Bài giảng Ngữ văn Lớp 7 - Tiết 113: Văn bản "Ca Huế trên sông Hương" - Hồ Đăng Tường

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn Lớp 7 - Tiết 113: Văn bản "Ca Huế trên sông Hương" - Hồ Đăng Tường

1. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO QUỸ LAURENCES’TING Cuộc thi thiết kế bài giảng điện tử E-learning Bài giảng: Tiết 113: Văn bản CA HUẾ TRÊN SÔNG HƯƠNG Hà Ánh Minh Chương trình Ngữ văn, lớp 7 Giáo viên: Hồ Đăng Tường Email: hotuong1111@gmail.com Điện thoại: 0972.209.853 Trường THCS Lam Sơn – Đà Lạt. Đà Lạt, tháng 10 năm 2016
2. I. GIỚI THIỆU CHUNG Đây là văn bản nhật dụng viết theo thể bút kí của tác giả Hà Ánh Minh đăng trên báo Người Hà Nội.
3. II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN. 1. Đọc - tìm hiểu từ khó. a. Đọc. * Lưu ý: - Đọc với giọng chậm rãi, rõ ràng, - Ngắt nhịp đúng ở những câu đặc biệt.
4. ĐêmXứ. T Huếhành vốn phố nổi lên tiếng đèn nhưvới cácsao điệusa. Màn hò, hòsương khi đánhĐêm đãcá trênvề khuya sông. ngòiXa xa, biển bờ bên cả, kiahò lúcThiên cấy Mụ cày hiện, gặt dày Trăngdần lên lên, cảnh. Gió vậtmơn mờ man đi trongdìu dịu một. Dòng đêm sông trắng rahái mờ, trồng ảo, ngọncây, chăntháp tằmPhước. Mỗi Duyên câu hò dát Huế ánh dù trăng ngắn đụctrăng. Tôi gợn như sóng một. Con lữ thuyềnkhách thíchbồng bềnhgiang. Đêmhồ với nằm tâm vànghay dài. Sóng đều vỗ được ru mạn gởi gắmthuyền ít ra rồi một gợn ý vôtình hồi trọn xa mãivẹn . cùnghồntrênCaNghe nồng dòngHuếnhững tiếng đượchậu Hương tiếng gà bước hìnhgáy thơđàn bên xuốngthành mộng réo làng rắtmộttừ để Thọ dòngdu nghecon dươngCương nhạcthuyền ca .Huế ,dânĐấy cùng rồng, gian vớilà lúc, có Từ ngữCác địaca côngphương còn rấtđược trẻ, dùng nam nhuầnmặc áo nhuyễn dài the, và cácvàtiếnglẽtâm conca ca trạng chuôngnhạc nhithuyền cất chờcung chùa lên nàyđợi đình, những Thiênrộnxưa nhã lòngkia khúcMụ nhạc .chỉKhông gọi điệu dànhtrang năm Nam gian chocanhtrọng ngheyên vua, màuy t ĩbuồnchúanh nghi . quầnphổ biến thụng, nhất đầu là đội trong khăn các xếp, câu nữ hò mặc đối áođáp dài, tri khăn thức , mannêntrongTrướcbỗng có mác bừngkhoang thầnmũi, thương lênthuyềnthái thuyền những của cảm là nhạc vẫn một,âm bi đầyaithanhthính không, vương ắp phòng, của lờigian vấn dànca rộngthểtiếng như hòa hiện namthoángnhạctấu, . đóngngôn duyênngữ được dáng. thể Huế hiện chính thật là quêtài bahương, phong chiếc phú áo . aitheoKhôngđểbởi, namvua bốn hai gian hóngbình dòngnhạc như, quảmátkhúclớn lắng điệuphụngắm lưu đọng, B namthủy ắctrăng .và Thời,xuân kim điệu, giữa ,giantiền, tương Nam, là nhưxuân một tưvới ngừng khúcphong, trênsàn , gỗ dàiChèo Việt cạn Nam, bài. Nhữngthai, hò chiếc đưa linháo dài buồn đầu bã tiên, hò hiện giã còngạo, hànhsáulạibàolong. Con mươinhẵn hổvân dugái . tác cóCũng dương,Huế muiphẩm cónội vòm trầmbảnthanh tâm được nhạc bổng,thật nhạc trang phongmang réo và khítrírắt âmphú lộng mởnhạ hưởng và đầuc.lẫy âmThú, đêm x điệuung đượcru em lưu, giã giữ vôi tại, bảogiã điệptàng, mĩbài thuật chòi cung, bài đìnhtiệm ,Huế nàng. nghethầmquanhca Huế. , cakínthuyền NhạcHuế đáo tao côngsâucó nhã thẳmhình dùng, đầy,rồng các sức ngón vàquyếntrước đàn rũ trau.mũi chuốtlà một Bắcvung pha náo phách nức nồng điệu hậu Nam tình không người vui. Hò , không lơ, hò buồnô, xay đầunhư rồngngónnhư nhấn,muốn mổ, bayvổ, vả,lên ngón. Trong bấm,khoang day, chớp,thuyền, nhưlúa, hòtứ đạinện cảnh gần . gũiThể với điệu dân ca ca Huế Nghệ có sôiTĩnh nổi. ,Hò tươi Huế dànbúng,nhạc ngóngồm phi,đàn ngóntranh, rãi . Tiếngđàn nguyệt,đàn lúc khoantì bà, lúcnhị, vuithể, hiệncó buồn lòng cảm khao, bâng khát khuâng, nỗi mong, có tiếc chờ thương hoài vọngai oánđànnhặt tam làm Lời. Ngoàinên ca thong tiếtra tấucòn thả xao,có trang độngđàn trọngbầu, tận đáy,sáo trong hồnvà cặpsáng người.sanh gợi đểthiếtgõ thanhịp của. tâm hồn Huế. Ngoài ra còn có các điệu lênlí như tình : língười con sáo, tình, lí đấthoài nước xuân, trai, lí hoài hiền nam, gái. lịch.
