Bài giảng Ngữ văn Lớp 7 - Văn bản "Phò giá về kinh"

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn Lớp 7 - Văn bản "Phò giá về kinh"

1. NHiƯt liƯt chµo mõng
2. KIỂM TRA BÀI CŨ ? Đọc thuộc bản dịch thơ bài thơ Sơng núi nước Nam ? ? Theo em, tại sao văn bản được gọi là Bản tuyên ngơn độc lập đầu tiên của dân tộc ?
3. Chủ đề 2 Văn bản: PHỊ GIÁ VỀ KINH ( Tụng giá hồn kinh sư – Trần Quang Khải) I. ĐỌC - HIỂU CHÚ THÍCH 1. Tác giả - Thượng tướng Trần Quan Khải ( 1241-1294) - Là con trai thứ 3 của vua Trần Thái Tơng - Ơng cĩ cơng lớn trong hai cuộc kháng chiến quân Mơng – Nguyên lần 2, 3 - Ơng vừa là võ tướng kiệt xuất vừa là nhà thơ 2. Tác phẩm - Bài thơ được làm lúc ơng đi đĩn Thái thượng hồng Trần Thánh Tơng và vua Trần Nhân Tơng về Thăng Long khi cuộc kháng chiến đã thắng lợi năm 1285.
4. Chủ đề 2 Văn bản: PHỊ GIÁ VỀ KINH ( Tụng giá hồn kinh sư – Trần Quang Khải) I. ĐỌC - HIỂU CHÚ THÍCH PHỊ GIÁ VỀ KINH II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN 1. Cấu trúc văn bản Phiên âm: Đoạt sáo Chương Dương độ, - Thể thơ: ngũ ngơn tứ tuyệt Đường luật Cầm Hồ Hàm Tử quan - Phương thức biểu đạt: biểu cảm Thái bình tu trí lực - Bố cục: 2 phần Vạn cổ thử giang san. + Hai câu đầu: Hào khí chiến thắng + Hai câu sau: Khát vọng hịa bình Dịch nghĩa Cướp giáo giặc ở bến Chương Dương, Bắt quân Hồ ở cửa Hàm Tử. Thái bình nên dốc hết sức lực, Muơn đời vẫn cĩ non sơng này. Dịch thơ Chương Dương cướp giáo giặc, Hàm Tử bắt quân thù Thái bình nên gắng sức, Non nước ấy ngàn thu.
5. Chủ đề 2 Văn bản: PHỊ GIÁ VỀ KINH ( Tụng giá hồn kinh sư – Trần Quang Khải) I. ĐỌC - HIỂU CHÚ THÍCH Phiên âm: Đoạt sáo Chương Dương độ, II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN Cầm Hồ Hàm Tử quan 1. Cấu trúc văn bản - Thể thơ: ngũ ngơn tứ tuyệt Đường luật Dịch thơ - Phương thức biểu đạt: biểu cảm Chương Dương cướp giáo giặc, Hàm Tử bắt quân thù - Bố cục: 2 phần + Hai câu đầu: Hào khí chiến thắng + hai câu sau: Khát vọng hịa bình - Chiến thắng Chương Dương: + Thời gian: tháng 6 năm 1285 2. Nội dung văn bản + Kết quả: cướp giáo giặc ( đoạt sáo) a. Hai câu đầu - Trận Hàm Tử: - Tái hiện hào khí chiến thắng oanh + Thời gian: tháng 4 năm 1285 liệt của dân tộc ta trong cuộc đối đầu + Kết quả: Bắt quân thù ( cầm Hồ - Hồ chỉ giặc Mơng – Nguyên) với giặc Mơng – Nguyên và hình ảnh Tạo tình thời sự nĩng hổi. kẻ thù thất bại thảm hại. -> Đảo trật tự 2 trận thắng Hợp tâm lý, cảm xúc của người viết. -> Khơng nhắc tới mốc thời gian => Tạo ấn tượng về sự đồng loạt, liên tiếp, chiến cơng nối tiếp chiên cơng - Động từ: đoạt, cầm Gợi khí thế, tốc độ của trận mạc và - Đảo trật tự ngữ pháp thành tích vơ cùng lớn của ta Sự - Liệt kê thất bại thảm hại của kẻ thù.
