Giáo án Giáo dục công dân 7 (Kết nối tri thức) - Tiết 12, Bài 5: Bảo tồn di sản văn hóa - Năm học 2023-2024

Nội dung text: Giáo án Giáo dục công dân 7 (Kết nối tri thức) - Tiết 12, Bài 5: Bảo tồn di sản văn hóa - Năm học 2023-2024

1. KHBD GDCD 7 Nguyễn Thị Bích Hải Ngày dạy: 22/11/2023 Tiết 12: BÀI 5: BẢO TỒN DI SẢN VĂN HÓA A. MỤC TIÊU. 1. Kiến thức - Nêu được ý nghĩa của di sản văn hóa đối với con người và xã hội. 2. Năng lực - Năng lực chung: Năng lực tự học, năng lực giải quyết vấn đề, năng lực tư duy sáng tạo, năng lực tự quản lí, năng lực giao tiếp và hợp tác để tìm hiểu di sản văn hoá và một số loại di sản văn hoá của Việt Nam. - Năng lực đặc thù: Điều chỉnh hành vi, phát triển năng lực. 3. Phẩm chất - Chăm chỉ: HS có ý thức vận dụng bài học vào các tình huống, hoàn cảnh thực tế đời sống của bản thân. - Yêu nước: Tự hào về các di sản văn hóa của dân tộc - Trách nhiệm: Hành động có trách nhiệm với chính mình, ý thức giữ gìn, bảo vệ những giá trị của di sản thiên nhiên và di sản tinh thần mà cha ông đã dể lại B. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU. 1. Giáo viên - Máy chiếu power point, màn hình, máy tính, phiếu học tập, video, tranh ảnh về di sản văn hóa. - Giáo án, sách giáo khoa, sách giáo viên, sách bài tập Giáo dục công dân 7. 2. Học sinh - Sách giáo khoa, vở ghi, đồ dùng học tập, đọc bài trước. C. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC. 1. Ổn định tổ chức - Gv nắm sĩ số, quan sát tâm thế học sinh. 2. Kiểm tra bài cũ THCS Ninh Xá 1 Năm học 2023-2024
2. KHBD GDCD 7 Nguyễn Thị Bích Hải - Kiểm tra đồ dùng học tập của HS 3. Bài mới Hoạt động của GV – HS Nội dung cần đạt Hoạt động 1: Khởi động Để tìm ra chủ đề bài học chúng ta cùng đến với hoạt động khởi động. - Giáo viên khởi động bài mới bằng việc cho học sinh xem và nghe video về 1 số làn điệu dân ca Quan họ - Học sinh nghe, xem video ? Sau khi xem xong video, bạn nào có thể chia sẻ cho cô và cả lớp biết các làn điệu dân ca Quan họ trên có phải là di sản văn hóa của Việt Nam không? Vì sao? - Thông qua câu trả lời của HS, GV dẫn dắt: Văn hóa là di sản quý báu của toàn dân tộc, được các thế hệ người Việt Nam giữ gìn, phát huy giá trị từ đời này sang đời khác. Trong thời kỳ hội nhập quốc tế sâu rộng như hiện nay, các giá trị văn hóa Việt Nam đã được lan tỏa, bạn bè thế giới ghi nhận; trở thành một phần trong kho tàng văn hóa nhân loại. Các giá trị văn hóa không chỉ góp phần quảng bá hình ảnh, đất nước con người Việt Nam mà đã trở thành một nguồn lực nội sinh quan trọng cho phát triển. Do đó, việc bảo tồn di sản văn hóa là điều vô cùng cần thiết giúp cho đất nước và con người mỗi quốc gia ngày càng phát triển Đó cũng chính là nội dung chủ đề bài học ngày hôm nay: Tiết 12 – Bài 5: BẢO TỒN DI SẢN VĂN HÓA Hoạt động 2: Khám phá I. Khám phá Nhiệm vụ 1: 2. Ý nghĩa * Tìm hiểu ý nghĩa của di sản văn hóa đối với con người và xã hội Hãy đọc các thông tin dưới đây và trả lời câu hỏi a. Mục tiêu: Thấy được ý nghĩa của di sản văn hóa đối với con người và xã hội b. Tổ chức thực hiện Bước 1: Giao nhiệm vụ học tập GV yêu cầu HS đọc các thông tin trong sgk, thảo THCS Ninh Xá 2 Năm học 2023-2024
