * Năng lực chung - Giao tiếp và hợp tác trong làm việc nhóm và trình bày sản phẩm nhóm . - Phát triển khả năng tự chủ, tự học qua việc đọc và hoàn thiện phiếu học tập ở nhà. - Giải quyết vấn đề và tư duy sáng tạo trong việc chủ động tạo lập văn bản. * Năng lực đặc thù - Nhận biết được các cách thực hiện mở rộng thành phần chính của câu (chủ ngữ, vị ngữ) + Dùng cụm chủ vị bổ sung cho từ làm chủ ngữ + Dùng cụm chủ vị trực tiếp cấu tạo chủ ngữ - Rèn luyện được kĩ năng nói, viết, đặt câu có mở rộng thành phần chính của câu bằng cụm chủ vị 2. Về phẩm chất: - Chăm chỉ: HS có ý thức vận dụng bài học vào các tình huống, hoàn cảnh thực tế đời sống của bản thân. - Trách nhiệm: Làm chủ được bản thân trong quá trình học tập, có ý thức vận dụng kiến thức vào giao tiếp và tạo lập văn bản. II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU - Máy chiếu, máy tính, Giấy A1 hoặc bảng phụ để HS làm việc nhóm, Phiếu học tập. - Sgk, kế hoạch bài dạy, sách tham khảo, phiếu học tập, .... III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC A. HOẠT ĐỘNG MỞ ĐẦU ------------------------------------------------------------------------------------------------------------ GV: Nguyễn Thảo Phương Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
2. Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 7 Năm học: 2023 – 2024 ------------------------------------------------------------------------------------------------------------ a. Mục tiêu: Giúp học sinh huy động những hiểu biết về mở rộng thành phần chính của câu bằng cụm chủ vị kết nối vào bài học, tạo tâm thế hào hứng cho học sinh và nhu cầu tìm hiểu. b. Nội dung: Giáo viên cho học sinh xác định các thành phần câu và nêu vai trò của từng thành phần câu. c. Sản phẩm: Câu trả lời của học sinh d. Tổ chức thực hiện: Hoạt động của GV và HS Kết quả cần đạt HOẠT ĐỘNG CHUNG CẢ LỚP Bước 1. GV đưa câu hỏi - HS xác định: 1. Xác định thành phần chính trong câu văn sau: (a) Xuân/ đã về. (a) Xuân đã về. CN VN (b) Mùa xuân tươi đẹp đã về. 2. Nhận xét về cấu tạo cấu tạo của CN câu b có gì đặc biệt? (b) Mùa xuân/ tươi đẹp/ đã về. Bước 2 CN VN + HS suy nghĩ, làm việc cá nhân. Bước 3 + HS trình bày. + HS khác nhận xét, bổ sung câu trả lời của bạn. Bước 4: Giáo viên tổng hợp, kết nối bài học Trong nhiều trường hợp chúng ta bắt gặp cụm chủ-vị làm một thành phần nào đó của câu hoặc một thành phần của cụm từ. Cách dùng như vậy gọi là mở rộng thành phần chính của câu bằng cụm chủ - vị. Để hiểu kĩ cách dùng này bài học hôm nay chúng ta cùng tìm hiểu.. B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI a. Mục tiêu: - Các cách mở rộng thành phần chính của câu bằng cụm chủ vị. - Vận dụng được kiến thức, kĩ năng mở rộng các thành phần chính của câu bằng cụm chủ vị vào đọc hiểu, viết, nói và nghe có hiệu quả ------------------------------------------------------------------------------------------------------------ GV: Nguyễn Thảo Phương Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
3. Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 7 Năm học: 2023 – 2024 ------------------------------------------------------------------------------------------------------------ b. Nội dung: Giáo viên hướng dẫn học sinh vận dụng kiến thức để thực hiện nhiệm vụ học tập bằng sơ đồ tư duy. c. Sản phẩm: Sơ đồ tư duy của học sinh. d. Tổ chức thực hiện: Bước 1: I. Kiến thức cơ bản 1. Xem lại phần chuẩn bị bài ở nhà, trao Việc mở rộng thành phần chính của câu đổi với bạn bên cạnh (2 phút) thống nhất (chủ ngữ, vị ngữ) bằng cụm chủ vị thường phần tìm hiểu các cách mở rộng thành được thực hiện bằng một trong hai cách: phần chính của câu (chủ ngữ, vị ngữ) - Dùng cụm chủ vị bổ sung cho từ làm chủ ngữ bằng cụm chủ vị. hoặc vị ngữ Bước 2: - Dùng cụm chủ vị trực tiếp cấu tạo chủ ngữ - HS trao đổi, thảo luận. hoặc vị ngữ. - Cử đại diện báo cáo kết quả. Bước 3: - Đại diện nhóm báo cáo kết quả. - Nhóm khác nhận xét, bổ sung. Dự kiến SP: Việc mở rộng thành phần