Kế hoạch bài dạy Địa lí Lớp 7 theo CV5512 - Chương trình cả năm - Năm học 2020-2021

Nội dung text: Kế hoạch bài dạy Địa lí Lớp 7 theo CV5512 - Chương trình cả năm - Năm học 2020-2021

1. Trường:THCS Họ và tên giáo viên: Tổ: Sử- Địa- GDCD Ngày: 20/1/2021 TÊN BÀI DẠY: DÂN SỐ Môn học/Hoạt động giáo dục: ĐỊA LÍ; Lớp: 7 Thời gian thực hiện: (1 tiết) Nội dung kiến thức: - Hình thành khái niệm địa lí: Dân số và nguồn lao động. I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức Yêu cầu cần đạt : - Đọc được biểu đồ quy mô dân số thế giới. - Trình bày được quá trình phát triển và tình hình gia tăng dân số thế giới. - Giải thích được nguyên nhân của việc gia tăng dân số quá nhanh. 2. Năng lực * Năng lực chung - Năng lực tự chủ và tự học: Đọc được biểu đồ quy mô dân số thế giới. - Năng lực giao tiếp và hợp tác: Biết sử dụng ngôn ngữ kết hợp với biểu đồ, số liệu, hình ảnh để trình bày thông tin, ý tưởng và thảo luận những vấn đề đơn giản về đời sống, khoa học, nghệ thuật. * Năng lực Địa Lí - Năng lực nhận thức khoa học địa lí: Tìm được các minh chứng về mối quan hệ qua lại và quan hệ nhân quả trong sự phát triển, phân bố dân cư và các ngành kinh tế. - Năng lực tìm hiểu địa lí: Sử dụng bản đồ: nêu được các yếu tố bản đồ địa lí dân cư để rút ra các thông tin, tri thức cần thiết; 3. Phẩm chất Phẩm chất chủ yếu - Yêu nước: Có ý thức tìm hiểu truyền thống của gia đình, dòng họ, quê hương; tích cực học tập, rèn luyện để phát huy truyền thống của gia đình, dòng họ, quê hương. - Nhân ái: Không đồng tình với cái ác, cái xấu; không cổ xuý, không tham gia các hành vi bạo lực; sẵn sàng bênh vực người yếu thế, thiệt thòi, - Chăm chỉ: Có ý thức vận dụng kiến thức, kĩ năng học được ở nhà trường, trong sách báo và từ các nguồn tin cậy khác vào học tập và đời sống hằng ngày. - Trung thực: Nghiêm túc nhìn nhận những khuyết điểm của bản thân và chịu trách nhiệm về mọi lời nói, hành vi của bản thân. II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU 1. Chuẩn bị của GV - H.1.2 phóng to, bản đồ dân số TG 1
2. 2. Chuẩn bị của HS - Sách giáo khoa, tập viết để ghi chép. III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1. Hoạt động: Mở đầu (3 phút) a) Mục đích: - Tạo tinh thần hứng khởi cho hs trước khi bước vào bài học mới. b) Nội dung: - Hs quan sát video clip để đưa ra cảm nhận của mình về dân số thế giới. c) Sản phẩm: - Hs ghi ra giấy được cảm nhận của mình. d) Cách thực hiện: Bước 1: GV nêu câu hỏi định hướng: Hãy rút ra cảm nhận của em sau khi xem xong đoạn video Bước 2: GV cho HS xem video “Những con số báo động về dân số” Đường link video: o-hien-tai-va-trong-tuong-lai-a-58575.html Bước 3: GV dẫn dắt vào bài Với diện tích phần đất liền trên bề mặt Trái đất là 149 triệu km2. Liệu Trái đất của chúng ta có còn được bình yên khi đứng trước sự tăng nhanh vượt bậc của dân số thế giới? Câu trả lời sẽ có trong bài học ngày hôm nay. 2. Hoạt động: Hình thành kiến thức mới (35 phút) 2.1. Hoạt động 1: Tìm hiểu về dân số và nguồn lao động (15 phút) a) Mục đích: - Hình thành khái niệm địa lí: Dân số và nguồn lao động. - Hình thành kĩ năng đọc và phân tích tháp tuổi. b) Nội dung: - Học sinh phân tích tháp tuổi và đọc nội dung Sgk để tìm hiểu đặc điểm của dân số và nguồn lao động. ❖ Nội dung chính: 1. Dân số, nguồn lao động - Dân số là tổng số dân sinh sống ở 1 địa điểm hoặc 1 vùng, 1 lãnh thổ, 1 quốc gia trong 1 thời gian cụ thể. - Điều tra DS cho biết tình hình DS, nguồn lao động của một địa phương, một quốc gia - Tháp tuổi cho biết đặc điểm cụ thể của DS qua giới tính, độ tuổi, nguồn lao động hiện tại và tương lai của một địa phương hay 1 quốc gia. c) Sản phẩm: - Trả lời các câu hỏi của giáo viên - Phân tích được tháp tuổi. d) Cách thực hiện: Tình huống: Chú bảo vệ nói dân số đạt 7,7 tỷ người. Cháu bé thì nói khoảng 7 tỷ người. Tại sao lại có sự khác nhau đó? - GV đặt những câu hỏi nhỏ: GV bốc thăm tên của 1 học sinh và yêu cầu học sinh đó trả lời các câu hỏi sau 2
