Bài giảng Khoa học tự nhiên 7 (Kết nối tri thức) - Tiết 55, Bài 41: Một số yếu tố ảnh hưởng và điều hòa, điều khiển sinh sản ở sinh vật (tiết 1)

Nội dung text: Bài giảng Khoa học tự nhiên 7 (Kết nối tri thức) - Tiết 55, Bài 41: Một số yếu tố ảnh hưởng và điều hòa, điều khiển sinh sản ở sinh vật (tiết 1)

1. Tiết 55. Bài 41. Bài 41. MỘT SỐ YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG VÀ ĐIỀU HÒA, ĐIỀU KHIỂN SINH SẢN Ở SINH VẬT (Tiết 1) Câu 1: Em hãy nêu vai trò của sinh sản hữu tính, cho ví dụ. Vai trò và ứng dụng của sinh sản hữu tính ở sinh vật. - Tạo ra cá thể mới đa dạng, đảm bảo sự phát triển liên tục của loài và sự thích nghi của loài trước môi trường sống luôn thay đổi. - Cung cấp nguyên liệu cho chọn giống, con người đã ứng dụng để tạo giống mới hay cải tạo giống cũ trong trồng trọt và chăn nuôi. Ví dụ: cho ngô tím thụ phấn với ngô nếp ta sẽ thu được các bắp ngô tím hạt dẻo, bắp to. Ví dụ: Lai giữa lợn thuần chủng Đại Bạch và lợn Ỉ Việt Nam đã tạo ra giống lợn lai Ỉ - Đại Bạch lớn nhanh, trọng lượng xuất chuồng Câu 2. Quá trình sinh sản hữu tính ở thực vật gồm 4 giai đoạn và thứ tự các giai đoạn lần lượt là: A.A Tạo giao tử, Thụ phấn, Thụ tinh, Hình thành quả và hạt. B. Tạo giao tử, Thụ tinh, Thụ phấn, Hình thành quả và hạt. C. Thụ tinh, Tạo giao tử, Thụ phấn, Hình thành quả và hạt. D. Tạo giao tử, Thụ phấn, Hình thành quả và hạt, Thụ tinh.
2. Câu 3. Sinh sản hữu tính ở hầu hết động vật là 1 quá trình gồm ba giai đoạn nối tiếp là: A. Thụ tinh, Hình thành giao tử, Phát triển phôi thành cơ thể mới. BB. Hình thành giao tử, Thụ tinh, Phát triển phôi thành cơ thể mới. C. Phát triển phôi thành cơ thể mới, Hình thành giao tử, Thụ tinh. D. Phát triển phôi thành cơ thể mới, Thụ tinh, Hình thành giao tử. Câu 4: Chọn đáp án đúng: A. Ở thực vật có hình thức thụ tinh ngoài như cá chép, ếch, và thụ tinh trong như Chim, Thú, trong đó có con người, có loài đẻ trứng và loài đẻ con. BB. Ở động vật có hình thức thụ tinh ngoài như cá chép, ếch, và thụ tinh trong như Chim, Thú, trong đó có con người, có loài đẻ trứng và loài đẻ con. C. Ở động vật có hình thức thụ trong như cá chép, ếch, và thụ tinh ngoài như Chim, Thú, trong đó có con người, có loài đẻ trứng và loài đẻ con. D. Ở động vật có hình thức thụ tinh ngoài như cá chép, thú, và thụ tinh trong như Chim, ếch, trong đó có con người, có loài đẻ trứng và loài đẻ con. Câu 5: Xét các phát biểu sau, phát biểu đúng là: AA. Hoa là cơ quan sinh sản hữu tính ở thực vật. Hoa lưỡng tính là hoa có cả nhị và nhụy trên cùng một hoa. B. Hoa đơn tính là hoa có cả nhị và nhụy trên cùng một hoa. C. Hạt do phôi phát triển thành. Bầu nhụy phát thành quả chứa hạt D. Thụ tinh là sự chuyển hạt phấn đến đầu nhụy của hoa. Thụ phấn là sự hợp nhất của giao tử đực và giao tử cái tạo thành hợp tử. hợp tử phát triển thành phôi
3. Tiết 55. Bài 41. Bài 41. MỘT SỐ YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG VÀ ĐIỀU HÒA, ĐIỀU KHIỂN SINH SẢN Ở SINH VẬT (Tiết 1) I - Một số yếu tố ảnh hưởng đến sinh sản ở sinh vật
4. Tiết 55. Bài 41. Bài 41. MỘT SỐ YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG VÀ ĐIỀU HÒA, ĐIỀU KHIỂN SINH SẢN Ở SINH VẬT (Tiết 1) I - Một số yếu tố ảnh hưởng đến sinh sản ở sinh vật 1. Các yếu tố bên trong: Ba yếu tố bên trong ảnh hưởng đến sinh sản của sinh vật như: Đặc điểm di truyền, Hormone, Tuổi sinh vật. Ví dụ, ở nữ giới, khi đến tuổi dậy thì, cơ thể bắt đầu sản sinh hormone FSH và LH kích thích trứng chín và rụng báo hiệu cơ thể bắt đầu có khả năng sinh sản.