chính của câu (chủ ngữ, vị ngữ) bằng cụm chủ vị thường được thực hiện bằng một trong hai cách: - Dùng cụm chủ vị bổ sung cho từ làm chủ ngữ hoặc vị ngữ - Dùng cụm chủ vị trực tiếp cấu tạo chủ ngữ hoặc vị ngữ. Bước 4: Kết luận, nhận định: - Nhận xét thái độ học tập và kết quả làm việc nhóm của HS. - Gv sửa chữa, đánh giá, chốt kiến thức. C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP a. Mục tiêu: - HS thực hành làm bài tập để hiểu kiến thức về mở rộng thành phần chính của câu bằng cụm chủ vị. b. Nội dung: Học sinh làm tập SGK/90-91. ------------------------------------------------------------------------------------------------------------ GV: Nguyễn Thảo Phương Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
4. Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 7 Năm học: 2023 – 2024 ------------------------------------------------------------------------------------------------------------ c. Sản phẩm: Phần bài tập hs đã làm. d. Tổ chức thực hiện: Nhiệm vụ 1: HS làm bài tập 1. II. Thực hành: Bước 1: Bài tập 1 1. GV yêu cầu HS đọc yêu cầu bài tập 1(SGK/90) Câu Vị ngữ là Động Thành tố 2. GV phát phiếu bài tập, HS hoạt động cụm động từ phụ là cụm cá nhân làm bài tập vào phiếu bài tập từ trung chủ vị trong trong 2 phút, sau đó đổi bài và chấm chéo. tâm vị ngữ Câu Vị ngữ là Động từ Thành a tố tưởng tưởng mình không cụm động từ trung tâm phụ là cụm mình còn những chủ vị trong không còn ước mơ và vị ngữ những khát vọng a ước mơ và của tuổi b khát vọng thanh niên Bước 2: của tuổi - Hs hoạt động cá nhân làm bài tập vào thanh niên phiếu bài tập trong 2 phút, sau đó đổi bài b cũng làm làm kí ức ta quay và chấm chéo kí ức ta lại với những Bước 3: quay lại kỉ niệm của - Trình bày kết quả làm việc nhóm với những tuổi thơ - HS khác nhận xét và bổ sung. kỉ niệm Bước 4: của tuổi - GV đánh giá, nhận xét thơ - GV chốt kiến thức Nhiệm vụ 2: HS làm bài tập 2. Bài tập 2 Bước 1: 1. GV yêu cầu HS đọc yêu cầu bài tập 2(SGK/90) a) nét mặt hầm hầm. 2. Hãy hoạt động nhóm đôi thống nhất b) tay cầm một chiếc nỏ lên ngắm nghía... đáp án bài tập 2 sau đó trình bày. Bước 2: ------------------------------------------------------------------------------------------------------------ GV: Nguyễn Thảo Phương Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
5. Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 7 Năm học: 2023 – 2024 ------------------------------------------------------------------------------------------------------------ - HS trao đổi, thảo luận. - Cử đại diện báo cáo kết quả. Bước 3: - Đại diện nhóm báo cáo kết quả. - Nhóm khác nhận xét, bổ sung. Bước 4: Kết luận, nhận định: - GV đánh giá, nhận xét - GV chốt kiến thức: Nhiệm vụ 3: HS làm bài tập 3. Bài tập 3 Bước 1: Câu Chủ ngữ là Danh từ Thành tố - GV yêu cầu HS đọc bài tập 3. cụm danh trung phụ là cụm - GV yêu cầu HS trao đổi, thảo luận nhóm từ tâm chủ vị bàn ( 3 phút) thực hiện các nhiệm vụ: trong chủ 1. Tìm chủ ngữ là cụm danh từ ngữ 2. Xác định danh từ trung tâm và thành tố a Bộ quần áo quần áo má nuôi tôi phụ là cụm chủ vị trong mỗi chủ ngữ đó. bà ba đen vừa khâu Bước 2: mà má nuôi cho tôi + HS thảo luận nhóm. tôi vừa + Cử đại diện báo cáo. khâu cho Bước 3: tôi + Đại diện nhóm HS trình bày sản phẩm b Chuyện bác chuyện bác Hai và thảo luận. Hai và chú chú kết bạn + Nhóm khác nhận xét, bổ sung. kết bạn rồi rồi cùng Bước 4: cùng nhau nhau đánh - Nhận xét thái độ học tập và kết quả làm đánh giặc giặc việc nhóm của HS. - Gv sửa chữa, đánh giá, chốt kiến thức. Nhiệm vụ 4: HS làm bài tập 4. Bài tập 4 Bước 1: a) trời mưa to 1. GV yêu cầu HS đọc yêu cầu bài tập b) Câu nói nghĩa lí của con bé bảy tuổi hình 4(SGK/91) như có một sức mạnh thần bí 2. Hãy hoạt động nhóm đôi thống nhất đáp án bài tập 4 sau đó trình bày. ------------------------------------------------------------------------------------------------------------ GV: Nguyễn Thảo Phương Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
6. Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 7 Năm học: 2023 – 2024 ------------------------------------------------------------------------------------------------------------ Bước 2: - HS trao đổi, thảo luận. - Cử đại diện báo cáo kết quả. Bước 3: - Đại diện nhóm báo cáo kết quả. - Nhóm khác nhận xét, bổ sung. Bước 4: - GV đánh giá, nhận xét - GV chốt kiến thức: D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG a. Mục tiêu: - HS vận dụng những kiến thức đã học để giải quyết một vấn đề trong cuộc sống. - Hướng dẫn học sinh tìm tòi mở rộng sưu tầm thêm kiến thức liên quan đến nội dung bài học. b. Nội dung: Giáo viên hướng dẫn học sinh làm bài tập 5SGK/91 và bài tập mở rộng. c. Sản phẩm: Phần trình bày của học sinh. d. Tổ chức thực hiện: Nhiệm vụ 4: HS làm bài tập mở rộng. Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập: Gv yc hs hoạt động nhóm tham gia trò chơi: “Nhìn hình đặt câu” Thể lệ: Gv chia lớp thành 3 nhóm, hs thảo luận nhóm theo 3 bước: + Bước 1: Suy nghĩ độc lập: (1’). + Bước 2: Chia sẻ với bạn bên cạnh: (1’). + Bước 3: Thống nhất trong nhóm và cử đại diện trình bày trước lớp. Gv đưa 3 hình ảnh, hs đặt câu và dựa theo câu: tôi thấy .... Bức tranh 1 ------------------------------------------------------------------------------------------------------------ GV: Nguyễn Thảo Phương Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
7. Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 7 Năm học: 2023 – 2024 ------------------------------------------------------------------------------------------------------------ Bức tranh 2 Bức tranh 3 Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: - HS làm việc cá nhân và hoàn thiện nhiệm vụ nhóm. - Suy nghĩ cá nhân và viết ra giấy kết quả. Bước 3: Báo cáo, thảo luận: - Trình bày kết quả làm việc nhóm - Nhận xét và bổ sung cho nhóm bạn. Bước 4: Kết luận, nhận định: ------------------------------------------------------------------------------------------------------------ GV: Nguyễn Thảo Phương Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
8. Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 7 Năm học: 2023 – 2024 ------------------------------------------------------------------------------------------------------------ - Nhận xét thái độ học tập và kết quả làm việc nhóm của HS. - GV đưa ra các tiêu chí để đánh giá HS: + Kết quả làm việc của học sinh. + Thái độ, ý thức hợp tác nghiêm túc trong khi làm việc. - Gv sửa chữa, đánh giá, chốt kiến thức. Nhiệm vụ 5: HS làm bài tập 5. Bài tập 5: Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập: - GV yc hs hoạt động cá nhân trong 5 phút và trả lời câu hỏi sau: Viết đoạn văn (Khoảng 5-7 dòng) trình bày suy nghĩ của em về một văn bản nghị luận đã học, trong đó có sử dụng ít nhất một vị ngữ và một chủ ngữ được mở rộng bằng cụm chủ vị. Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: - Suy nghĩ cá nhân và viết ra giấy kết quả. Bước 3: Báo cáo, thảo luận: - Trình bày kết quả. - HS khác nhận xét và bổ sung. Bước 4: Kết luận, nhận định: - Nhận xét thái độ học tập và kết quả làm việc nhóm của HS. - Gv sửa chữa, đánh giá, chốt kiến thức. Đoạn văn tham khảo Văn bản “Vẻ đẹp của bài thơ Tiếng gà trưa” là một văn bản nghị luận văn học đã phân tích những đặc sắc nghệ thuật và nội dung của bài thơ “Tiếng gà trưa”, giúp người đọc cảm nhận sâu sắc hơn về tác phẩm của nhà thơ Xuân Quỳnh. Tác giả của văn bản - Đinh Trọng Lạc đã lần ------------------------------------------------------------------------------------------------------------ GV: Nguyễn Thảo Phương Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
9. Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 7 Năm học: 2023 – 2024 ------------------------------------------------------------------------------------------------------------ lượt phân tích nghệ thuật trong các khổ thơ. Sự ấn tượng của tôi dồn cả vào việc tác giả phân tích khổ thơ cuối. Ở khổ thơ cuối, anh chiến sĩ thốt lên tiếng gọi “Bà ơi” thật cảm động. Đó là tình cảm chất chứa lâu ngày nay được phát tiết. Việc Xuân Quỳnh để cho từ “Vì” ở đầu các dòng thơ lặp lại nhiều lần đã góp phần biểu hiện ý chí chiến đấu mạnh mẽ của người cháu - chiến sĩ. Đó là vì Tổ quốc, vì nhân dân mà trong đó bao gồm cả những người thân yêu trong gia đình, mà sâu sắc nhất là người bà với biết bao kỉ niệm tuổi thơ êm đẹp. - Một vị ngữ được mở rộng bằng cụm chủ vị: "một văn bản nghị luận văn học đã phân tích những đặc sắc nghệ thuật và nội dung của bài thơ Tiếng gà trưa, giúp người đọc cảm nhận sâu sắc hơn về tác phẩm của Xuân Quỳnh.". - Một chủ ngữ được mở rộng bằng cụm chủ vị: "Việc Xuân Quỳnh để cho từ Vì ở đầu các dòng thơ lặp lại nhiều lần". * Dặn dò - Ôn tập lại kiến thức về mở rộng thành phần chính của câu bằng cụm chủ vị - Hoàn thiện các bài tập trong phần luyện tập và vận dụng vào vở. Chuẩn bị bài: Sức hấp dẫn của tác phẩm Hai vạn dặm dưới đáy biển - Đọc kĩ phần kiến thức Ngữ Văn trang 83. - Đọc và trả lời các câu hỏi trong SGK. - Làm các phiếu học tập. ------------------------------------------------------------------------------------------------------------ GV: Nguyễn Thảo Phương Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
10. Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 7 Năm học: 2023 – 2024 ------------------------------------------------------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------------------------------------------------------ GV: Nguyễn Thảo Phương Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
11. Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 7 Năm học: 2023 – 2024 ------------------------------------------------------------------------------------------------------------ Ngày soạn Ngày 23/11/2023 27/11/2023 Dạy 24/11/2023 25/ 10/2023 Tiết (TKB) 4/3 2/3 Lớp 7C 7E THỰC HÀNH ĐỌC HIỂU SỨC HẤP DẪN CỦA TÁC PHẨM HAI VẠN DẶM DƯỚI ĐÁY BIỂN __Lê Phương Liên__ I. MỤC TIÊU 1.Về năng lực: a. Năng lực chung. - Biết tự học, tự chủ trong việc đọc - hiểu một văn bản nghị luận văn học , biết hợp tác và sáng tạo để tìm hiểu tư liệu về tác giả, tác phẩm, nhiệm vụ đặt ra trong bài học. b. Năng lực đặc thù: - Nhận biết được một số yếu tố hình thức (ý kiến, lí lẽ, bằng chứng,...), nội dung (đề tài, vấn đề, tư tưởng, ý nghĩa,...) của văn bản nghị luận văn học : mối quan hệ giữa đặc điểm và mục đích của văn bản nghị luận. Ham tìm hiểu và yêu thích văn học - Đọc hiểu nội dung: Nhận biết được nội dung văn bản thể hiện: Sự sáng tạo và trí tưởng tượng của nhà văn Giuyn Véc-nơ trong các sáng tác của mình, khẳng định ông là nhà văn tiên phong trong thể loại khoa học viễn tưởng. Khát vọng chinh phục thiên nhiên của con người - Đọc hiểu hình thức: Nhận biết đặc trưng thể loại nghị luận ( ý kiến, luận điểm, lý lẽ, dẫn chứng) trong văn bản. Phát hiện và phân tích cách lập luận của tác giả. - Liên hệ, mở rộng: Hiểu thêm về tình yêu thiên nhiên, yêu cuộc sống, yêu quê hương qua văn bản “ Thiên nhiên và con người trong truyện Đất rừng phương Nam”: hiểu thêm về tình cảm gia đình trong “ Vẻ đẹp của bài thơ Tiếng gà trưa”, khát vọng chinh phục thiên nhiên của con người qua “ Sức hấp dẫn của tác phẩm Hai vạn dặm dưới đáy biển”. 2. Về phẩm chất: - Chăm học, chăm làm: HS có ý thức vận dụng bài học vào các tình huống, hoàn cảnh thực tế đời sống của bản thân. ------------------------------------------------------------------------------------------------------------ GV: Nguyễn Thảo Phương Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
12. Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 7 Năm học: 2023 – 2024 ------------------------------------------------------------------------------------------------------------ - Trách nhiệm: Hành động có trách nhiệm với chính mình, có trách nhiệm với đất nước, chủ động rèn kĩ năng đọc hiểu văn bản nghị luận II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU - Kế hoạch bài dạy - Phiếu bài tập, trả lời câu hỏi - Tranh ảnh về tác phẩm “Hai vạn dặm dưới đáy biển” - Bảng phân công nhiệm vụ cho học sinh hoạt động trên lớp - Bảng giao nhiệm vụ học tập cho học sinh ở nhà SGK, SBT Ngữ văn 7, soạn bài theo hệ thống câu hỏi hướng dẫn học bài, vở ghi. III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC A. HOẠT ĐỘNG MỞ ĐẦU a) Mục tiêu: Tạo hứng thú cho HS, thu hút HS sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ học tập của mình. HS khắc sâu kiến thức nội dung bài học. b) Nội dung: HS chia sẻ c) Sản phẩm: Nhận thức và thái độ học tập của HS. d) Tổ chức thực hiện: HOẠT ĐỘNG CỦA GV – HS NỘI DUNG CẦN ĐẠT Bước 1: GV nhắc lại yêu cầu: Trong tiết trước, cô đã yêu cầu các em về nhà đọc trước cuốn truyện “Hai vạn dặm dưới đáy biển”. Một bạn hãy kể tóm tắt lại truyện. HS tiếp nhận nhiệm vụ. Bước 2: HS nghe và trả lời Bước 3: + HS trình bày sản phẩm + GV gọi hs nhận xét, bổ sung câu trả lời của bạn. Bước 4: Giáo viên tổng hợp, kết nối bài học + GV dẫn dắt: Văn học cổ điển luôn có một sức lôi cuốn riêng của nó, và tác phẩm “Hai vạn dặm dưới đáy biển” cũng không ngoại lệ. Tác giả Jules Verne đã đưa ra nhiều ý tưởng đi trước thời đại về tàu ngầm, và cách mô tả đáy biển của ông khiến người đọc bị ------------------------------------------------------------------------------------------------------------ GV: Nguyễn Thảo Phương Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
13. Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 7 Năm học: 2023 – 2024 ------------------------------------------------------------------------------------------------------------ cuốn hút Bài học hôm nay chúng ta cùng tìm hiểu một văn bản nghị luận về truyện này. B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI I. Tìm hiểu chung a. Mục tiêu: Nắm được những thông tin về tác giả, tác phẩm, thể loại, giải nghĩa từ khó trong văn bản. b. Nội dung: Hs sử dụng sgk, chắt lọc kiến thức để tiến hành trả lời câu hỏi. c. Sản phẩm học tập: HS tiếp thu kiến thức và câu trả lời của HS d. Tổ chức thực hiện: HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS Dự kiến kết quả HOẠT ĐỘNG CHUNG CẢ LỚP 1. Tác giả Bước 1: – GV hướng dẫn HS đọc văn bản. Cách đọc: to, rõ ràng, chú ý nhấn giọng ở những câu văn nêu dẫn chứng. - GV giao nhiệm vụ nghiên cứu PHT số - Tác gải: Lê Phương Liên 1 ở tiết trước. Mời các nhóm xung - Sinh năm 1951 phong thuyết trình kết quả. - Quê quán: Hà Nội. 1. Em hãy giới thiệu những nét cơ bản - Từng là cô giáo dạy sau khi tốt nghiệp về tác giả Lê Phương Liên khoa Toán - Lý trường Cao đẳng Sư 2.Em cho biết thể loại, phương thức phạm Hà Nội. biểu đạt của văn bản? - Tác phẩm: truyện vừa “Những tia nắng 3.Văn bản “Sức hấp dẫn của tác phẩm đầu tiên” và truyện ngắn “Câu hỏi trẻ Hai vạn dặm dưới đáy biển” viết về vấn thơ” là tác phẩm đầu tay. Bên cạnh đó đề gì? còn có các tác phẩm: Khi mùa xuân đến, 4.Có thể chia văn bản thành mấy phần Hoa dại, Bức tranh còn vẽ, Én nhỏ, Khúc và nội dung từng phần? hát hạnh phúc, Dòng thu, Cuộc phiêu Bước 2: lưu của chú rối Tễu, Khu vườn biết nói, + HS trao đổi thảo luận và trả lời Ký ức ánh sáng.. Bước 3: - Bà đã được nhận nhiều giải thưởng + HS đại diện trình bày sản phẩm thảo như: Giải thưởng Trung ương Đoàn, Giải thưởng Bộ Giáo dục năm 1970 cho ------------------------------------------------------------------------------------------------------------ GV: Nguyễn Thảo Phương Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
14. Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 7 Năm học: 2023 – 2024 ------------------------------------------------------------------------------------------------------------ luận, HS khác bổ sung câu trả lời của truyện ngắn Câu hỏi trẻ thơ, Huy bạn. chương Vì sự nghiệp Văn học nghệ thuật Bước 4: GV nhận xét, bổ sung, chốt lại Việt Nam năm 1997. kiến thức => Ghi lên bản - Bà có rất nhiều những sáng tác đặc sắc dành cho thiếu nhi 2. Tác phẩm a. Thể loại: Nghị luận văn học. b. Phương thức biểu đạt: Nghị luận. c. Bố cục: - Phần 1: Từ đầu ... kì lạ. Giới thiệu những nét đặc sắc của tác phẩm. - Phần 2: Tiếp ...của tác giả. Nghệ thuật xây dựng hình tượng nhân vật đặc sắc - Phần 3: Tiếp ... tình người? Sự sáng tạo của Véc-nơ. - Phần 4: Còn lại. Vị trí của Véc-nơ trên diễn đàn văn học thế giới. II. Đọc – Tìm hiểu chi tiết a. Mục tiêu: GV hướng dẫn HS tìm hiểu đặc điểm văn bản nghị luận văn học “Sức hấp dẫn của tác phẩm Hai vạn dặm dưới đáy biển”; đặc sắc về nghệ thuật và nội dung của tác phẩm “ Hai vạn dặm dưới đáy biển, nghệ thuật viết văn nghị luận của tác giả Lê Phương Liên b. Nội dung: Hs sử dụng sgk, chắt lọc kiến thức để tiến hành trả lời câu hỏi. ------------------------------------------------------------------------------------------------------------ GV: Nguyễn Thảo Phương Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
15. Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 7 Năm học: 2023 – 2024 ------------------------------------------------------------------------------------------------------------ c. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS và Bản thuyết trình thảo luận nhóm d. Tổ chức thực hiện: Hoạt động của GV -HS Dự kiến kết quả HOẠT ĐỘNG CHUNG CẢ LỚP 1. Đặc điểm kiểu bài nghị luận văn học của văn Bước 1. GV yêu cầu HS đọc phần (1) bản và trả lời các câu hỏi: a. Vấn đề nghị luận: Phân tích những đặc sắc về (1) Văn bản viết về vấn đề gì? Vấn đề nội dung và nghệ thuật của tác phẩm Hai vạn dặm đó nằm ở phần nào của văn bản? dưới đáy biển. (nằm ở nhan đề văn bản) b. Mục đích của văn bản: Giúp người đọc hiểu (2) Nhan đề đã thể hiện vấn đề đó như thêm về các nhân vật, lối viết độc đáo của truyện. thế nào? (Thể hiện khái quát vấn đề Đặc biệt, đó là thông điệp mà tác giả muốn truyền nghị luận) tải đến người đọc qua các tình huống truyện được (3) Mục đích của văn bản là gì? dựng lên Từ đó người đọc thấy được sự hấp dẫn (4) Để thuyết phục người đọc hiểu rõ của tác phẩm vấn đề nghị luận, tác giả đã làm cách c. Phương pháp nghị luận: để thuyết phục người nào đọc, người viết đưa ra lí lẽ và bằng chứng để làm - HS tiếp nhận nhiệm vụ. sáng tỏ cho ý kiến. Bước 2. GV chốt lại bằng sơ đồ tư duy + HS thảo luận và trả lời từng câu hỏi Bước 3. + HS trình bày sản phẩm thảo luận + GV gọi hs nhận xét, bổ sung câu trả lời của bạn. Bước 4. + GV nhận xét, bổ sung, chốt lại kiến thức => Ghi lên bảng Tìm hiểu hệ thống ý kiến, lí lẽ, bằng chứng Hoạt động của GV -HS Dự kiến kết quả HOẠT ĐỘNG CHUNG CẢ LỚP 2. Hệ thống ý kiến, lí lẽ, bằng chứng ------------------------------------------------------------------------------------------------------------ GV: Nguyễn Thảo Phương Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
16. Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 7 Năm học: 2023 – 2024 ------------------------------------------------------------------------------------------------------------ B1(1) GV sử dụng phương pháp thảo * Ý kiến 1. Giới thiệu tác phẩm luận nhóm ( gồm 6 bạn) để tìm hiểu - Đặc sắc của tác phẩm: có nhiều yếu tố li kì và có hệ thống ý kiến, lí lẽ và bằng chứng tính nhân văn. - Chia nhóm lớp. - Tóm tắt: Câu chuyện về cuộc hành trình bất đắc - Giao nhiệm vụ: hoàn thiện phiếu dĩ của nhà nghiên cứu biển A-rôn-nác, Giáo sư học tập số 2 Viện bảo tàng Pa-ri, cùng người cộng sự Công- + Nhóm 1: Tìm hiểu phần 1 xây và người thợ săn cá voi Nét Len sau khi đột + Nhóm 2: Tìm hiểu phần 2 nhiên bị rơi vào con tàu No-ti-lớt kì lạ. + Nhóm 3: Tìm hiểu phần 3 => Phần mở đầu cung cấp cho người đọc những + Nhóm 4: Tìm hiểu phần 4 thông tin cơ bản nhất của tác phẩm Hai vạn dặm - Thời gian: 10 phút dưới đáy biển. * Ý kiến 2. Nghệ thuật xây dựng hình tượng (1)Tìm hệ thống ý kiến, lí lẽ và bằng nhân vật đặc sắc chứng trong từng đoạn - Con người luôn luôn muốn tiến ra biển, muốn (2)Em có nhận xét gì về cách lập luận làm chủ biển cả và muốn chiếm lĩnh trọn vẹn tất của tác giả? cả các đại dương + Hình ảnh thuyền trưởng Nê-mô xuất hiện