3. + Gia đình em có mấy người? + Ông bà bố mẹ làm nghề gì? + Gia đình em có mấy anh chị em? + Các anh chị em sinh ngày tháng năm bao nhiêu? Nam hay Nữ? Đang học lớp mấy? đã người nào đi làm chưa? Làm nghề gì? + Em đã từng thấy ai đến nhà mình và hỏi bố mẹ những câu hỏi trên chưa? Họ là ai? Tìm hiểu về tháp tuổi - Bước 1: GV dẫn dắt vào câu hỏi Dân số thường được biểu hiện cụ thể bằng 1 tháp tuổi (Tháp dân số). Vậy tháp tuổi có hình dạng như thế nào? Dựa vào tháp tuổi ta biết được những thông tin gì về dân số? - Bước 2: GV giới thiệu tháp tuổi - Tháp tuổi được cấu tạo bởi 2 trục đứng - Giữa 2 trục dọc thể hiện nấc của từng nhóm độ tuổi - Người ta gộp các nhóm nấc tuổi thành 3 nhóm + Nhóm dưới độ tuổi lao động (được thể hiện bằng màu xanh lá cây): Từ 0-14 tuổi + Nhóm trong độ tuổi lao động (được thể hiện bằng màu xanh nước biển): Từ 15-59 tuổi + Nhóm trong độ tuổi lao động (được thể hiện bằng màu da cam): Từ 60 trở lên - Mỗi nhóm tuổi có 2 trục ngang được thể hiện bằng đơn vị triệu người - Bên trái thể hiện số Nam. Bên phải thể hiện số Nữ - Bước 3: Gv yêu cầu học sinh nhận xét 2 tháp tuổi hình 1.1 sgk - Bước 4: Gv gọi Hs trình bày, các bạn khác nhận xét bổ sung - Bước 5: Gv tổng kết, nhận xét. 2.2. Hoạt động 2: Tìm hiểu sự gia tăng dân số thế giới (10 phút) a) Mục đích: - Trình bày được quá trình phát triển và tình hình gia tăng dân số thế giới. - Giải thích được nguyên nhân của việc gia tăng dân số quá nhanh. b) Nội dung: - Hs đọc nội dung SGK để trả lời các câu hỏi. 2. Dân số thế giới tăng nhanh trong thế kỷ XIX và thế kỷ XX: - Nhờ những tiến bộ trong các lĩnh vực KT-XH, y tế nên DS thế giới tăng nhanh trong hai thế kỉ gần đây. c) Sản phẩm: - Thực hiện các nhiệm vụ được giao. d) Cách thực hiện: ❖ Nhiệm vụ 1: Tìm hiểu các khái niệm liên quan đến gia tăng dân số Bước 1: GV giao nhiệm vụ Quan sát hình 1.2, nhận xét về tình hình tăng dân số thế giới từ đầu thế kỉ XIX đến cuối thế kỉ XX? 3
4. Từ đầu Công nguyên chỉ có 0,3 tỉ người, tăng hết sức chậm chập. Hơn 1000 năm sau mới tăng lên đến 0,4 tỉ người ( Tăng 0,1 tỉ người trong hơn 1000 năm). Nhưng sang đầu thế kỉ XIX đến cuối thế kỉ XX dân số thế giới tăng nhanh vượt bậc ( ước tính mỗi năm tăng gần 30,8 triệu người) Bước 2: HS quan sát và trả lời câu hỏi. Bước 3: GV gọi ngẫu nhiên 1 bạn nhận xét sau đó chuẩn kiến thức cho HS. ❖ Nhiệm vụ 2: Tìm hiểu nguyên nhân của sự gia tăng dân số thế giới Bước 1: GV giao nhiệm vụ - GV đưa ra nội dung thảo luận: Tìm các nguyên nhân khiến dân số thế tăng chậm trong nhiều thế kỉ trước thế kỉ XIX và những nguyên nhân khiến dân số thế giới tăng nhanh từ đầu thế kỉ XIX đến cuối thế kỉ XX Bước 2: Các nhóm tiến hành hoạt động. GV đi xuống lớp hỗ trợ các nhóm. Bước 3: GV gọi ngẫu nhiên 2 nhóm mang sản phẩm lên thuyết trình. Yêu cầu các nhóm khác nhận xét, bổ sung kiến thức cho nhóm bạn. Bước 4: GV sử dụng 1 nhóm có đáp án đúng nhất để chuẩn xác kiến thức cho HS 2.3. Hoạt động 3: Tìm hiểu sự bùng nổ dân số (10 phút) a) Mục đích: - Trình bày được quá trình phát triển và tình hình gia tăng dân số thế giới. - Giải thích được nguyên nhân của việc gia tăng dân số quá nhanh. - Đề xuất phương hướng giải quyết bùng nổ dân số b) Nội dung: - Học sinh dựa vào kiến thức đã học, những hiểu biết của mình để đề ra các giải pháp về bùng nổi dân số. ❖ Nội dung chính: 3. Bùng nổ dân số - Bùng nổ DS là sự gia tăng DS tự nhiên nhanh và đột ngột. - Bùng nổ DS xảy ra khi tỉ lệ gia tăng bình quân của DS thế giới lên đến 2,1%. - Các nước đang phát triển có tỉ lệ gia tăng DS tự nhiên cao. - Bằng các chính sách DS và phát triển KT-XH, nhiều nước đã hạ thấp được tỉ lệ gia tăng DS hợp lí. c) Sản phẩm: d) Cách thực hiện: 4
5. ❖ Nhiệm vụ: Tìm hiểu thực trạng, nguyên nhân, hậu quả, giải pháp nhằm hạn chế bùng nổ dân số Bước 1: GV giao nhiệm vụ. GV cho HS hoạt động theo cặp. Đọc thông tin SGK, kết hợp hiểu biết của bản thân. - Bùng nổ dân số xảy ra khi nào? - Hậu quả của bùng nổ dân số? - Đề xuất giải pháp nhằm hạn chế bùng nổ dân số? ( HS có thể vẽ nhanh sơ đồ ra giấy) Bước 2: HS trả lời các câu hỏi của GV Bước 3: GV gọi đại diện 1 cặp lên trình bày sơ đồ tư duy của nhóm mình. HS dựa vào sơ đồ vẽ trên giấy rồi vẽ nhanh sơ đồ tư duy của cặp mình lên bảng 3. Hoạt động: Luyện tập (5 phút) a) Mục đích: - Củng cố kiến thức bài học. b) Nội dung: - Học sinh dựa vào nội dung đã được học trả lời các câu hỏi. c) Sản phẩm: - Hs trả lời được các câu hỏi trắc nghiệm. (1C; 2C) d) Cách thực hiện: Câu 1: Khoảng thời gian nào dân số TG tăng gấp đôi DSTG đầu công nguyên? A.Thế kỉ X B. Thế kỉ XIV C. Thế kỉ XVI D. Thế kỉ XVII Câu 2: Hiện nay dân số thế giới có xu hướng như thế nào? A. Tăng nhanh B. Tăng dần C. Giảm dần D. Không tăng 4. Hoạt động: Vận dụng (2 phút) a) Mục đích: - Vận dung kiến thức đã học b) Nội dung: - Học sinh vận dụng để giải quyết một số bài tập và hoàn thành nhiệm vụ GV giao cho. c) Sản phẩm: - Hs nêu được sinh nghĩ của mình. - Hs hoàn thành được bức tranh đúng chủ đề. d) Cách thực hiện: Bước 1: GV nêu vấn đề cần nghiên cứu. Em có suy nghĩ gì khi xem 2 bức hình sau 5
6. Bước 2: GV giao việc cho HS. GV chia lớp thành 4 nhóm - Nhóm 1,3: Giả định em là 1 công dân của Ai Cập. Em hãy viết thư gửi đến chính phủ Ai Cập với tiêu đề “ Ước mơ chắp cánh” thể hiện mong muốn giảm thiểu mức sinh vì 1 thế hệ tươi sáng hơn. Sưu tầm những câu ca dao tục ngữ nói về dân số. - Nhóm 2,4: Vẽ tranh cổ động hưởng ứng ngày Dân số thế giới. Sưu tầm những câu ca dao tục ngữ nói về dân số. Bước 3: Các nhóm nhận nhiệm vụ và báo cáo kết quả thực hiện cho GV. 6
7. Trường: Họ và tên giáo viên: Tổ: Ngày: TÊN BÀI DẠY: SỰ PHÂN BỐ DÂN CƯ. CÁC CHỦNG TỘC TRÊN THẾ GIỚI. Môn học/Hoạt động giáo dục: ĐỊA LÍ; Lớp: 7 Thời gian thực hiện: (1 tiết) I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức Yêu cầu cần đạt : - Trình bày được sự phân bố dân cư không đồng đều và những vùng đông dân trên thế giới. - Nhận biết được sự khác nhau giữa các chủng tộc Môn-gô-lô-it, Nê-grô-it và Ơ-rô-pê- ô-it về hình thái bên ngoài của cơ thể (màu da, tóc, mắt, mũi) và nơi sinh sống chủ yếu của mỗi chủng tộc. 2. Năng lực * Năng lực chung - Năng lực tự chủ và tự học: Biết chủ động, tích cực thực hiện những công việc của bản thân trong học tập và trong cuộc sống; không đồng tình với những hành vi sống dựa dẫm, ỷ lại. - Năng lực giao tiếp và hợp tác: Biết chủ động đề xuất mục đích hợp tác khi được giao nhiệm vụ; biết xác định được những công việc có thể hoàn thành tốt nhất bằng hợp tác theo nhóm. * Năng lực Địa Lí - Năng lực tìm hiểu địa lí: Quan sát và phân tích lược đồ phân bố dân cư thế giới để biết được sự phân bố dân cư thế giới. - Nhận thức khoa học địa lí: Phân tích sự phân bố: mô tả được đặc điểm phân bố của đối tượng, hiện tượng địa lí. - Vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học: Biết tìm kiếm các thông tin từ các nguồn tin cậy để cập nhật tri thức, số liệu, về các sự phân bố dân cư được học, về xu hướng phát triển trên thế giới và trong nước; biết liên hệ thực tế để hiểu sâu sắc hơn 3. Phẩm chất Phẩm chất chủ yếu - Trách nhiệm: có tình thần đoàn kết dân tộc - Chăm chỉ: Thích đọc sách, báo, tìm tư liệu trên mạng Internet để mở rộng hiểu biết. 7
8. - Nhân ái: có lòng yêu thương con người, không phân biệt chủng tộc. II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU 1. Chuẩn bị của GV - Bản đồ phân bố dân cư trên thế giới - Bản đồ tự nhiên thế giới - Tranh ảnh các chủng tộc 2. Chuẩn bị của HS - Sách giáo khoa, tập viết để ghi chép. III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1. Hoạt động: Mở đầu (3 phút) a) Mục đích: - Tạo không khí vui tươi trước khi tìm hiểu bài học mới. b) Nội dung: - Học sinh lắng nghe nội dung bài hát để nêu ý nghĩa của bài hát. c) Sản phẩm: - Học sinh viết ra giấy được ý nghĩa của bài hát. d) Cách thực hiện: Bước 1: Giao nhiệm vụ - GV cho hs nghe một đoạn của bài hát “ Trái đất này là của chúng mình”. Yêu