5. 2. Các yếu tố bên ngoài: Bốn yếu tố chủ yếu bên ngoài ảnh hưởng tới quá trình sinh sản ở sinh vật là: Ánh sáng, độ ẩm, nhiệt độ và chế độ dinh dưỡng. (Ở thực vật, độ ẩm và nhiệt độ không khí quá cao hay quá thấp đều làm giảm hiệu quả thụ phấn và thụ tinh, làm tăng số lượng hạt lép. Nhiệt độ môi trường quá cao hoặc quá thấp làm giảm quá trình sinh trứng ở động vật, ví dụ: cá chép chỉ đẻ ở nhiệt độ trên 15oC).
6. II – Điều hoà, điều khiển sinh sản ở sinh vật 1. Điều hoà sinh sản ở sinh vật: Quá trình sinh sản ở sinh vật diễn ra bình thường là nhờ các cơ chế điều hoà. - Cơ chế điều hoà sinh sản ở sinh vật chủ yếu là điều hoà quá trình sinh giao tử. - Ở thực vật, sự ra hoa chịu ảnh hưởng của một số hormone, ví dụ: hormone florigen kích thích sự ra hoa. - Ở động vật, một số hormone do tuyến yên tiết ra có khả năng điều khiển quá trình sinh trứng và tinh trùng.
7. - Ở động vật, một số hormone do tuyến yên tiết ra có khả năng điều khiển quá trình sinh trứng và tinh trùng.
8. 2. Điều khiển sinh sản ở sinh vật: Dựa vào ảnh hưởng của hormone và các yếu tố môi trường tới sinh sản ở sinh vật, con người đã chủ động điều khiển quá trình sinh sản ở sinh vật cho phù hợp với mục đích chăn nuôi và trồng trọt. Con người tạo thành quả không hạt bằng cách ngăn không cho hoa thụ phấn và kích thích để bầu nhụy phát triển thành quả không hạt
9. Côn trùng thụ phấn cho hoa Ở trứng rùa ủ ở nhiệt độ dưới 280C sẽ nở thành con đực, trên 320C sẽ thành con cái
10. Trong chăn nuôi Ví dụ: Người ta đã sử dụng các hormone kích thích trứng chín và trụng, cho trứng đó thụ tinh với tinh trùng trong ống nghiệm để phát triển thành phôi, tùy từng đối tượng mà người ta đem cấy ngay phôi đó vào tử cung con cái hoặc tách phôi thành nhiều phần, mỗi phần phát triển thành một phôi mới rồi mới cấy vào tử cùng của các con cái để tạo ra số lượng con lớn.
