Bài giảng Ngữ văn 7 (Kết nối tri thức) - Tập làm văn: Phân tích Mùa xuân nho nhỏ

15 trang Linh Nhi 02/01/2025 500

Download

Bạn đang xem tài liệu "Bài giảng Ngữ văn 7 (Kết nối tri thức) - Tập làm văn: Phân tích Mùa xuân nho nhỏ", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.

File đính kèm:

bai_giang_ngu_van_7_ket_noi_tri_thuc_tap_lam_van_phan_tich_m.pptx

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn 7 (Kết nối tri thức) - Tập làm văn: Phân tích Mùa xuân nho nhỏ

MÙA XUÂN NHO NHỎ • Giới thiệu tác giả, tác phẩm MỞ BÀI • Giới thiệu về hình ảnh mùa xuân của đất trời và đất nước • Khái quát • Phân tích: + Mùa xuân của đất trời THÂN BÀI + Mùa xuân của đất nước + Ước nguyện của tác giả • Đánh giá lại • Ý nghĩa KẾT BÀI • Bài học rút ra cho bản thân
MỞ BÀI
• • Chiến tranh bao giờ cũng ác liệt và tàn nhẫn, nó cướp đi của con người bao nhiêu thứ. Mà hơn cả thế, chiến tranh hằn lại trong tiềm thức con người những cảnh tượng chết chóc, máu me. Là một trời một vực với lí tưởng hoà bình hằng mong ước. • • Nhưng lại chính cái bộ dáng mà chiến tranh gây ra tô điểm cho một loại tình cảm nồng nàn đến lạ - đó là tình yêu nước. • • Đã là tình thì làm sao thiếu được những mộng mơ, những lí tưởng đẹp đẽ, thậm chí là lúc mà thân xác đã gần đất xa trời thì Thanh Hải vẫn một lòng một dạ hướng về cống hiến. Mùa xuân nho nhỏ ra đời như cột mốc cuối cùng khắc đậm tên ông vào nền thơ ca lúc bấy giờ và cả sau này.
THÂN BÀI
Phân tích Mùa xuân của thiên nhiên • Ta có thể thấy, mở đâù củ a thi phâm̉ “mù a xuâ n nho nhỏ” là sá u câ u thơ với giọ ng điệu vui vẻ, hứ ng khởi, như tiế ng há t reo vui mừ ng đó n chà o một mù a xuâ n đẹ p đã vê.̀ “Mọ c giữa dò ng sô ng xanh Một bô ng hoa tím biêć Ơi con chim chiêǹ chiện Hó t chi mà vang trời” • Tá c giả đã gợ i tả lê n những hình ả nh đẹ p nhât́ củ a mù a xuâ n nơi xứ Huế . • Động từ “mọ c” được đảo ngữ lên vị trí đâù câ u nhăm̀ gợ i tả sự ngạ c nhiê n vui thú, một sự hà o đó n hâ n hoan với mù a xuâ n.
Phân tích Mùa xuân của thiên nhiên • Cá i “bô ng hoa tím biế c” kia nghe sao thật xa lạ nhưng đó chỉ là một bô ng hoa lụ c bình hay hoa sú ng mà ngườ i ta dễ dà ng bắ t gặp trê n ao hồ , sông nướ c là ng quê . • Cá i mà u xanh củ a nướ c hò a vớ i cá i mà u “tím biế c” củ a những bô ng hoa đã tạ o nê n bứ c tranh xuâ n sô i động nhưng lạ i ẩ n chứ a trong nó một vẻ đằ m thắ m. • “Ơi” ở đâ y là thá n từ đượ c tá c giả sử dụ ng như để bộc lộ cả m xú c củ a chính mình khi nghe tiế ng chim hó t. Hai tiế ng “hó t chi” là giọ ng điệu thâ n thương củ a ngườ i dâ n Huế đượ c tá c giả đưa và o để diễ n tả cả m xú c thiế t tha giữ a ngườ i vớ i tạ o vật.
