Bài giảng Khoa học tự nhiên 7 (Kết nối tri thức) - Bài 41: Một số yếu tố ảnh hưởng và điều hoà, điều khiển sinh sản ở sinh vật

Nội dung text: Bài giảng Khoa học tự nhiên 7 (Kết nối tri thức) - Bài 41: Một số yếu tố ảnh hưởng và điều hoà, điều khiển sinh sản ở sinh vật

1. KHTN 7 - KNTTVCS BÀI 41 . MỘT SỐ YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG VÀĐI ỀU HOÀ, ĐIỀU KHIỂN SINH SẢN Ở SINH VẬT
2. ? Nêu ý nghĩa của sinh sản đối với chăn nuôi và trồng trọt? ? Dự đoán con người có thể điều khiển được quá trình sinh sản ở sinh vật hay không? Nếu có thì điều khiển như thế nào?
3. VD1. Ở nữ giới, khi đến tuổi dậy thì, cơ thể bắt đầu sản sinh hormone FSH và LH kích thích trứng chín và rụng báo hiệu cơ thể bắt đầu có khả năng sinh sản. VD2. Chim bồ câu mỗi lứa chỉ đẻ 2 trứng. VD3. Nuôi gà đẻ, khi chúng già thì số lượng trứng đẻ 1 lứa ít và quả trứng nhỏ. VD4. Cá chép chỉ đẻ ở nhiệt độ trên 150C. VD5. Cây thụ phấn nhờ gió, khi gió vừa phải thì thụ phấn thuận lợi, gió to thì hạt phấn bay mất hiệu quả thụ phấn thấp. VD 6. Ở cóc sinh sản vào tháng tư hằng năm, sau sinh sản khối lượng 2 buồng trứng ở cóc giảm. Sau tháng tư, nếu nguồn thức ăn dồi dào, khối lượng buồng trứng tăng, cóc có thể đẻ tiếp lứa thứ 2 trong năm. PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1 Đọc các VD trên kết hợp với thông tin SGK Tr. 169, trao đổi cặp bàn và cho biết: ? Có những yếu tố nào ảnh hưởng đến sinh sản của sinh vật? ? Em hãy lấy VD về ảnh hưởng của một yếu tố môi trường đến sự sinh sản của sinh vật.
4. Điều khiển sinh sản ở cá Cá sinh sản tự nhiên Quan sát hình trên, nghiên cứu tài liệu Tr.169,170 và trả lời các câu hỏi: ? Sinh sản ở sinh vật được điều hòa nhờ yếu tố nào. ? Vì sao con người chủ động điều khiển quá trình sinh sản ở sinh vật.
5. Tạo ra nhiều tằm đực để nuôi vì tằm đực cho nhiều tơ hơn tằm cái
6. Nuôi gà thịt thì tạo ra nhiều gà trống, muốn tăng nhanh đàn con hoặc nuôi lấy trứng thì chủ̉̉̉ động tạo nhiều gà mái
7. H41.1. Thắp đèn chiếu sáng để kích thích cây thanh long ra hoa trái vụ H41.2. Con người thụ phấn cho hoa H41.3. Côn trùng thụ phấn cho hoa Quan sát hình 41.1, 41.2, 41.3, đọc thông tin SGK Tr. 170,171, trao đổi nhóm trả lời các câu hỏi SGK Tr.171
8. PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2 Nhóm: Các thành viên trong nhóm: Quan sát H. 41.1, 41.2, 41.3, đọc thông tin SGK Tr. 170,171, trao đổi nhóm trả lời các câu hỏi sau: 1. Trình bày các biện pháp điều khiển sinh sản ở thực vật? Lấy VD trong thực tế? 2. Giải thích tại sao phải bảo vệ một số loài côn trùng như: ong mật, ong bắp cày. 3. Giải thích cơ sở của việc tạo thành quả không hạt và kể tên một số loại quả không hạt mà em biết? 4. Việc trồng cây đúng thời vụ có ý nghĩa gì đối với quá trình sinh sản ở thực vật? Giải thích?