cầu HS lắng nghe và trả lời câu hỏi: Hãy cho biết những màu sắc nào được nhắc đến trong đoạn nhạc trên? Nêu ngắn gọn ý nghĩa của đoạn bài hát em vừa nghe. Bước 2: HS trả lời, Hs khác nhận xét bổ sung. Bước 3: Gv tổng kết và dẫn dắt vào bài mới. 2. Hoạt động: Hình thành kiến thức mới (35 phút) 2.1. Hoạt động 1: Tìm hiểu sự phân bố dân cư trên thế giới (15 phút) a) Mục đích: - Trình bày được sự phân bố dân cư trên thế giới. b) Nội dung: - Học sinh quan sát lược đồ phân bố dân cư trên thế giới kết hợp đọc đoạn văn bản SGK trang 8 để tìm hiểu sự phân bố dân cư trên thế giới. ❖ Nội dung chính - Dân cư trên thế giới phân bố không đồng đều. + Tập trung đông ở những đồng bằng, những đô thị, những nơi có khí hậu tốt + Dân cư thưa thớt: vùng núi, vùng sâu, vùng cực giá lạnh hoặc hoang mạc c) Sản phẩm: - Học sinh trả lời được các câu hỏi của giáo viên. + Đông Bắc Hoa Kì, Đông Nam Bra-xin, . + Dân số TQ: 1,44 tỷ; Dân số Ấn Độ: 1,38 tỷ 8
9. + Dân cư trên thế giới phân bố không đều. + Căn cứ vào MĐDS 퐃â퐧 퐬ố 2 2 MĐDS = 퐃퐢ệ퐧 퐭í퐜퐡 (người/km ) (50,33 ng/km ) + Đông dân nơi có khí hậu thuận lợi, kinh tế phát triển. + Thưa dân ở vùng núi vùng sâu vùng xa, hoang mạc, . d) Cách thực hiện: Bước 1: Giao nhiệm vụ ❖ Nhiệm vụ 1 GV yêu cầu học sinh quan sát hình 2.1 Lược đồ phân bố dân cư trên thế giới. - HS kể tên các khu vực đông dân trên thế giới? - Hai khu vực đông dân nhất trên thế giới? - Nhận xét về sự phân bố dân cư trên thế giới? - Theo em, căn cứ vào yếu tố nào người ta biết được nơi nào thưa dân, nơi nào đông dân? - Tính mật độ dân số biết: + Dân số thế giới năm 2020 khoảng 7,5 tỉ người + Diện tích đất liền TG khoảng 149 triệu km2 Bước 2: Hs trả lời câu hỏi, Hs khác nhận xét. Bước 3: Gv nhận xét, chuẩn xác. ❖ Nhiệm vụ 2 Bước 1: Giao nhiệm vụ GV chia lớp thành 2 đội A và B + Đội A: Liệt kê nguyên nhân tập trung đông dân ở một khu vực. + Đội B: Liệt kê nguyên nhân tập trung thưa dân ở một khu vực. Bước 2: Hs thảo luận cặp đôi để trả lời câu hỏi. Bước 3: GV chốt ý nhận xét và yêu cầu HS nhắc lại 2.2. Hoạt động 2: a) Mục đích: - Tìm hiểu sự phân bố các chủng tộc. b) Nội dung: - Học sinh đọc đoạn văn bản SGK trang 8 kết hợp với quan sát hình 2.2 để tìm hiểu đặc điểm các chủng tộc. ❖ Nội dung chính 2. Các chủng tộc - Dân cư thế giới thuộc 3 chủng tộc chính: + Môngôlôit: Chủ yếu ở Châu Á. + Ơrôpêôit: Chủ yếu ở Châu Âu và Châu Mĩ. 9
10. + Nêgrôit: Chủ yếu ở Châu Phi. - Cùng với sự phát triển của xã hội loài người, các chủng tộc đã dần dần chung sống khắp mọi nơi trên Trái đất c) Sản phẩm: - Học sinh trả lời được câu hỏi của giáo viên. + 3 chủng tộc chính. + Hình thái bên ngoài cơ thể. + Màu da, tóc, mắt, mũi, + Môn-gô-lô-ít d) Cách thực hiện: Bước 1: Giao nhiệm vụ + Bằng hiểu biết của mình em hãy cho biết trên thế giới này có mấy chủng tộc? + Căn cứ vào đâu, người ta chia thành 3 chủng tộc lớn trên thế giới? + Trình bài về đặc điểm của ba chủng tộc lớn trên thế giới? + Theo em Việt Nam thuộc chủng tộc nào? + Có bao giờ em đi ngoài đường và bắt gặp thấy người da trắng và người da đen sinh sống và làm việc ở Việt Nam chưa? Điều đó nói lên điều gì? Bước 2: Hs thảo luận cặp đôi để trả lời câu hỏi. Bước 3: Hs trình bày trước lớp, Hs khác nhận xét. Bước 4: GV chốt ý nhận xét. 3. Hoạt động: Luyện tập (5 phút) a) Mục đích: - Củng cố lại nội dung bài học. b) Nội dung: - Học sinh dựa vào kiến thức đã học để trả lời câu hỏi. c) Sản phẩm: - Học sinh ghi ra giấy được các câu trả lời. d) Cách thực hiện: Bước 1: Giao nhiệm vụ - Em biết gì về ảnh hưởng của Nelson Mandela trong việc chống chủ nghĩa phân biệt chủng tộc Apartheid trên thế giới? Hiện nay, tình trạng kì thị, phân biệt chủng tộc còn hay hết? Em sẽ làm gì để góp phần giảm thiểu vấn đề này? Bước 2: Hs suy nghĩ trả lời câu hỏi. Bước 3: Giáo viên tổng kết khen ngợi. 4. Hoạt động: Vận dụng (2 phút) a) Mục đích: - Vận dụng kiến thức đã học. b) Nội dung: 10