11. ?1: Quá trình sinh sản của sinh vật diễn ra bình thường là do đâu ? ?2: Cơ chế điều hòa sinh sản của sinh vật chủ yếu là điều hòa quá trình nào ? Cho 1 số ví dụ ở thực vật có hoa và ở động vật. Quá trình sinh sản ở sinh vật diễn ra bình thường là nhờ các cơ chế điều hoà. - Cơ chế điều hoà sinh sản ở sinh vật chủ yếu là điều hoà quá trình sinh giao tử. - Ở thực vật, sự ra hoa chịu ảnh hưởng của một số hormone, ví dụ: hormone florigen kích thích sự ra hoa. - Ở động vật, một số hormone do tuyến yên tiết ra có khả năng điều khiển quá trình sinh trứng và tinh trùng.
12. Câu 1: Trong điều khiển sinh sản ở động vật, biện pháp nào thúc đẩy trứng chín nhanh và chín hàng loạt? A. Sử dụng hormone. B. Thay đổi yếu tố môi trường. C. Nuôi cấy phôi. D. Thụ tinh nhân tạo Câu 2: Cá chép chỉ đẻ trứng dưới nước và ở nhiệt độ trên 15 oC, đây là ảnh hưởng của yếu tố nào đến quá trình sinh sản ở sinh vật? A. Nước B. Dinh dưỡng C. Ánh sáng D. Nhiệt độ Câu 3: Loại hormone kích thích sự ra hoa ở thực vật là: A. cytokinine. B. florigen. C. auxin. D. isulin. Câu 4: Giải thích tại sao cần phải bảo vệ một số loài côn trùng như ông mật, ong bắp cày ? Cần phải bảo vệ một số loài côn trùng như ông mật, ong bắp cày vì chúng vừa giúp diệt sâu hại, hoặc tạo mật ong và giúp thụ phấn để nâng cao năng suất cây trồng. Câu 5: Việc trồng cây đúng thời vụ có ý nghĩa gì đối với quá trình sinh sản ở thực vật ? Việc trồng cây đúng thời vụ thì: Các loại cây sẽ sử dụng được các yếu tố ánh sáng, nhiệt độ, độ ẩm của môi trường phù hợp nhất giúp cho cây sinh sản, phát triển tốt, cho năng suất cao.
13. Câu hỏi 6: Em hãy nêu một số thành tựu về điều khiển sinh sản ở động vật trong chăn nuôi? TRẢ LỜI Một số thành tựu về điều khiển sinh sản ở động vật trong chăn nuôi: Tạo ra đàn bò toàn con đực để lấy thịt Tạo ra đàn gà toàn con cái để lấy trứng Tạo ra đàn bò sữa cái để lấy sữa
14. EM CÓ BIẾT ? Tư tưởng trọng nam khinh nữ ở nhiều nước phương Đông là nguyên nhân chủ yếu khiến nhiều cặp vợ chồng tìm mọi cách để xác định giới tính thai nhi trước khi sinh với mục đích chỉ giữ lại các thai nhi mang giới tính nam. Điều này dẫn đến tình trạng mất cân bằng giới tính và gây ra nhiều hệ lụy trong tương lai như nam giới khó kết hôn, phải kết hôn với người nước ngoài dẫn đến sự khác biệt về văn hóa và ngôn ngữ trong gia đình; gia tăng nạn bắt cóc và buôn bán phụ nữ; tệ nạn mại dâm kéo theo nguy cơ lây nhiễm HIV và các bệnh xã hội cũng như bất ổn về kinh tế, chính trị, xã hội.
15. EM ĐÃ HỌC Sinh sản ở sinh vật chịu ảnh hưởng của một số yếu tố bên trong như hormone, đặc điểm di truyền và một số yếu tố bên ngoài như nhiệt độ, ánh sáng, độ ẩm. Quá trình sinh sản ở sinh vật được điều hòa chủ yếu bởi các hormone. Con người chủ động điều khiển quá trình sinh sản ở sinh vật bằng cách sử dụng các hormone nhân tạo và điều chỉnh các yếu tố bên ngoài phù hợp với mục đích chăn nuôi và trồng trọt.
16. EM CÓ THỂ Thực hiện thụ phấn nhân tạo cho cây trồng trong vườn nhà hoặc vườn trường nhằm nâng cao năng suất quả và hạt.