trong (3) Qua hệ thống ý kiến, lí lẽ và bằng Hai vạn dặm dưới đáy biển là một con người bí ẩn chứng trong từng đoạn, em thấy tác gần như huyền thoại, chính là hình tượng anh giả đã thể hiện thái độ gì? hùng mang tư tưởng của tác giả Véc – nơ + Thuyền trưởng Nê-mô là một con người vừa có B2. HS làm việc theo nhóm – sau đó trí tuệ, vừa có tính phiêu lưu, mạo hiểm. đại diện nhóm báo cáo kết quả + Đọc Hai vạn dặm dưới đáy biển, người đọc B3.Tổ chức cho HS nhận xét, đánh được chia sẻ khát vọng khám phá cuộc sống cả về giá ý kiến của bạn? nội tâm và ngoại cảnh với nhân vật tự sự, Giáo sư B4.Giáo viên tổng hợp, kết nối bài A -rôn-nác, có lẽ cũng chính là hiện thân của tác học: giả. GV chốt lại bằng bảng tổng hợp kiến =>Tác giả xây dựng được những nhân vật mang thức những tính cách, hành động riêng biệt, có cá tính riêng, tạo sự thu hút, hấp dẫn cho tác phẩm. * Ý kiến 3. Sự sáng tạo của Véc-nơ trong tác phẩm ------------------------------------------------------------------------------------------------------------ GV: Nguyễn Thảo Phương Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
17. Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 7 Năm học: 2023 – 2024 ------------------------------------------------------------------------------------------------------------ - Véc-nơ đã ghi dấu ấn vào lịch sử văn học thế giới chính là ở những sáng tạo mang tính khoa học viễn tưởng + Những máy móc công nghệ hiện đại. + Những dự cảm về không gian tận đáy biển xa xôi, nơi con người chưa đặt chân đến. => Véc-nơ có vốn hiểu biết sâu rộng về địa lí thế giới, am hiểu cặn kẽ về kiến thức vật lí, toán học, sinh học, lịch sử, tự nhiên và xã hội... Chính những điều này đã tạo nên thành công cho tác phẩm của ông. - Đặc sắc trong tác phẩm: + Một lối kể chuyện hấp dẫn. + Tình huống bất ngờ, nghẹt thở, đầy kịch tính. + Giọng văn hài hước, dí dỏm, chan chứa tình cảm yêu thương con người. => Tạo nên sức hấp dẫn trong mọi thời đại của tác phẩm. - Giá trị nhân văn + Ca ngợi sức mạnh của con người. + Thể hiện sự hòa đồng giữa con người với biển cả: con người cần biển cả, yêu biển cả, hiểu về biển cả hơn như tìm hiểu bản thân mình. + Thể hiện tình cảm giữa con người với con người. => Tác phẩm mang những giá trị nhân văn sâu sắc, có giá trị mọi thời đại. * Ý kiến 4. Vị trí của Véc-nơ trên diễn đàn văn học thế giới - Nhà văn tiên phong trong thể loại khoa học viễn tưởng. - Thể hiện khát vọng chinh phục thế giới. ------------------------------------------------------------------------------------------------------------ GV: Nguyễn Thảo Phương Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
18. Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 7 Năm học: 2023 – 2024 ------------------------------------------------------------------------------------------------------------ Giá trị nhận thức của văn bản nghị luận Hoạt động của GV -HS Dự kiến kết quả HOẠT ĐỘNG CHUNG CẢ LỚP 3. Giá trị nhận thức B1(1) HS làm việc cặp đôi Văn bản này giúp ta hiểu thêm về văn (1) Văn bản nghị luận này giúp em bản Bạch tuộc nó không chỉ là một câu chuyện hiểu thêm được điều gì về văn bản phiêu lưu, mạo hiểm, mang lại cho ta những cảm Bạch Tuộc (trích tiểu thuyết Hai vạn xúc nhất thời, hơn hết nó mang ý nghĩa nhân văn dặm dưới đáy biển) đã học ở Bài 3? sâu sắc thể hiện khao khát muốn tìm hiểu, muốn B2.HS chia sẻ phần ý kiến của mình sống chung với biển cả của nhân loại. với bạn bàn dưới B3.Tổ chức cho HS nhận xét, đánh giá ý kiến của bạn? B4.Giáo viên tổng hợp, kết nối bài học: III. Tổng kết a. Mục tiêu: Nắm được nội dung và nghệ thuật văn bản b. Nội dung: Hs sử dụng sgk, chắt lọc kiến thức để tiến hành trả lời câu hỏi. c. Sản phẩm học tập: HS tiếp thu kiến thức và câu trả lời của HS d. Tổ chức thực hiện: HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS NỘI DUNG CẦN ĐẠT Bước 1. GV đặt câu hỏi III. Tổng kết 1. Rút ra nội dung và ý nghĩa của văn 1. Nội dung bản? - Văn bản cho người đọc hiểu hơn về nội dung, 2. Nhận xét về nghệ thuật văn bản nhân vật, sự sáng tạo trong tác phẩm Hai vạn Bước 2. dặm dưới đáy biển. Qua đó, người đọc cũng + HS tiếp nhận nhiệm vụ. hiểu rõ hơn về tác giả và vị trí của ông trên diễn + HS trả lời từng câu hỏi đàn văn học thế giới. Bước 3. 