5. Interaction Click the Interaction button to edit this object
6. 2. Tìm hiểu văn bản: 2.1 Bố cục: Văn bản có thể được chia thành bố cục mấy phần? a. Hai phần c. Bốn phần b. Ba phần d. Năm phần Hãy nhấn vào đáp án đúng !
7. 2.3 phân tích: a. Các làn điệu dân ca Huế. Mỗi câu hò Huế dù ngắn hay dài đều được gởi gắm ít ra một ý tình trọn vẹn Chèo cạn, bài thai, hò đưa linh buồn bã, hò giã gạo, ru em, giã vôi, giã điệp, bài chòi, bài tiệm nàng vung náo nức nồng hậu tình người. Hò lơ, hò ô, xay lúa, hò nện gần gũi với dân ca Nghệ Tĩnh. Hò Huế thể hiện lòng khao khát, nỗi mong chờ hoài vọng thiết tha của tâm hồn Huế. Ngoài ra còn có các điệu lí như : lí con sáo, lí hoài xuân, lí hoài nam. Đọc kĩ đoạn văn trên để trả lời câu hỏi.
8. Quiz Click the Quiz button to edit this object
9. a. Các làn điệu dân ca Huế. hò: chèo cạn, bài thai, hò đưa linh, giã gạo, ru em - Nhiều làn điệu lí : lí con sáo, lí hoài xuân , lí hoài nam chèo cạn, bài thai, hò đưa linh-> buồn bã hò giã gạo, ru em, giã vôi, giã diệp, bài chòi, bài tiệm, nàng vung-> náo nức - Đặc điểm nồng hậu tình người. hò lơ, hò ô, xay lúa, hò nện->gần gũi với dân ca Nghệ Tĩnh - nhận xét dân ca Huế gởi gắm ít ra một ý tình trọn vẹn của tác giả thể hiện lòng khao khát, nỗi mong chờ hoài vọng thiết tha của tâm hồn Huế. Trong phần 1 của văn bản tác giả đã sử dụng nghệ thuật gì? a. So sánh c. Ẩn dụ. b. Liệt kê. d. Cả a và b đều đúng. Hãy nhấn vào đáp án đúng !
10. b. Nét đặc sắc của ca Huế. Cách thưởng thức Nét đặc Cách sắc biểu của diễn ca Huế Sự hình thành
11. - Cách thưởng thức: Đêm. Thành phố lên đèn như sao sa. Màn sương dày dần lên, cảnh vật mờ đi trong một đêm trắng đục. Tôi như một lữ khách thích giang hồ với tâm hồn nồng hậu bước xuống một con thuyền rồng, có lẽ con thuyền này xưa kia chỉ dành cho vua chúa Ca Huế được thưởng thức vào lúc nào? Ở dâu? a. Ban ngày , trên sông hương. c. Ban đêm, khắp mọi nơi ở Huế. b. Cả ngày lẫn đêm, trên sông hương. d. Ban đêm, trên sông Hương. Hãy nhấn vào đáp án đúng !
12. - Cách biểu diễn ca Huế. Để thấy được nét đặc sắc trong nghệ thuyệt biểu diễn ca Huế, tác giả đã miêu tả những gì? a. Nhạc công. c. Nhạc cụ. b. Ca công d. Cả a, b, c đều đúng. Hãy nhấn vào đáp án đúng !