3. KHBD GDCD 7 Nguyễn Thị Bích Hải luận nhóm và trả lời các câu hỏi a. Trong nước: - Di sản văn hóa là tài sản của dân tộc, nói lên truyền thống của dân tộc, thể hiện công đức của các thế hệ tổ tiên trong công cuộc xây dựng và bảo vệ tổ quốc, thể hiện kinh nghiệm của dân tộc trên các lĩnh vực. - Những di sản đó cần được giữ gìn, phát huy trong sự nghiệp xây dựng, phát triển nền văn hóa VN tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc và đóng góp vào kho tàng di sản văn hóa thế giới. b. Thế giới: - Tô đậm bản sắc riêng của dân tộc VN. - Làm phong phú thêm kho tàng di sản văn hóa thế giới. a) Di sản văn hóa phố cổ Hội An có ý nghĩa như thế nào đối với người dân Quảng Nam và cả nước? b) Lễ Tịch điền có ý nghĩa như thế nào đối với người dân Hà Nam và cả nước? c) Từ việc tìm hiểu ý nghĩa của các di sản văn hóa trên và những hiểu biết của bản thân, em hãy cho biết ý nghĩa của di sản văn hóa đối với con người và THCS Ninh Xá 3 Năm học 2023-2024
4. KHBD GDCD 7 Nguyễn Thị Bích Hải xã hội? (Câu hỏi dành cho HS khá, tốt) - GV cho HS thời gian đọc thông tin và thảo luận nhóm để trả lời câu hỏi - HS suy nghĩ cá nhân, chia se, thảo luận trong nhóm - GV quan sát, động viên, nhắc nhở HS a) Phố cổ Hội An là một điểm đến hấp dẫn với du khách trong nước và quốc tế. Du lịch, dịch vụ phát triển đã góp phần quan trọng tạo việc làm, tăng thu nhập cho người dân và nguồn thu ngân sách địa phương. Hơn nữa, Hội An được xem như một “bảo tàng sống - bảo tàng về lịch sử kiến trúc, dân cư đô thị”, là niềm tự hào về truyền thống lịch sử, văn hóa của đất nước. b) Lễ Tịch điền mang ý nghĩa khuyến nông, là nét đẹp văn hóa trở về nguồn cội, góp phần gìn giữ bản sắc văn hóa dân tộc. Việc tổ chức Lễ hội Tịch điền chứa đựng nhiều phong tục đẹp đẽ của dân tộc Việt Nam, khơi dậy và giáo dục truyền thống văn hóa của dân tộc cho các thế hệ con cháu, nhắc lại truyền thống tốt đẹp của cha ông, từ vua đến người nông dân đều yêu lao động, cần cù lao động trên mảnh đất thân yêu của mình. c) Trong nước: - Di sản văn hóa là tài sản của dân tộc, nói lên truyền thống của dân tộc, thể hiện công đức của các thế hệ tổ tiên trong công cuộc xây dựng và bảo vệ tổ quốc, thể hiện kinh nghiệm của dân tộc trên các lĩnh vực. - Những di sản đó cần được giữ gìn, phát huy trong sự nghiệp xây dựng, phát triển nền văn hóa VN tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc và đóng góp vào kho tàng di sản văn hóa thế giới. Thế giới: THCS Ninh Xá 4 Năm học 2023-2024
5. KHBD GDCD 7 Nguyễn Thị Bích Hải - Tô đậm bản sắc riêng của dân tộc VN. - Làm phong phú thêm kho tàng di sản văn hóa thế giới. - GV chốt kiến thức, Hs ghi vở *Tích hợp nội dung bảo tồn di sản văn hóa GV cho HS tìm hiểu về Dân ca Quan họ Bắc Ninh, Văn Miếu Bắc Ninh, Đền Bà Chúa Kho, Đền Quan *Dân ca Quan họ Bắc Ninh là một hình thức hát giao duyên giữa các liền anh liền chị. Đây là một trong những làn điệu dân ca tiêu biểu của vùng châu thổ sông Hồng. Những liền anh trong trang phục truyền thống khăn xếp, áo the và những liền chị duyên dáng trong bộ áo mớ ba, mớ bẩy, đầu đội nón thúng quai thao, cùng nhau hát đối những câu ca mộc mạc, đằm thắm, cách hát theo lối truyền thống không cần nhạc đệm mà vẫn đầy chất nhạc, thể hiện nét văn hóa tinh tế của người hát. *Văn miếu Bắc Ninh là một trong 6 văn miếu của Việt Nam. Tại đây thờ Khổng tử, và 12 bia "Kim bảng lưu phương" lưu danh 677 vị đại khoa quê hương Kinh Bắc (bao gồm Bắc Ninh, Bắc Giang và một số xã sau này nhập về huyện Gia Lâm, Đông Anh thuộc Hà Nội và Văn Lâm, Văn Giang thuộc