11. - Vận dụng kiến thức đã học để hoàn thành nhiệm vụ học tập c) Sản phẩm: - Học sinh viết được một bức thư. d) Cách thực hiện: Bước 1: Giao nhiệm vụ - Em hãy viết một lá thư gửi cho bạn thuộc chủng tộc khác nói về sự hòa bình chung sống giữa các chủng tộc. Bước 2: Hs hoàn thành nhiệm vụ ở nhà. Bước 3: Gv tổng kết Trường: Họ và tên giáo viên: Tổ: Ngày: TÊN BÀI DẠY: QUẦN CƯ. ĐÔ THỊ HÓA Môn học/Hoạt động giáo dục: ĐỊA LÍ; Lớp: 7 Thời gian thực hiện: (1 tiết) I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức Yêu cầu cần đạt : - So sánh được sự khác nhau giữa quần cư nông thôn và quần cư đô thị về hoạt động kinh tế, mật độ dân số, lối sống. - Biết sơ lược quá trình đô thị hóa và sự hình thành các siêu đô thị trên thế giới. - - Biết một số siêu đô thị trên thế giới. 2. Năng lực * Năng lực chung - Năng lực tự chủ và tự học: biết chủ động tích cực thực hiện nhiệm vụ học tập. - Năng lực giao tiếp và hợp tác: biết chủ động đưa ra ý kiến giải pháp khi được giao nhiệm vụ để hoàn thành tốt khi làm việc nhóm. * Năng lực Địa Lí - Năng lực tìm hiểu địa lí: + Rèn kỹ năng đọc bản đồ, lược đồ: phân bố dân cư, các siêu đô thị trên thế giới, sự phân bố các siêu đô thị trên thế giới. + Xác định trên bản đồ, lược đồ “ Các siêu đô thị trên thế giới”. - Vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học: Biết tìm kiếm các thông tin từ các nguồn tin cậy để cập nhật tri thức, số liệu, về các địa phương, quốc gia được học, về xu hướng phát triển trên thế giới và trong nước 3. Phẩm chất 11
12. Phẩm chất chủ yếu - Chăm chỉ: tích cực, chủ động trong các hoạt động học. - Nhân ái: sống hòa thuận, đoàn kết với tất cả mọi người. II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU 1. Chuẩn bị của giáo viên - Lược đồ dân cư thế giới có các đô thị. - Ảnh các đô thị VN. - Một số thành phố lớn trên TG. - Bảng phụ. 2. Chuẩn bị của học sinh - SGK, vở ghi, dụng cụ học tập. III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1. Hoạt động: Mở đầu (3 phút) a) Mục đích: - Tạo sự phấn khởi trước khi bước vào bài học mới. b) Nội dung: - Học sinh dựa vào kiến thức đã học và hiểu biết của mình để trả lời câu hỏi. c) Sản phẩm: - Học sinh trả lời được các câu hỏi của giáo viên. d) Cách thực hiện: Bước 1: GV giao nhiệm vụ cho HS: - Trình bày sự phân bố dân cư trên thế giới? - Nêu đặc điểm các chủng tộc trên thế giới? Bước 2: Hs suy nghĩ, thảo luận cặp đôi trả lời. Bước 3: Học sinh trình bày hiểu biết của mình, học sinh khác nhận xét, bổ sung. Bước 4: GV chốt kiến thức và dẫn vào bài mới. 2. Hoạt động: Hình thành kiến thức mới (35 phút) 2.1. Hoạt động 1: Tìm hiểu quần cư nông thôn và quần cư đô thị (15 phút) a) Mục đích: - So sánh được đặc điểm của quần cư nông thôn và quần cư đô thị. b) Nội dung: - Học sinh khai thác đoạn văn bản sgk trang 10 và hình 3.1 + 3.2 để trả lời các câu hỏi của giáo viên. ❖ Nội dung chính 1. Quần cư nông thôn và quần cư đô thị: - Có hai kiểu quần cư chính là quần cư nông thôn và đô thị. Kiểu quần cư Quần cư nông thôn Quần cư đô thị Đặc điểm Cách tổ chức sinh sống Làng mạc, thôn xóm, bản Phố, phường, quận 12
13. Hoạt động kinh tế chủ yếu SX nông- lâm- ngư nghiệp SX công nghiệp và dịch vụ Cảnh quan nhà cửa Phân tán, gắn với đất canh Tập trung san sát tác, rừng c) Sản phẩm: - Học sinh trả lời được câu hỏi của Gv. d) Cách thực hiện: Bước 1: Giao nhiệm vụ - So sánh, giải thích sự khác nhau giữa kn “quần cư” và khái niệm“dân cư” - YC hs thảo luận nhóm: 4 nhóm + Nhóm 1- 2: Quần cư nông thôn. + Nhóm 3- 4: Quần cư đô thị. - Yêu cầu HS quan sát H3.1, H3.2 SGK. - Sự khác nhau giữa 2 kiểu quần cư? - Yêu cầu hs tìm hiểu: hoạt động KT chủ yếu, cách tổ chức sống, cảnh quan nhà cửa Bước 2: Hs thực hiện nhiệm vụ Bước 3: Gọi đại diện nhóm trình bày, bổ sung Bước 4: GV chuẩn xác. 2.2. Hoạt động 2: Tìm hiểu đô thị hóa. Các siêu đô thị (20 phút) a) Mục đích: - Trình bày được đặc điểm của đô thị, siêu đô thị - Giải thích và phân tích được quá trình đô thị hóa và liên hệ với địa phương b) Nội dung: - Học sinh khai thác