Phân tích • Nế u như mùa xuân là đẹp đẽ với thiên nhiên Mùa xuân của đất nước thì mùa xuân cũng là đẹp đẽ của lòng người, ta sẽ khô ng khỏ i xao xuyế n trướ c bứ c tranh sinh hoạ t đầ y ấ m á p củ a con ngườ i. “Mù a xuâ n ngườ i cầ m sú ng Lộc giắ t đầ y quanh lưng Mù a xuâ n ngườ i ra đồ ng Lộc trả i dà i nương mạ Tấ t cả như hố i hả Tấ t cả như xô n xao.” • Nhà thơ Thanh Hai đã cả m nhận và tá i hiện khung cả nh mù a xuâ n củ a đấ t nướ c qua hai hình ả nh già u ý nghĩa biể u tượ ng là "ngườ i cầ m sú ng" và "ngườ i ra đồ ng". • Họ là hai mẫ u ngườ i gắ n liề n với nền lịch sửa của nước ta: chiế n đấ u và sả n xuấ t, bả o vệ và xâ y dự ng Tổ quố c.
Phân tích Mùa xuân của đất nước • “Lộc” khô ng chỉ là hình ả nh tả thự c mà cò n mang ý nghĩa ẩ n dụ , tượ ng trưng. Đố i vớ i ngườ i chiế n sĩ, “lộc” là cà nh lá ngụ y trang che mắ t quâ n thù trong cuộc chiế n đấ u bả o vệ Tổ quố c đầ y cam go và á c liệt, “lộc” là nhữ ng mầ m xuâ n tươi non trả i dà i trê n ruộng đồ ng bá t ngá t, bá o hiệu một mù a bội thu . • Lố i điệp cấ u trú c song hà nh vớ i cá c điệp ngữ “Tấ t cả như” là m cho khô ng khí xâ y dự ng và bả o vệ đấ t nướ c như cà ng khẩ n trương, gấ p gá p hơn. • Chỉ vớ i hai từ lá y “hố i hả ”, “xô n xao”, tá c giả đã thà nh cô ng bộc lộ tâ m trạ ng ná o nứ c bâ ng khuâ ng củ a tâ m hồ n con ngườ i trướ c mù a xuâ n tươi đẹ p củ a thiê n nhiê n, dâ n tộc.
Phân tích Mùa xuân của đất nước • Nhịp thơ sô i nổ i như nhịp hà nh khú c cho thấ y niề m tin tươi sá ng, cá i nhìn lạ c quan củ a Thanh Hả i về tiề n đồ củ a dâ n tộc. Đấ t nướ c bố n ngà n nă m Vấ t vả và gian lao. Đấ t nướ c như vì sao Cứ đi lê n phía trướ c. • Thô ng qua cá c tính từ “vấ t vả ”, “gian lao” cho ta thấ y chặng đườ ng dự ng nướ c và giữ nướ c củ a ô ng cha ta là cả một quá trình gian nan, khó khă n và thử thá ch, mấ t má t. • Đố i lập vớ i hai câ u thơ nó i về quá khứ là hai câ u thơ ngợ i ca tương lai. Vớ i nghệ thuật so sá nh “đấ t nướ c như vì sao”, hình ả nh đấ t nướ c trở nê n gầ n gũ i, gợ i cả m, đẹ p như á nh sao lung linh trê n bầ u trờ i cao vờ i vợ i mà chú ng ta đang ngẩ ng cao đầ u chiê m ngưỡ ng. • Qua đó , nhà thơ bộc lộ niề m tự hà o sâ u sắ c, mã nh liệt về lịch sử hơn 4000 nă m cũ ng như một tương lai rộng mở củ a đấ t nướ c.
Phân tích Ước nguyện của tác giả • Bản thân mỗi con ngườ i ai mà chả ấ p ủ cho mình một ướ c mơ, có thể nhỏ có thể lớ n nhưng chính thì cá i đích là luôn hướng về một tương lai đẹp hơn. • Thanh Hả i cũ ng vậy, nỗi liền dòng lịch sử tự hào, ông gieo và o thơ củ a ô ng nhữ ng vầ n ngữ chấ t chứ a một hoà i bả o to lớ n, có lẽ là â m thầ m nhưng lạ i đẹ p đẽ . Ta là m con chim hó t Ta là m một cà nh hoa Ta nhập và o hoà ca Một nố t trầ m xao xuyế n. • Điệp cấ u trú c “ta là m ” cù ng biện phá p liệt kê như thể hiện cá i quyế t tâ m trong mong muố n củ a tá c giả , mong muố n là m “con chim hó t”, là m “một cà nh hoa” để cống hiến cho đời.