13. Tôi như một lữ khách thích giang hồ với tâm hồn nồng hậu bước xuống một con thuyền rồng, có lẽ con thuyền này xưa kia chỉ dành cho vua chúa. Trước mũi thuyền là một không gian rộng thoáng để vua hóng mát ngắm trăng, giữa là một sàn gỗ bào nhẵn có mui vòm được trang trí lộng lẫy, xung quanh thuyền có hình rồng và trước mũi là một đầu rồng như muốn bay lên. Trong khoang thuyền, dàn nhạc gồm đàn tranh, đàn nguyệt, tì bà, nhị, đàn tam. Ngoài ra còn có đàn bầu, sáo và cặp sanh để gõ nhịp. Trong biểu diễn ca Huế, người ta thường sử dụng các loại nhạc cụ nào? a. Đàn tranh, đàn nguyệt, tì bà. c. Đàn bầu, sáo, cặp sanh. b. Đàn nhị, đàn tam. d. Cả a, b, c đều đúng. Hãy nhấn vào đáp án đúng !
14. Các ca công còn rất trẻ, nam mặc áo dài the, quần thụng đầu đội khăn xếp, nữ mặc áo dài, khăn đóng duyên dáng. Huế chính là quê hương chiếc áo dài, khăn đóng duyên dáng. Huế chính là quê hương chiếc áo dài Việt Nam. Những chiếc áo dài đầu tiên hiện còn được lưu giữ tại bảo tàng mĩ thuật cung đình Huế. Tác giả miêu tả các ca công như thế nào? a. Còn rất trẻ. c. Mặc áo dài the, đầu đội khăn xếp b. Mặc áo dài, đầu đội khăn đóng d. Cả a, b, c đều đúng. Hãy nhấn vào đáp án đúng !
15. Không gian yên tĩnh bỗng bừng lên những âm thanh của dàn hòa tấu, bởi bốn nhạc khúc lưu phong, kim tiền, xuân phong, long hổ du dương, trầm bổng, réo rắt mở đầu đêm ca Huế. Nhạc công dùng các ngón đàn trau chuốt như ngón nhấn, mổ, vổ, vả, ngón bấm, day, chớp, búng, ngón phi, ngón rãi . Tiếng đàn lúc khoan lúc nhặt làm nên tiết tấu xao động tận đáy hồn người. Tác giả đã miêu tả nhạc công biểu diễn như thế nào? a. Dùng các ngón đàn điêu luyện. c. Dùng các ngón đàn nhuần nhuyễn. b. Dùng các ngón đàn trau truốt. d. Cả a, b, c đều đúng. Hãy nhấn vào đáp án đúng !
16. Ca Huế được hình thành từ dòng nhạc dân gian và ca nhạc cung đình, nhã nhạc trang trọng uy nghi nên có thần thái của nhạc thính phòng, thể hiện theo hai dòng lớn điệu Bắc và điệu Nam, với trên sáu mươi tác phẩm thanh nhạc và khí nhạc. Thú nghe ca Huế tao nhã, đầy sức quyến rũ. Ca Huế được hình thành từ đâu? a. Từ dòng nhạc thính phòng và trữ tình. c. Từ dòng nhạc cổ truyền và hiện đại. b. Từ dòng nhạc dân gian và cung đình. d. Cả a, b, c đều đúng. Hãy nhấn vào đáp án đúng !
17. Tác giả đã sử dụng những nghệ thuật gì để nêu lên nét đặc sắc của ca Huế? a. Miêu tả. c. Liệt kê. b. So sánh. d. Đáp án a và c đúng. Hãy nhấn vào đáp án đúng !
18. Dựa vào kiến thức môn giáo dục công dân 7 và bài học “ca Huế trên sông hương”, em hãy trả lời câu hỏi. Em cần làm gì để góp phần giữ gìn, bảo vệ di sản văn hóa? a. Biết giữ gìn di sản văn hóa. c. Tham quan, tìm hiểu di sản văn hóa. b. Nhắc nhở mọi người giữ gìn di sản văn hóa d. cả a, b, c đều đúng. Hãy nhấn vào đáp án đúng !
19. 3/ Tổng kết a . Ghi nhớ: Cố đô Huế nổi tiếng không phải chỉ có các danh lam thắng cảnh và di tich lịch sử mà còn nổi tiếng bởi các làn điệu dân ca và âm nhạc cung đình. Ca Huế là một hình thức sinh hoạt văn hóa – âm nhạc thanh lịch và tao nhã; một sản phẩm tinh thần đáng trân trọng, cần được bảo tồn và phát triển. b. Ý nghĩa văn bản: Ghi chép lại một buổi ca Huế trên sông Hương, tác giả thể hiện lòng yêu mến, tự hào đối với di sản văn hóa độc đáo của Huế, cũng là một di sản văn hóa dân tộc.
20. Quiz Click the Quiz button to edit this object
21. Interaction Click the Interaction button to edit this object
22. Interaction Click the Interaction button to edit this object
23. III. Hướng Dẫn Tự Học - Bài học: - Sưu tầm một số bài ca Huế. - Học phần ghi nhớ và ý nghĩa văn bản. - Xem trước bài: Dấu chấm lửng và dấu chấm phẩy.
24. Giáo viên : Hồ Đăng Tường Đơn vị: Trường THCS Lam Sơn CHÂN THÀNH CÁM ƠN!