đoạn văn bản sgk trang 11 và hình 3.3 để trả lời các câu hỏi của giáo viên. ❖ Nội dung chính 2. Đô thị hóa, siêu đô thị - Đô thị xuất rất sớm và phát triển mạnh nhất ở thế kỷ XIX là lúc công nghiệp phát triển - Các siêu đô thị ngày càng phát triển ở các nước đang phát triển ở Châu á và Nam Mỹ - Quá trình đô thị hóa diễn ra nhanh, hiện nay tỉ lệ dân thành thị chiếm 54% dân số thế giới - Đô thị hóa có nhiều tích cực (phát triển kinh tế, nâng cao chất lượng cuộc sống ) nhưng cũng có nhiều hậu quả (ô nhiễm môi trường, cạn kiệt tài nguyên ) c) Sản phẩm: - Học sinh trả lời được các câu hỏi của giáo viên. d) Cách thực hiện: Bước 1: Quan sát 2 bức tranh về sự thay đổi của 1 vùng đất và phát biểu khái niệm Đô thị hóa >>> HS trả lời nhanh, GV chốt về khái niệm Đô thị hóa 13
14. Phú Mỹ Hưng – TP.HCM năm 1996 Phú Mỹ Hưng – TP.HCM năm 2018 Bước 2: Trả lời các câu hỏi: + Số lượng các đô thị thay đổi ra sao? + Tại sao ngày càng có nhiều đô thị hình thành và tỉ lệ dân thành thị tăng cao Bước 3: Hs trả lời nhanh. Bước 4: Hoạt động “Tôi tài năng” – GV yêu cầu HS thảo luận và hoàn thành câu hỏi: Đô thị hóa có ảnh hưởng tích cực và tiêu cực như thế nào? HS thi trả lời theo đội – Nhóm nam và nhóm nữ thi đấu với nhau. Nhóm này nêu ra tích cực thì nhóm kia nêu ra tiêu cực. Trả lời cho đến khi phân biệt thắng thua. Bước 5: + GV cung cấp thêm thông tin cho Hs Ấn Độ Hong Kong 3. Hoạt động: Luyện tập (5 phút) a) Mục đích: - Củng cố lại nội dung bài học. b) Nội dung: - Học sinh vận dụng kiến thức đã học để trả lời các câu hỏi. c) Sản phẩm: - Học sinh trả lời được các câu hỏi của giáo viên. d) Cách thực hiện: Bước 1: Giao nhiệm vụ “Giải pháp nào để phát triển đô thị Xanh – sạch – đẹp” hiệu quả 14
15. HS suy nghĩ ghi thông tin ra giấy note trong 1 phút Bước 2: HS trao đổi thống nhất quan điểm nhóm trong 1 phút Bước 3: Gọi ngẫu nhiên đại diện lên hùng biện tranh tài trong 1 phút Bước 4: Các nhóm khác phản biện, thống nhất giải pháp nhằm phát triển đô thị hiệu qủa. Bước 5: Gv tổng kết khen ngợi. 4. Hoạt động: Vận dụng (2 phút) a) Mục đích: - Vận dụng kiến thức đã học. b) Nội dung: - Vận dụng kiến thức đã học để trả lời các vấn đề liên quan. c) Sản phẩm: - Học sinh ghi ra giấy được câu trả lời của câu hỏi. d) Cách thực hiện: Bước 1: GV giao nhiệm vụ Bước 2: Hướng dẫn học sinh viết báo cáo, thu thập tư liệu + Mẫu báo cáo: Những biểu hiện của đô thị hóa tại địa phương; Những tác động của đô thị hóa; Những giải pháp địa phương đang thực hiện; Những đề xuất của em/ + Tư liệu: Hình ảnh chụp, thông tin từ website của tỉnh Bước 3: Hs về nhà thực hiện nhiệm vụ Bước 4: Gv tổng kết Trường: Họ và tên giáo viên: Tổ: Ngày: TÊN BÀI DẠY: Môn học/Hoạt động giáo dục: ĐỊA LÍ; Lớp: 7 Thời gian thực hiện: (1 tiết) Nội dung kiến thức: I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức Yêu cầu cần đạt : - Củng cố cho HS kiến thức đã học của toàn chương. - HS hiểu được khái niệm mật độ DS và sự phân bố dân cư không đều trên TG. Khái niệm đô thị, siêu đô thị và sự phân bố siêu đô thị ở châu Á. 2. Năng lực * Năng lực chung - Năng lực tự chủ và tự học: biết chủ động tích cực thực hiện nhiệm vụ học tập. - Năng lực giao tiếp và hợp tác: biết chủ động đưa ra ý kiến giải pháp khi được giao nhiệm vụ để hoàn thành tốt khi làm việc nhóm. 15
16. * Năng lực Địa Lí - Năng lực tìm hiểu địa lí: Nhận biết một số cách thể hiện mật độ dân số, phân bố dân số, các đô thị nhận dạng tháp tuổi. 3. Phẩm chất Phẩm chất chủ yếu -Trách nhiệm: Tích cực tham gia các hoạt động làm việc cá nhân và nhóm - Chăm chỉ: Luôn cố gắng vươn lên để đạt kết quả tốt trong tiết học. Có ý thức vận dụng kiến thức, kĩ năng học được (ở nhà trường, trong sách báo và từ các nguồn tin cậy khác) vào học tập II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU 1. Chuẩn bị của giáo viên - Bản đồ tự nhiên châu Á, bản đồ phân bố dân cư châu Á 2. Chuẩn bị của học sinh - SGK, vở ghi, dụng cụ học tập. III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1. Hoạt