Mở Rộng • • Vă n chương và thơ ca là nhữ ng dò ng • Nế u Thanh Hả i muố n : chả y vô tận, nướ c ta đã trả i qua bao nhiê u Ta là m con chim hó t thập kỉ nhưng chưa có tá c phẩ m nà o là Ta là m một cà nh hoa giố ng tá c phẩ m nà o. Mỗ i một thờ i đạ i là Ta nhập và o hoà ca mỗ i một né t thơ khá c biệt. Một nố t trầ m xao xuyế n. • • Trong loạ t thơ nhữ ng nă m sau giả i • Thì Viễ n Phương muố n: phó ng miề n Nam, khô ng chỉ có Mù a xuâ n Mai về miề n Nam thương trà o nướ c mắ t nho nhỏ củ a Thanh Hả i là viế t về sự cố ng Muố n là m con chim hó t quanh lă ng Bá c hiế n mà cò n có cả Viế ng lă ng Bá c củ a Viễ n Muố n là m đó a hoa tỏ a hương đâ u đâ y Phương. Muố n là m câ y tre trung hiế u chố n nà y. • Viễ n Phương cũ ng đem theo hơi hướ ng lí • Thứ ướ c nguyện bình dị mà lạ i đong đầ y tưở ng cố ng hiế n hế t mình, dù ng sự châ n đế n lạ . thà nh và nhiệt huyế t để đổ i lấ y một vị trí cố ng hiế n thầ m lặng.
Đánh Giá Chung • Bà i thơ “ Mù a xuâ n nho nhỏ ” vớ i thể thơ nă m chữ gầ n vớ i cá c điệu dâ n ca, đặc biệt là dâ n ca miề n Trung có â m hưở ng nhẹ nhà ng, tha thiế t. Â m hưở ng ấ y xuyê n suố t toà n bà i, và cà ng thể hiện rõ ở khổ cuố i. • Nhà thơ cò n sử dụ ng cá ch gieo vầ n liề n giữ a cá c khổ thơ để tạ o sự liề n mạ ch củ a dò ng cả m xú c. Nhịp điệu và giọ ng điệu thơ phù hợ p vớ i tâ m trạ ng há o hứ c, nhiệt huyế t củ a tá c giả khiế n ngườ i đọ c khô ng thể nghĩ đâ y là nhữ ng vầ n thơ củ a một con ngườ i sắ p gầ n đấ t xa trờ i. • Tá c giả đã kế t hợ p nhữ ng hình ả nh cụ thể , tự nhiê n vớ i nhữ ng hình ả nh già u ý nghĩa biể u trưng khá i quá t về bứ c tranh thiê n nhiê n mù a xuâ n mang sắ c mà u và â m thanh quen thuộc củ a đồ ng quê đượ c vẽ bằ ng hình ả nh bình dị, chọ n lọ c, gợ i cả m. Câu từ củ a bà i thơ chặt chẽ , dự a trê n sự phá t triể n củ a mù a xuâ n.
KẾT BÀI
• Vớ i giọ ng thơ trong sá ng, giả n dị và gầ n gũ i cù ng nhữ ng hình ả nh đầ y chấ t thơ đã gợ i lê n cho ta thấ y nhữ ng vẻ đẹ p củ a thiê n nhiê n đấ t trờ i, đấ t nướ c trong mù a xuâ n. • Mùa xuân của muôn hoa muôn thú, mùa xuân của đất nước đồng bào và mùa xuân của chính tác giả. Nhẹ nhàng và tinh tế, qua vài dòng thơ ngắn ngủi cuối đời, Thanh Hả i muố n cho ta thấ y khá t vọ ng số ng cố ng hiế n cho đờ i, có ích cho xã hội mãnh liệt. • Mặc kệ là ai, là sức già hay trẻ và xuân sắc hay thân quèn thì tình yêu vẫn giàu đẹp vì trái tim chứ không phải vật chất. • Dưới ngòi bút tinh tế màt ình yê u mù a xuâ n gắ n liề n vớ i tình yê u đấ t nướ c, quê hương đượ c Thanh Hả i diễ n tả một cá ch sâ u sắ c, cả m động. Mỗ i một cuộc đờ i hã y là một mù a xuâ n. Đấ t nướ c ta mã i mã i sẽ là nhữ ng mù a xuâ n tươi đẹ p.
THANK FOR WATCHING