Bài giảng Ngữ Văn 7 (Cánh diều) - Bài thơ: Những cánh buồm - Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ

Nội dung text: Bài giảng Ngữ Văn 7 (Cánh diều) - Bài thơ: Những cánh buồm - Trường THCS Nguyễn Chuyên Mỹ

1. Nhớ lại những ước mơ của em khi còn nhỏ. Chia sẻ với các bạn về một trong những ước mơ ấy.
2. 1. Đọc Đọc toàn bài với giọng chậm rãi dịu dàng, trầm lắng phù hợp với việc diễn đạt tình cảm của cha với con. + Lời của con: ngây thơ, hồn nhiên + Lời của cha: ấm áp, dịu dàng thể hiện tình yêu con, cảm xúc tự hào về con, về tuổi thơ của mình, về sự tiếp nối cao đẹp của các thế hệ. BẢNG KIỂM KĨ NĂNG ĐỌC ĐẠT CHƯA ĐẠT Đọc to, rõ ràng, trôi chảy Đọc đúng, không thêm từ, bớt từ. Tốc độ, âm lượng đọc phù hợp. Giọng đọc diễn cảm, thể hiện được cảm xúc của nhân vật.
3. Cha mỉm cười xoa đầu con nhỏ: Theo cánh buồm đi mãi đến nơi xa Hai cha con bước đi trên cát Sẽ có cây có cửa có nhà, Ánh Mặt Trời rực rỡ biển xanh. Vẫn là đất nước của ta, Bóng cha dài lênh khênh Nhưng nơi đó cha chưa hề đi đến. Bóng con tròn chắc nịch. Cha lại dắt con đi trên cát mịn Sau trận mưa đêm rả rích Ánh nắng chảy đầy vai, Cát càng mịn, biển càng trong. Cha trầm ngâm nhìn mãi cuối chân trời. Cha dắt con đi dưới ánh mai hồng. Con lại trỏ cánh buồm xa nói khẽ: Nghe con bước lòng vui phơi phới. Cha mượn cho con buồm trắng nhé, Con bỗng lắc tay cha khẽ hỏi: Để con đi... Cha ơi! Sao xa kia chỉ thấy nước thấy trời Lời của con hay tiếng sóng thầm thì Không thấy nhà, không thấy cây, Hay tiếng của lòng cha từ một thời xa thẳm? không thấy người ở đó? Lần đầu tiên trước biển khơi vô tận Cha gặp lại mình trong tiếng ước mơ con. 1963
4. 2. Tìm hiểu chung Nhiệm vụ 1: Nêu những hiểu biết Nhiệm vụ 2: về tác giả Hoàng Xác định thể thơ, Trung Thông xuất xứ và bố cục của bài thơ. Hoạt động cá nhân Thảo luận theo cặp
5. 2. Tìm hiểu chung a. Tác giả Quê quán: Nghệ An Là nhà thơ tiêu biểu của nền thơ cách mạng Việt Nam Thơ ông giản dị, cô đọng, chứa đựng những cảm xúc trong sáng. Tác phẩm chính: Quê hương chiến đấu (1955); Đường chúng ta đi (1960); Hoàng Trung Thông Những cánh buồm (1964) (1925-1993)
6. 2. Tìm hiểu chung b. Tác phẩm Chỉ ra các đặc điểm hình thức của bài thơ “Những cánh buồm” thể hiện qua các yếu Thể thơ tố: số tiếng ở các dòng thơ, số dòng ở mỗi khổ thơ, cách hiệp vần? Thơ tự do - Số dòng: không giới hạn - Số khổ: không giới hạn - Vần: không cần có vần liên tục.
7. 2. Tìm hiểu chung b. Tác phẩm Thể thơ Xuất xứ Bố cục Thơ tự do In trong tập Thơ Việt 3 phần Nam 1945 - 1975, NXB Tác phẩm mới, Hà Nội, 1976
8. Bố cục Phần 1 (Từ đầu đến Phần 2 (Tiếp đến Phần 3 (Đoạn còn “lòng vui phơi phới”) “Để con đi...”) lại) Cảnh hai cha con Cuộc trò chuyện Cảm nhận của đi dạo trên bờ giữa hai cha con người cha biển. và mong muốn của người con
9. Hoạt động nhóm: HS làm việc cá nhân 2’, nhóm 5’. + 2 phút đầu, HS ghi kết quả làm việc ra phiếu cá nhân. + 5 phút tiếp theo, HS làm việc nhóm, thảo luận và ghi kết quả vào ô giữa của phiếu học tập, dán phiếu cá nhân ở vị trí có tên mình.
10. Không gian Bao la, vô tận Bãi cát trên biển Thời gian Trong lành, Buổi sáng (sau trận mưa đêm) tươi sáng Cảnh vật Trong trẻo, tươi Cát mịn mát, rạng rỡ Biển trong Ảnh mai hồng Con người Gần gũi, thân - Hình ảnh cha – con mật, ngập tràn - Hành động: cha dắt con đi niềm vui. - Tâm trạng: vui phơi phới
11. Không gian Nghệ thuật: Bãi cát trên biển điệp ngữ, đối Thời gian lập, từ láy Buổi sáng (sau trận mưa đêm) Cảnh vật Cát mịn Tình cảm hai cha Biển trong con thân thiết, Ảnh mai hồng hạnh phúc, vừa Con người đơn sơ, vừa giản - Hình ảnh cha – con - Hành động: cha dắt con đi dị, vừa thiêng - Tâm trạng: vui phơi phới liêng, cao cả.
12. Hoạt động nhóm: HS làm cặp đôi, thời gian 5 phút + Người cha và người con trò chuyện về điều gì? + Trong đoạn 2, nhà thơ đã sử dụng biện pháp tu từ đặc sắc nào? Nêu tác dụng? + Trong bài thơ, hình ảnh “cánh buồm” được nhắc đến mấy lần? Hình ảnh đó tượng trưng cho điều gì?
13. a. Cuộc trò chuyện của hai cha con “Cha ơi! Câu hỏi ngây thơ, hồn ... không thấy người ở đó?” nhiên. Người con mong “Cha mượn cho con buồm trắng nhé,muốn mở rộng kiến thức, Để con đi ” được đi nhiều nơi. Người cha trầm ngâm, “Theo cánh buồm đi mãi đến nơi xa mỉm cười giảng giải cho con, từng bước nâng đỡ Nhưng nơi đó cha chưa hề đi đến”. ước mơ con.
14. Cha lại dắt con đi trên cát mịn Ánh nắng chảy đầy vai, Ẩn dụ chuyển đổi cảm giác làm tăng sức hấp dẫn, thú vị cho câu thơ, giúp người đọc hình dung cụ thể về khung cảnh đẹp đẽ trên biển.
15. b. Mong muốn của người con. Qua những câu hỏi, lời nói của mình, người con đã bộc lộ ước mơ gì? Em có nhận xét gì về ước mơ đó? Người con muốn được đến những nơi “chưa hề đi đến” để khám phá những điều mới mẻ ở đó. Đó là ước mơ rất hồn nhiên, ngây thơ, trong sáng và đẹp đẽ.