động: Mở đầu (3 phút) a) Mục đích: - Tạo sự phấn khởi trước khi bước vào bài học mới. b) Nội dung: - Học sinh dựa vào kiến thức đã học và hiểu biết của mình để trả lời câu hỏi. c) Sản phẩm: - Học sinh đọc được tên các siêu đô thị ở châu Á. + Châu Á có có hàng chục siêu đô thị, tiêu biểu như Tokyo, Mumbai d) Cách thực hiện: - Bước 1: GV giới thiệu thể lệ trò chơi + Chia lớp thành các nhóm nhỏ + Thành viên trong nhóm nắm chặt tay nhau, hô vang khẩu hiệu quyết tâm để cùng tham gia trò chơi + HS có 15s để lần lượt đọc tên siêu đô thị trên thế giới. 1 điểm/đáp án đúng - Bước 2: GV tiến hành trò chơi. Lưu ý quy định luật chơi (không lặp, nhắc lại, ngưng là loại) - Bước 3: GV tổng kết hoạt động và khen ngợi - Bước 4: GV dẫn dắt, giới thiệu bài mới + Có nhiều siêu đô thị + Châu Á có có hàng chục siêu đô thị, tiêu biểu như Tokyo, Mumbai Các đô thị này thường tập trung ở đâu, lí do? Trong bài hôm nay chúng ta cùng giải quyết 2. Hoạt động: Hình thành kiến thức mới (35 phút) 2.1. Hoạt động 1: Bài tập 2 16
17. a) Mục đích: - Nhận xét về sự thay đổi dân của TPHCM. b) Nội dung: - Học sinh quan sát hình 4.2 + 4.3 và dựa vào kiến thức đã học để hoàn thành bài tập. ❖ Nội dung chính Tháp tuổi Tháp năm 1989 Tháp năm 1999 Đặc điểm Hình dáng Đáy tháp: rộng Đáy hẹp hơn Dưới tuổi LĐ ( 0- 4t) Nam: 5 tr Nam: 3, 8 tr Nữ: 4,5 tr Nữ: 3, 5 tr Trong tuổi LĐ Đông nhất 15- 19 Đông nhất: 20- 24; 25- 29 Sau 10 năm, dân số ở TPHCM đã “già” đi c) Sản phẩm: - Học sinh hoàn thành phiếu học tập. Tháp tuổi Tháp năm 1989 Tháp năm 1999 Đặc điểm Hình dáng Đáy tháp: rộng Đáy hẹp hơn Dưới tuổi LĐ ( 0- 4t) Nam: 5 tr Nam: 3, 8 tr Nữ: 4,5 tr Nữ: 3, 5 tr Trong tuổi LĐ Đông nhất 15- 19 Đông nhất: 20- 24; 25- 29 d) Cách thực hiện: Bước 1: Giao nhiệm vụ - Hướng dẫn HS đọc 2 tháp tuổi - Chia nhóm thảo luận 6 nhóm + Nhóm 1-2-3: tháp 1989 + Nhóm 4-5-6: tháp 1999 - Phát phiếu học tập, yêu cầu HS hoàn thành Tháp tuổi Tháp năm 1989 Tháp năm 1999 Đặc điểm Hình dáng Dưới tuổi LĐ ( 0- 4t) Trong tuổi LĐ Bước 2: HS Thảo luận hoàn thành phiếu Bước 3: HS trả lời, nhận xét Bước 4: GV chuẩn xác 2.2. Hoạt động 2: Bài tập 3 a) Mục đích: - Tìm hiểu sự phân bố dân cư ở châu Á và các siêu đô thị. b) Nội dung: ❖ Nội dung chính 17
18. - Những khu vực tập trung đông dân: Đông Á, Đông Nam Á, Nam Á. - Các đô thị thường tập trung ở ven biển, cửa sông. c) Sản phẩm: - Học sinh trả lời được các câu hỏi của giáo viên. + Những khu vực tập trung đông dân: Đông Á, Đông Nam Á, Nam Á. + Các đô thị thường tập trung ở ven biển, cửa sông. d) Cách thực hiện: Bước 1: Giao nhiệm vụ Gv cho HS thảo luận theo bàn : - Những khu vực nào tập trung đông dân? - Các đô thị lớn ở châu Á tập trung ở đâu? Giải thích? Bước 2: Hs thảo luận. Bước 3: Đại diện nhóm trình bày, nhận xét Bước 4: GV Chuẩn xác 3. Hoạt động: Luyện tập (5 phút) a) Mục đích: - Củng cố lại nội dung bài học. b) Nội dung: - Học sinh vận dụng kiến thức đã học để trả lời các câu hỏi. c) Sản phẩm: - Học sinh trả lời được các câu hỏi của giáo viên. d) Cách thực hiện: Bước 1: GV nhận xét một số bài làm Bước 2: Trao đổi với HS và phân tích một số lỗi sai Bước 3: GV khen ngợi các HS có tiến bộ, nhóm làm tốt, các hoạt động của HS 4. Hoạt động: Vận dụng (2 phút) a) Mục đích: - Vận dụng kiến thức đã học. b) Nội dung: - Vận dụng kiến thức đã học để trả lời các vấn đề liên quan. c) Sản phẩm: - Học sinh ghi ra giấy được câu trả lời của câu hỏi. d) Cách thực hiện: Bước 1: Nhắc lại về sơ đồ tư duy Bước 2: Giao nhiệm vụ - Đọc qua các bài 5 – 24 - Liệt kê các môi trường của từng đới - Thiết kế mindmap đơn giản để khái quát các môi trường chính Bước 3: Dặn dò HS Hoàn thiện sơ đồ tư duy Trang trí thêm hình vẽ và icon 18