Hưng Yên). Cùng với Hà Nội và Huế, Bắc Ninh là địa phương thứ ba xây dựng Văn Miếu có tầm cỡ quy mô. Được xây dựng cách ngày nay hàng trăm năm, cùng với sự thăng trầm phát triển của đất nước, Văn miếu Bắc Ninh cũng trải qua rất nhiều lần tu bổ, tôn tạo và chuyển đổi vị trí. *Đền Bà Chúa Kho ở Bắc Ninh là một di tích lịch sử đã được Nhà nước Việt Nam công nhận. Đền bà Chúa Kho Bắc Ninh là một đền thờ Mẫu nằm tại vùng quê kinh Bắc nổi tiếng văn hiến, lâu đời. Có địa chỉ cụ thể tại đền Cổ Mễ, phường Vũ Ninh thành phố Bắc Ninh. Đền được xây dựng vào thời nhà Lý với mong muốn tưởng nhớ tấm lòng bao dung, cũng như những cống hiến to lớn của Bà cho dân THCS Ninh Xá 5 Năm học 2023-2024
6. KHBD GDCD 7 Nguyễn Thị Bích Hải tộc. Truyền thuyết về đền Bà Chúa Kho Bắc Ninh luôn được người dân khắp nơi lưu giữ và truyền lại cho con cháu thế hệ đời sau như một di sản văn hóa quan trọng, quý giá. *Đền Quan Tam Phủ là một công trình kiến trúc mang phong cách nghệ thuật thời Nguyễn 1. Nơi đây thờ 3 phủ: Thiên phủ, Địa phủ, Thủy phủ; thờ Đức Thánh Mẫu Liễu Hạnh, thờ đức Thánh Trần Hưng Đạo đại vương và các đời vua – những anh hùng có công với nước, với dân, giúp nhà Vua đánh đuổi giặc ngoại xâm1. Khuôn viên đền còn có một số công trình như: chùa thờ Phật, điện thờ Mẫu Liễu Hạnh. Hoạt động 3: Luyện tập II. Luyện tập - GV hướng dẫn học sinh làm thông qua các bài tập GV: Đưa bài tập lên máy chiếu Bài tập 1: Em hãy tìm những câu ca dao, tục ngữ về di sản văn hóa của Việt Nam Bài tập 1: Trò chơi: “TIẾP SỨC” - Dù ai đi ngược về xuôi/ Nhớ - Cách chơi: ngày giỗ tổ mùng mười tháng 3 + GV mời mỗi nhóm 5 học sinh - Cổ Loa là đất Đế Kinh/ Trông + HS liệt kê đáp án trên bảng phụ ra lại thấy tòa thành Tiên xây. + Lần lượt các bạn trong nhóm ghi đáp án của mình - Đà Nẵng tàu lớn vào ra/ Hôi trên bảng phụ đến khi hết lượt lại quay lại bạn đầu. An phố xa đông người bán buôn Bài tập 2: Em hãy viết 1 đoạn văn ( 7-10 dòng) bày tỏ về DSVH Việt Nam và nêu các việc làm của bản thân góp phần bảo tồn DSVH? - Gv tổ chức thảo luận nhóm - Mỗi nhóm có 5 phút để suy nghĩ và trình bày câu trả lời. THCS Ninh Xá 6 Năm học 2023-2024
7. KHBD GDCD 7 Nguyễn Thị Bích Hải - HS cử đại diện nhóm lên trình bày - GV khái quát lại bài: Một quốc gia muốn xây dựng và phát triển mọi mặt, nhất là về kinh tế, chính trị - xã hội, không thể bỏ qua được việc bảo tồn và phát huy văn hóa truyền thống. Nó là cội nguồn tạo ra những giá trị bền vững, là nền tảng đạo đức để người dân soi chiếu hình thành những phẩm chất tốt đẹp và bản lĩnh trong yêu cầu mới của thời đại. Giữ gìn văn hóa truyền thống cũng giúp đất nước có sự lựa chọn những cái mới để hội nhập. Chúng ta không thể để ồ ạt các yếu tố văn hóa của thế giới tràn vào Việt Nam và hình thành được, bắt buộc phải đi qua hệ quy chiếu của truyền thống, có thực sự phù hợp, thích nghi để phát triển. Hoạt động 4: Vận dụng * Vận dụng: GV giao bài tập vận dụng yêu cầu HS thực hiện ở nhà. - Em hãy thiết kế tấm thiệp để giới thiệu với bạn bè về Tết cổ truyền Việt Nam như một di sản văn hóa. * Hướng dẫn giao nhiệm vụ về nhà - Hoàn thiện dự án - Tìm hiểu tiếp nội dung phần khám phá (mục 3: Quy định cơ bản của pháp luật về quyền và nghĩa vụ của các tổ chức, cá nhân trong việc bảo vệ DSVH) THCS Ninh Xá 7 Năm học 2023-2024
8. KHBD GDCD 7 Nguyễn Thị Bích Hải THCS Ninh Xá 8 Năm học 2023-2024