9. Nuôi ong trong vườn cây ăn quả
10. Rung nhẹ hoa đực đã nở ở đầu Đưa hạt phấn ở túi giấy rắc lên ngọn cho hạt phấn rơi vào túi giấy trên hoa cái ở nách lá Thụ phấn nhân tạo cho ngô
11. Thụ phấn cho cây Phấn của cây hoa đực có màu trắng nhạt lấy xuống chà cho bể nát có màu đen -> bỏ vào thùng kín phơi bóng râm duy trì ở nhiệt độ37 – 400 -> hòa phấn vào dung dịch xịt lên hoa cái, xịt vào buổi sớm mỗi ngày, xịt liên tục6 – 8 ngày, khi phía sau trái dừa màu vàng chuyển sang màu nâu thì thụ phấn Dừa sáp thành công. Dưa chuột Bưởi
12. Thụ tinh nhân tạo ngoài cơ thể cá tra 2. Tiêm hoocmon vào cá kích thích trứng chín và sản xuất tinh trùng 1. Chọn Cá bố và mẹ 5. Nuôi ấp 4. Trộn đều tinh dịch và trứng 3. Nặn trứng và tinh dịch bằng dụng cụ mềm
13. Thụ tinh nhân tạo trong cơ thể con cái 1. Tiêm hoormone Trứng chín chín và rụngvà rụng nhiều nhiều 2. Bơm tinh trùng dự trữ Tử cung con cái tạo Hợp tử -> Phôi Bình đựng nitơ lỏng bảo quản tinh trùng
14. Phương pháp bảo quản tinh trùng Bình đựng nitơ lỏng ở nhiệt độ “Ngân hàng gen” cất giữ tinh trùng ở Mĩ -1960C
15. Thành tựu đạt được thụ tinh nhân tạo ở một số động vật Chó Lợn Tê giác Voi
16. Chiếu sáng liên tục đối với gà có thể2 đẻ trứng/ngày
17. Ngày nay con người có nhiều biện pháp tác động để ngăn cản sự thụ tinh, hoặc tạo ra tính bất thụ để tạo ra nhiều giống cây trồng không có hạt. Cam Ổi Dưa hấu Cà chua
18. Luyện tập 1. Trong điều khiển sinh sản ở động vật, những biện pháp nào thúc đẩy trứng chín nhanh và chín hàng loạt? A. Sử dụng hormone hoặc thay đổi yếu tố môi trường. B. Nuôi cấy phôi, thụ tinh nhân tạo. C. Nuôi cấy phôi, thay đổi các yếu tố môi trường. D.D Sử dụng hormone. 2. VD nào là tác động của nhiệt độ đến quá trình sinh sản của động vật? A. Gà mái thường đẻ 1 quả trứng/ngày, khi tăng chế độ chiếu sáng lên 16 giờ/ngày thì gà đẻ2 quả trứng/ngày. BB. Cá rô phi Việt Nam, nếu nuôi cá ở nhiệt độ từ 16°C đến 18°C thì cá ngừng sinh sản. C. Cóc đẻ rộ trong tháng4 nên sau khi đẻ, khối lượng hai buồng trứng giảm. Sau đó, nếu được ăn đầy đủ thì đến tháng10 , hai buồng trứng phục hồi khối lượng và lại có khả năng sinh sản.
19. Luyện tập 1. 1. Giải thích tại sao khi trổng thanh long, để kích thích ra hoa trái vụ, người ta thường thắp đèn vào ban đêm (từ6 giờ đến 10 giờ trong một đêm, kéo dài khoảng 15 đến 20 đêm). Biết rằng, thanh long chỉ ra hoa, tạo quả vào mùa hè. 1.Thanh long là cây ngày dài nên chỉ ra hoa trong điếu kiện ánh sáng kéo dài nên vào những thời gian ngày ngắn, thắp đèn để kéo dài thời gian chiếu sáng trong ngày nhằm kích thích cho cây phân hoá để ra hoa và tạo quả trái vụ. 2. 2. Tại sao cần phải tăng sinh sản ở động vật, thực vật nhưng lại phải điều chỉnh sổ con và khoảng cách giữa các lần sinh con ở người? Em hãy để xuất một số biện pháp điều khiển sinh sản ở người. Tăng sinh sản ở động vật và thực vật để3. đáp ứng nhu cấu sử dụng của con người. Tuy nhiên, cần điểu chỉnh sinh sản ở người để nâng cao chất lượng cuộc sống và công tác chăm sóc, giáo dục trẻ em. Dân số tăng nhanh gây khó khăn cho việc nâng cao chất lượng cuộc sổng (y tế, giáo dục, nhà ở, ) và cũng ảnh hưởng đến việc sử dụng và bảo vệ tài nguyên môi trường.Các biện pháp hiệu quả thường dùng để tránh có thai ngoài ý muốn như sử dụng bao cao su, đặt vòng tránh thai, uổng thuốc tránh thai, cấy que tránh thai.Bên cạnh đó, biện pháp hỗ trợ sinh con cho những cặp vợ chồng hiếm muộn là thụ tinh nhân tạo hoặc thụ tinh trong ống nghiệm. Chế độ hoạt động, nghỉ ngơi và chế độ dinh dưỡng hợp lí, tinh thần thoải mái cũng là những việc nên làm để có thể sinh được những đứa con khoẻ mạnh.
20. VẬN DỤNG - Yêu cầu mỗi HS hãy tự tìm hiểu thực tế, thông tim từ sách, báo, intenet, và nêu lên 1 biện pháp con người vận dụng hiểu biết chủ động điều khiển sinh sản của sinh vật đem lại giá trị kinh tế cho gia đình và địa phương cụ thể - Học sinh thực hiện ngoài giờ học trên lớp và nộp sản phẩm vào tiết học hôm sau.