19. Hôm sau sẽ chia sẻ sản phẩm Trường: Họ và tên giáo viên: Tổ: Ngày: TÊN BÀI DẠY: ĐỚI NÓNG. MÔI TRƯỜNG XÍCH ĐẠO ẨM Môn học/Hoạt động giáo dục: ĐỊA LÍ; Lớp: 7 Thời gian thực hiện: (1 tiết) I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức Yêu cầu cần đạt : - Trình bày được đặc điểm của môi trường xích đạo ẩm (nhiệt độ, lượng mưa quanh năm và có rừng rậm thường xanh quanh năm ). - Giải thích được đặc điểm tự nhiên của môi trường xích đạo ẩm. - Đề xuất giải pháp ngăn chặn tình trạng suy giảm tài nguyên rừng nơi đây. 2. Năng lực * Năng lực chung - Năng lực tự chủ và tự học: biết chủ động tích cực thực hiện nhiệm vụ học tập. - Năng lực giao tiếp và hợp tác: biết chủ động đưa ra ý kiến giải pháp khi được giao nhiệm vụ để hoàn thành tốt khi làm việc nhóm. * Năng lực Địa Lí - Năng lực nhận thức khoa học địa lí: xác định được vị trí đới nóng trên bản đồ thế giới và các kiểu môi trường đới nóng. - Năng lực tìm hiểu địa lí: +Đọc được biểu đồ nhiệt độ và lượng mưa của môi trường xích đạo và sơ đồ lát cắt của rừng rậm xích đạo quanh năm. + Đọc hiểu văn bản Địa lí - Năng lực vận dụng kiến thức kĩ năng đã học: đưa ra các giải pháp ngăn chặn suy giảm tài nguyên rừng. 3. Phẩm chất Phẩm chất chủ yếu -Trách nhiệm: sử dụng hợp lí và bảo vệ tài nguyên rừng. - Chăm chỉ: Luôn cố gắng vươn lên để đạt kết quả tốt trong tiết học. Có ý thức vận dụng kiến thức, kĩ năng học được (ở nhà trường, trong sách báo và từ các nguồn tin cậy khác) vào học tập II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU 19
20. 1. Chuẩn bị của giáo viên - Bản đồ các môi trường địa lí; - Tranh ảnh rừng rậm xanh quanh năm. 2. Chuẩn bị của học sinh - SGK, vở ghi, dụng cụ học tập. III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1. Hoạt động: Mở đầu (3 phút) a) Mục đích: - Tạo sự phấn khởi trước khi bước vào bài học mới. b) Nội dung: - Học sinh dựa vào kiến thức đã học và hiểu biết của mình để đoán được các từ khóa c) Sản phẩm: - Học sinh đoán được các từ khóa. d) Cách thực hiện: - Bước 1: GV giới thiệu thể lệ trò chơi + Có các khái niệm, thuật ngữ Địa lí + 2 người trả lời + Các thành viên trong lớp gợi ý, cả 2 cùng đoán + Người đoán đúng và nhanh hơn sẽ chiến thắng + Người gợi ý không lặp từ, tách từ - Bước 2: GV gọi 2 HS lên bảng, GV ghi các từ khóa vào tờ giấy nhỏ, cho 2 HS gợi ý và dưới lớp đoán từ. (Chí tuyến, Xích đạo, Nóng, Ẩm, Ôn Hòa, Lạnh) - Bước 3: GV tổng kết hoạt động và khen ngợi - Bước 4: GV dẫn dắt, giới thiệu bài mới 2. Hoạt động: Hình thành kiến thức mới (35 phút) 2.1. Hoạt động 1: Tìm hiểu đới nóng (15 phút) a) Mục đích: - Biết được đặc điểm đới nóng. b) Nội dung: Học sinh quan sát hình 5.1 kết hợp khai thác nội dung văn bản sgk trang 15 để trả lời các câu hỏi của giáo viên. ❖ Nội dung chính I. Đới nóng - Nằm giữa 2 chí tuyến liên tục từ tây sang đông . - Đặc điểm : Nhiệt độ cao quanh năm , có gió Tín Phong, giới động,thực vật đa dạng, nơi đông dân . c) Sản phẩm: - Học sinh hoàn thành phiếu học tập. Tiêu chí Thông tin Vị trí Chí tuyến Bắc đến CT Nam 20
21. Nhiệt độ Cao, trên 20 độ Gió Tín phong Diện tích Lớn Sinh vật Đa dạng Dân số Đông Quốc gia tiêu biểu Việt Nam, Ấn Độ Các môi trường Nhiệt đới, nhiệt đới gió mùa, hoang mạc và xích đạo ẩm d) Cách thực hiện: - Bước 1: GV nêu yêu cầu + Dựa vào hình 5.1 xác định vị trí của đới nóng (Ranh giới của đới nóng trên thực tế không hoàn toàn trùng khớp với đường chí tuyến (chỉ trên LĐ) + Tại sao đới nóng có tên là “Nội chí tuyến” + So sánh diện tích của đới nóng với diện tích đất nổi trên TĐ - Bước 2: Nêu các đặc điểm khí hậu của đới nóng ? (nhiệt độ, gió chính, lượng mưa, sinh vật). HS hoàn thành PHT theo cặp trong 2 phút. Tiêu chí Thông tin Vị trí Nhiệt độ Gió Diện tích Sinh vật Dân số Quốc gia tiêu biểu Các môi trường Bước 3: Đánh giá + GV chuyển thành câu hỏi ngắn, gọi ngẫu nhiên HS trả lời + HS chỉ trên lược đồ thông tin Bước 4: GV nhấn mạnh kiến thức và sự phân hóa của đới nóng và yêu cầu: + HS so sánh các đới + Tại sao chia thành nhiều kiểu môi trường? Bước 5: HS trả lời, GV nhấn mạnh hình thái lãnh thổ + các yếu tố tự nhiên như địa hình, dòng biển >>>> sự phân hóa. 2.2. Hoạt động 2: Tìm hiểu môi trường xích đạo ẩm (20 phút) a) Mục đích: 21