2. Nghệ thuật + HS trình bày Lí lẽ bằng chứng chặt chẽ, giàu sức thuyết + HS khác nhận xét, bổ sung câu trả lời phục. của bạn. - Bố cục mạnh lạc, làm sáng tỏ vấn đề nghị Bước 4. luận. ------------------------------------------------------------------------------------------------------------ GV: Nguyễn Thảo Phương Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
19. Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 7 Năm học: 2023 – 2024 ------------------------------------------------------------------------------------------------------------ + GV nhận xét, bổ sung, chốt lại kiến 3. Những lưu ý khi đọc hiều văn bản nghị thức => Ghi lên bảng luận văn học - Xác định vấn đề nghị luận - Hiểu mục đích của văn bản viết để làm gì? - Chỉ rõ hệ thống ý kiến, lí lẽ, bằng chứng trong văn bản - Hệ thống ý kiến, lí lẽ, bằng chứng phục vụ cho mục đích của văn bản như thế nào? - Liên hệ và rút ra bài học nhận thức sau khi học văn bản nghị luận để thấy được văn bản đã giúp em hiểu thêm về văn bản được phân tích và6 chính văn bản nghị luận này. C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP a) Mục tiêu: Vận dụng kiến thức của bài học vào việc làm bài tập cụ thể. b) Nội dung: HS hoạt động cá nhân làm bài tập của GV giao. c) Sản phẩm: Câu trả lời của HS. d) Tổ chức thực hiện B1: Chuyển giao nhiệm vụ: Giáo viên giao bài tập cho HS: Hãy viết đoạn văn ( từ 5 – 7 dòng) về nhân vật thuyền trưởng Nê-mô, trong đó có sử dụng ít nhất một vị ngữ và một chủ ngữ được mở rộng bằng cụm chủ vị. B2: Thực hiện nhiệm vụ GV: Chiếu bài tập HS: Đọc yêu cầu của bài thực hiện viết bài. B3: Báo cáo, thảo luận: - GV mời HS đọc bài, chấm chữa. - GV mời HS khác nhận xét bài của bạn. B4: Kết luận, nhận định: GV đánh giá bài làm của HS, nhận xét, rút kinh nghiệm. D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG a) Mục tiêu: HS vận dụng kiến thức bài học vào giải quyết tình huống trong thực tiễn. b) Nội dung: GV giao nhiệm vụ, HS thực hiện nhiệm vụ. c) Sản phẩm: Đoạn văn của học sinh (Sau khi đã được GV góp ý, nhận xét và chỉnh sửa). ------------------------------------------------------------------------------------------------------------ GV: Nguyễn Thảo Phương Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ
20. Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 7 Năm học: 2023 – 2024 ------------------------------------------------------------------------------------------------------------ d) Tổ chức thực hiện B1: Chuyển giao nhiệm vụ (GV) ? Em hãy trình bày suy nghĩ của em về sức hấp dẫn của một tác phẩm mà em đã học B2: Thực hiện nhiệm vụ GV gợi ý cho HS bằng việc bám sát văn bản. HS tự chọn ngữ liệu, suy nghĩ cá nhân và viết đoạn văn. B3: Báo cáo, thảo luận GV giao nhiệm vụ kiểm tra ở tiết học sau. HS thực hiện nhiệm vụ tại nhà. B4: Kết luận, nhận định (GV) GV kiểm tra vào tiết học hôm sau. Dặn dò: Về học kĩ nội dung của bài học và đọc phần định hướng, chuẩn bị trước bài “Viết bài văn phân tích đặc điểm nhân vật” ******************************** Ngày soạn Ngày 24/11/2023 27/11/2023 Dạy 28/11/2023 28/11/2023 1/12/2023 29/11/2023 25/ 10/2023 Tiết (TKB) 4/3/2 3/1/1 Lớp 7C 7E VIẾT: VIẾT BÀI PHÂN TÍCH VỀ ĐẶC ĐIỂM NHÂN VẬT I. MỤC TIÊU: 1. Về năng lực * Năng lực chung - Giao tiếp và hợp tác trong làm việc nhóm và trình bày sản phẩm nhóm . - Phát triển khả năng tự chủ, tự học qua việc đọc và hoàn thiện phiếu học tập ở nhà. - Giải quyết vấn đề và tư duy sáng tạo trong việc chủ động tạo lập văn bản. * Năng lực đặc thù ------------------------------------------------------------------------------------------------------------ GV: Nguyễn Thảo Phương Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