6. Chủ đề 2 Văn bản: PHỊ GIÁ VỀ KINH ( Tụng giá hồn kinh sư – Trần Quang Khải) I. ĐỌC - HIỂU CHÚ THÍCH II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN Phiên âm: Thái bình tu trí lực 1. Cấu trúc văn bản Vạn cổ thử giang san. 2. Nội dung văn bản a. Hai câu đầu Dịch thơ Thái bình nên gắng sức, - Tái hiện hào khí chiến thắng oanh liệt của Non nước ấy ngàn thu. dân tộc ta trong cuộc đối đầu với giặc Mơng – Nguyên và hình ảnh kẻ thù thất bại thảm hại. b. Hai câu sau - Trách nhiệm của cá nhân với cơng cuộc gây Tu trí lực: Là rèn luyện, tu dưỡng tài năng, trí dựng nền thái bình cho đất nước. lực - Khát vọng, niềm tin về một đất nước vững bền muơn đời. Trách nhiệm của mỗi Non nước ngàn thu người sau chiến thắng
7. Chủ đề 2 Văn bản: PHỊ GIÁ VỀ KINH ( Tụng giá hồn kinh sư – Trần Quang Khải) I. ĐỌC - HIỂU CHÚ THÍCH b. Nội dung II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN - Thể hiện hào khí chiến thắng và khát vọng 1. Cấu trúc văn bản thái bình thịnh trị của dân tộc ta ở thời đại nhà 2. Nội dung văn bản Trần. a. Hai câu đầu * Ghi nhớ: SGK/68 - Tái hiện hào khí chiến thắng oanh liệt của dân tộc ta trong cuộc đối đầu với giặc Mơng – Nguyên và hình ảnh kẻ thù thất bại thảm hại. b. Hai câu sau - Trách nhiệm của cá nhân với cơng cuộc gây dựng nền thái bình cho đất nước. - Khát vọng, niềm tin về một đất nước vững bền muơn đời. 3. Ý nghĩa văn bản a. Nghệ thuật - Bài thơ ngắn gọn, hàm súc. - Nhịp thơ nhanh, mạnh. - Giọng thơ vừa hào hùng vừa sâu lắng.
8. Chủ đề 2 Văn bản: PHỊ GIÁ VỀ KINH ( Tụng giá hồn kinh sư – Trần Quang Khải) I. ĐỌC - HIỂU CHÚ THÍCH III. LUYỆN TÂP II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN ? So sánh những nét giống và khác nhau của 1. Cấu trúc văn bản hai bài thơ Sơng núi nước Nam và Phị giá về kinh? 2. Nội dung văn bản a. Hai câu đầu * Giống nhau: - Tái hiện hào khí chiến thắng oanh liệt của - Hai bài thơ thể hiện bản lĩnh kiên cường, khí dân tộc ta trong cuộc đối đầu với giặc Mơng – phách hiên ngang của dân tộc trước các thế Nguyên và hình ảnh kẻ thù thất bại thảm hại. lục phong kiến lớn mạnh Âm hưởng giọng b. Hai câu sau điệu hào hùng. - Nêu lên một chân lý thiêng liêng và khẳng - Trách nhiệm của cá nhân với cơng cuộc gây định sự trường tồn của dân tộc Việt Nam dựng nền thái bình cho đất nước. trong lịch sử nhân loại. - Khát vọng, niềm tin về một đất nước vững - Thể hiện khát vọng tự do và niềm tin vào khả bền muơn đời. năng và sức mạnh đồn kết của dân tộc ta sẽ 3. Ý nghĩa văn bản luơn chiến thắng mọi kẻ thù, xây dựng đất a. Nghệ thuật nước Đại Việt thái bình thịnh trị. - Cách biểu ý và biểu cảm giống nhau. b. Nội dung * Khác nhau: * Ghi nhớ: SGK/68 Hình thức thể hiện: Bài “ Sơng núi nước Nam” được sáng tác theo thể thất ngơn; bài thơ “Phị giá về kinh” sáng tác theo thể thơ ngũ ngơn.
9. Chủ đề 2 Văn bản: PHỊ GIÁ VỀ KINH ( Tụng giá hồn kinh sư – Trần Quang Khải) I. ĐỌC - HIỂU CHÚ THÍCH III. LUYỆN TẬP II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN 1. Cấu trúc văn bản ? Từ những lời khuyên nhủ của vị tướng 2. Nội dung văn bản Trần Quang Khải trong bài thơ, em cĩ suy a. Hai câu đầu nghĩ gì về trách nhiệm của mọi người và - Tái hiện hào khí chiến thắng oanh liệt của bản thân em với đất nước ngày nay? dân tộc ta trong cuộc đối đầu với giặc Mơng – Nguyên và hình ảnh kẻ thù thất bại thảm hại. Trách nhiệm của chúng ta b. Hai câu sau - Trách nhiệm của cá nhân với cơng cuộc gây dựng nền thái bình cho đất nước. Yêu nước, ra Trách Sống - Khát vọng, niềm tin về một đất nước vững sức học nhiệm, tích lành bền muơn đời. hành, lao cực đấu mạnh, động để gĩp tranh giữ vững tin, 3. Ý nghĩa văn bản phần xây gìn, bảo vệ bản lĩnh, a. Nghệ thuật dựng đất hịa bình, khơng tệ b. Nội dung nước phát chủ quyền nạn xã triển, vươn dân tộc hội . * Ghi nhớ: SGK/68 lên sánh trước mọi ngang với âm mưu các cường xâm chiếm. quốc.
10. Hướng dẫn về nhà: - Học thuộc bài thơ - Tự học 2 văn bản: Cơn Sơn ca và Buổi chiều đứng ở phủ Thiên Trường trơng ra: đọc kĩ hai bài thơ, trả lời các câu hởi phần đọc hiểu đê phát hiện ý thơ và nghệ thuật của 2 bài thơ, vẻ đẹp tâm hồn 2 nhà thơ. - Xem lại bài viết số 1, chuẩn bị cho tiết trả bài
11. Chủ đề 2 Văn bản: PHỊ GIÁ VỀ KINH ( Tụng giá hồn kinh sư – Trần Quang Khải) I. ĐỌC - HIỂU CHÚ THÍCH II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN