Đề cương ôn thi giữa học kì 1 môn Sinh học 7 - Năm học 2023-2024

Nội dung text: Đề cương ôn thi giữa học kì 1 môn Sinh học 7 - Năm học 2023-2024

1. ÔN TẬP GIỮA HỌC KÌ 1- KHTN 7 ( SINH HỌC ) LÝ THUYẾT 1. Khái quát về trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng - Trao đổi chất là quá trình cơ thể lấy các chất từ môi trường, biến đổi chúng thành các chất cần thiết cho cơ thể và tạo năng lượng cung cấp cho các hoạt động sống, đồng thời trả lại cho môi trường các chất thải. - Chuyển hoá năng lượng là sự biến đổi năng lượng từ dạng này sang dạng khác. - Trao đổi chất và chuyển hoá năng lượng giúp sinh vật tồn tại, sinh trưởng, phát triển, sinh sản, cảm ứng và vận động. 2. Quang hợp ở thực vật - Quang hợp là quá trình lá cây sử dụng nước và khí carbon dioxide nhờ năng lượng ánh sáng đã được diệp lục hấp thụ để tổng hợp chất hữu cơ và giải phóng oxygen. - Trong quá trình quang hợp, trao đổi chất và chuyển hoá năng lượng luôn diễn ra đồng thời, trong quá trình đó quang năng được chuyển hoá thành hoá năng - Lá cây là cơ quan chủ yếu thực hiện chức năng quang hợp. Bên trong lá có nhiều lục lạp chứa diệp lục, có khả năng hấp thụ và chuyển hoá năng lượng ánh sáng. - Phương trình tổng quát của quá trình quang hợp: ( Quá trình tổng hợp) Ánh sáng Nước + Carbon dioxide → Glucose + Oxygen Diệp lục 3. Một số yếu tố ảnh hưởng đến quang hợp - Ánh sáng, nhiệt độ, khí carbon dioxide và nước là các yếu tố chủ yếu ảnh hưởng đến quang hợp ở thực vật. 4. Hô hấp tế bào - Hô hấp tế bào là quá trình phân giải các chất hữu cơ tạo thành nước và carbon dioxide, đồng thời giải phóng ra năng lượng. - Phương trình hô hấp: Glucose + Oxygen → Carbon dioxide + Nước + Năng lượng (ATP) - Quá trình tổng hợp và phân giải chất hữu cơ có biểu hiện trái ngược nhau nhưng phụ thuộc lẫn nhau. 5. Một số yếu tố ảnh hưởng hô hấp tế bào - Nước, nồng độ khí oxygen, khí carbon dioxide và nhiệt độ là một số yếu tố chủ yếu ảnh hưởng tới hô hấp tế bào. - Vận dụng những hiểu biết về hô hấp tế bào vào thực tiễn sản xuất (cày, bừa, xới xáo, làm tăng nồng độ khí O2 trong đất, tạo điều kiện cho rễ cây hô hấp) và bảo quản nông sản sau thu hoạch bằng các biện pháp phơi/sấy khô, giữ lạnh hay bảo quản trong điều kiện nồng độ khí CO2 cao. 6. Trao đổi khí ở sinh vật - Trao đổi khí là quá trình sinh vật lấy O 2 hoặc CO2 từ môi trường vào cơ thể, đồng thời thải ra môi trường khí CO2 hoặc O2. - Thực vật trao đổi khí với môi trường chủ yếu thông qua khí khổng ở lá, được thực hiện trong quang hợp và hô hấp - Ở động vật, trao đổi khí giữa cơ thể với môi trường diễn ra ở cơ quan trao đổi khí như bề mặt da, hệ thống ống khí, mang, hoặc phổi. - Ở người, khi hít vào, không khí đi qua đường dẫn khí vào đến phổi sẽ cung cấp O 2 cho các tế bào; khí CO2 từ tế bào được máu chuyển tới phổi để thải ra ngoài môi trường qua động tác thở ra. CÂU HỎI
2. Câu 1: Con người khi thực hiện hoạt động (đi lại, giữ ấm cơ thể, ) cần phải có năng lượng. Năng lượng đó do đâu mà có và được biến đổi từ dạng nào sang dạng nào? - Năng lượng để con người thực hiện các hoạt động (đi lại, giữ ấm cơ thể, ) được lấy từ thức ăn - Sự biến đổi năng lượng: Hóa năng biến đổi thành nhiệt năng làm nóng cơ thể, hóa năng thành cơ năng làm các cơ bắp hoạt động. Câu 2: Vì sao nhiều loại cây cảnh trồng trong nhà vẫn xanh tốt? Ý nghĩa của việc trồng cây cảnh trong nhà? - Nhiều loại cây cảnh trồng trong nhà vẫn xanh tốt do nhu cầu chiếu sáng của cây không cao, thường là nhóm cây ưa bóng như: cây trầu bà, kim ngân, - Ý nghĩa của việc trồng cây cảnh trong nhà là: tạo cảnh quan đẹp, làm sạch không khí trong nhà, cung cấp oxygen, hấp thu ô nhiễm do máy móc, ngăn chặn tia bức xạ từ các thiết bị điện tử trong nhà, Câu 3: Cho ví dụ chứng minh các loại cây khác nhau có nhu cầu về ánh sáng khác nhau? Người dân áp dụng điều này vào trong trồng trọt như thế nào? -Các cây ưa sáng: cây lúa, ngô, có nhu cầu chiếu sáng cao, thường mọc ở những nơi quang đãng. -Các cây ưa bóng: cây lá lốt, dương xỉ, có nhu cầu chiếu sáng thấp, thường mọc ở nơi có bóng dâm. - Áp dụng vào trồng trọt là trông xen canh: trồng xen cây ưa bóng với cây ưa sáng để tận dụng nguồn đất và công chăm sóc nâng cao năng xuất và giá trị kinh tế cho người dân. Câu 4: Hãy giải thích vì sao khi đói, cơ thể người thường cử động chậm và không muốn hoạt động. Khi đói, lượng đường glucose trong máu giảm, khi đó cơ thể sẽ thiếu nguyên liệu (glucose) cho hô hấp tế bào dẫn đến tình trạng thiếu năng lượng cung cấp cho các hoat động sống, vì vậy cơ thể có biểu hiện mệt mỏi, tay chân cử động chậm chạp. Câu 5: Vận dụng kiến thức về hô hấp tế bào, giải thích các hiện tượng: a) Vì sao chúng ta không nên để nhiều hoa hoặc cây xanh trong phòng đóng kín cửa? b) Con người khi ở trên đỉnh núi cao thường thở nhanh hơn so với khi ở vùng đồng bằng. Trả lời: a) Vì hô hấp ở thực vật sẽ lấy khí oxygen, thải ra khí carbon dioxide, nếu đóng kín cửa, không khí trong phòng sẽ thiếu oxygen và nhiều carbon dioxide khiến chúng ta dễ bị ngạt thở, thậm chí tử vong. b) Khi ở trên đỉnh núi cao, không khí loãng, nồng độ oxygen thấp hơn so với ở vùng đồng bằng. Vì vậy, để lấy đủ lượng oxygen cần thiết cho hoạt động hô hấp tế bào, con người thường phải thở nhanh hơn so với khi ở vùng đồng bằng Câu 6: Vì sao các loại hạt được đem phơi khô trước khi đưa vào kho bảo quản? Đem phơi khô hạt sẽ làm giảm hàm lượng nước trong hạt xuống mới tối thiểu nhằm hạn chế tốc độ hô hấp tế bào và ảnh hưởng của các vi sinh vật gây hại. Câu 7: Tại sao trong nhiều siêu thị, rau tươi được đóng gói trong túi nylon có đục lỗ và để trong ngăn mát, trong khi khoai tây, cà rốt lại không cần bảo quản như vậy? - Các loại rau tươi có hàm lượng nước cao, cần được bảo quản trong ngăn mát nhằm hạn chế quá trình hô hấp gây giảm chất lượng rau; túi đục lỗ được dùng để bảo quản giúp hơi nước thoát ra không đọng lại làm thối nhũn rau. - Khoai tây và cà rốt có hàm lượng nước thấp hơn nên chỉ cần bảo quản ở nơi khô ráo, thoáng khí. Câu 8: Tại sao khi ở trong phòng kín đông người một thời gian thì nhịp hô hấp của cơ thể thường tăng? Trong phòng kín đông người, lượng CO2 ngày càng tăng còn O2 ngày càng giảm do quá trình trao đổi khí của cơ thể dẫn đến không khí hít vào thiếu O2, vì vậy nhịp hô hấp tăng để lấy đủ O2 cho cơ thể.